ایران و سیاست تهاجمی عربستان
در شرایط جدید منطقه پس از موج تحولات در جهان عرب هم با توجه به مواضعی که عراقی‌ها در سیاست خارجی خود اتخاذ کردند، عربستان آن را برای منافع خود تهدید قلمداد می کند. مثلا نوع مواضع عراق در قبال بحرین یا سوریه با ایران بیشتر همخوانی دارد تا این که در راستای اهداف و منافع منطقه ای عربستان سعودی باشد.
موج اعتراضات مردمی‌در منطقه و تغییرات در کشورهای عربی شرایط جدید را در منطقه ایجاد کرده است. این شرایط جدید نیز مشکلات و تهدیداتی برای عربستان به دنبال آورده است. بخشی ازاین مسائل که عربستان آنها را معضلات امنیتی می داند به مشکلات داخلی خود عربستان بر می گردد و برخی از این معضلات نیز به حوادث و تحولات منطقه ای معطوف است.
در عرصه داخلی، با توجه به این که عربستان با یک نوع بحران مشروعیت در کشور مواجه است و با توجه به این که روندهای منطقه ای به این سمت می رود که نظام‌ها و ساختارهای دموکراتیک در منطقه در حال شکل گیری است و نظام‌های غیر دموکراتیک با مخاطراتی روبرو می‌شوند به نظر می‌رسد این کشور با مشکلاتی جدی روبرو است. این در حالی است که عربستان همچنان می خواهد ساختار سیاسی سنتی خود را حفظ کند و مشروعیت خود را بر اساس آیین وهابیت و حاکمیت خاندان سعود قرار دهد و از منابع مالی که در اختیار دارد نیز برای مشروعیت سازی استفاده کند. از این منظرو با توجه به گرایش‌های دموکراسی خواهانه در منطقه، عربستان سعودی با برخی از معضلات داخلی مواجه است و به نظر می‌رسد این کشور در میان مدت و بلند مدت با یک سری ناآرامی‌ها و چالشهای جدی داخلی مواجه شود. این مسئله ای است که سیاست خارجی این کشور را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
بنابراین تحولات جدید منطقه منجر به مشکلی در عرصه سیاست خارجی منطقه ای عربستان شد که از آن به عنوان بحران سیاست خارجی عربستان سعودی نام ببریم. عربستان سعودی در گذشته به داشتن یک ساست خارجی محافظه کارانه و تا حدی میانه رو مشهور بوده است. ولی بعد از تحولات اخیر منطقه شاهد بودیم که عربستان یک سیاست خارجی تهاجمی را اتخاذ کرده است. مثلا به بحرین نیروی نظامی‌اعزام می‌کند یا همانطور که این روزها بسیار در اخبار و گزارش‌ها دیده می‌شود عربستان سعودی در سوریه مداخلاتی می کند و از برخی گروههای مسلح در این کشور حمایت مالی و نظامی به عمل می‌آورد. این سیاست خارجی تهاجمی با سیاست خارجی گذشته سعودی‌ها که یک سیاست خارجی محافظه کارانه و میانه رو بوده بسیار متفاوت است. این سیاست خارجی تهاجمی‌سعودی‌ها برای حفظ امنیت رژیم این کشور است چرا که آنها با توجه امواج جدید خیزش‌های مردمی‌در منطقه و چالشهای خود چاره ای نمی‌بینند جز این که در سیاست خارجی فعال تر شوند و حتی سیاست خارجی تهاجمی‌را اتخاذ کنند. یکی از اقداماتی که سعودی‌ها برای توجیه این سیاست خارجی تهاجمی خود انجام می‌دهد این است که یک تهدید منطقه ای را طرح کنند. از جمله آنها بر جمهوری اسلامی‌ایران تمرکز می‌کنند و آن را به عنوان تهدید امنیت منطقه ای طرح می‌کنند. عربستان سعودی تلاش می کند از این موضوع برای ایجاد یک ائتلاف منطقه ای علیه ایران استفاده کنند که البته آمریکا نیز از این رویکرد عربستان سعودی حمایت می‌کند.
بنابراین بر اساس تحولات منطقه ای اخیر شاهد تصورات متفاوت و درک جدید سعودی‌ها از تهدیدها و ناامنی‌ها در حوزه داخلی و منطقه ای هستیم که بازتاب آن در سیاست خارجی تهاجمی‌این کشوردیده می‌شود.
نظر شما :