مردم دست پادشاه را خوانده اند

مردم معترض بحرینی گفته اند بعد از عید سعید فطر باز هم به خیابان‌ها خواهند آمد و به مبارزات خود ادامه خواهند داد. به نظر شما با توجه به اقدامات پادشاه، آیا اعتراضات ادامه خواهد داشت یا دچار رکود خواهد شد؟

قطعا مبارزات مردم بحرین به دلیل تشدید شکاف و گسست موجود میان حاکمیت و ملت شدت بیشتری پیدا خواهد کرد. ملت بحرین اطمینان خود را نسبت به قول‌هایی که پادشاه داده است، از دست داده اند. الان نوعی تناقض گویی در هیئت حاکمه بحرین وجود دارد و به نظر می‌رسد پادشاه به دلیل وجود شخصیتی به نام شیخ خلیفه بن سلمان آل خلیفه، نخست وزیر بحرین، توانایی انجام اصلاحات لازم را ندارد. نخست وزیر با هر گونه اصلاحات در این جزیره شکننده مخالف است. به همین دلیل الان مردم اختلاف شدیدی با حاکمیت دارند و به نظر می‌رسد که وضعیت بحرین هر روز که می‌گذرد، بحرانی تر می‌شود.

پادشاه بحرین علی رغم دادن وعده انجام اصلاحات و آزادی زندانیان سیاسی و هم چنین برگزاری انتخابات آزاد، تحت فشار نخست وزیر خود است که با ملت بحرین دشمنی دارد. بنابراین پادشاه نمی‌تواند به وعده‌های خود عمل کند و لذا مردم به کلی از پادشاه، ولیعهد و نخست وزیر ناامید شده اند.

اخبار ضد و نقیضی از استعفای نخست وزیر بحرین به گوش می‌رسد. ارزیابی شما از این اخبار ضد و نقیض چیست؟

در واقع انتشار اخبار استفعای نخست وزیر یک جریان سازی خبری علیه مردم بحرین است. رسانه‌های بحرینی ادعا می‌کنند که نخست وزیر بحرین استعفا داده و سپس این خبر را تکذیب می‌کنند. هدف این است که به نوعی وقت کشی کنند و با این کار مردم را نا امید کنند.

تا زمانی که نخست وزیر بحرین از حاکمیت کنار گذاشته نشود، هر گونه تفاهم میان ملت و حاکمیت با بن بست مواجه خواهد شد. نخست وزیر بحرین چهل سال است که این پست را در اختیار دارد و تا کنون صد‌ها نفر از مردم بی گناه بحرین را در شکنجه گاه‌ها به قتل رسانده است. لذا به نظر می‌رسد تا زمانی که شیخ خلیفه بن سلمان پست نخست وزیری را در اختیار دارد، مردم بحرین نخواهند توانست به خواسته‌های خود برسند.

ارتباط استعفای نخست وزیر با طرح پیشنهادی نخست وزیر قطر چیست؟ آیا این طرح قابلیت اجرا در بحرین را دارد؟

اگر قطر واقعا حسن نیت داشته باشد و پادشاه بحرین هم بخواهد وارد یک گفتمان جدی با مردم شود و بحران این جزیره را مهار کند، باید نخست وزیر خود را که یک مرد هفتاد و پنج ساله ضد شیعه است را برکنار کند و یک شخصیت معتدل و جوان گرا در این پست قرار دهد. لذا برکناری نخست وزیر می‌تواند گام مثبتی در حل بجران بحرین تلقی شود. تا زمانی که نخست وزیر فعلی این پست را در اختیار دارد، هیچ گونه پیشرفتی در زوند مذاکرات و گفتمان ملی میان حاکمیت و ملت بحرین ایجاد نخواهد شد.

نخست وزیر بحرین در طول چهل سال گذشته دایره مشارکت جمعی را به شدت تنگ کرده و اجازه مشارکت سیاسی به اکثریت مردم بحرین نمی‌دهد. از هیجده پست وزارتی، پانزده پست به خاندان آل خلیفه مربوط است که در واقع این نشان می‌دهد که دایره مشارکت کاملا تنگ شده است.

بنابراین شما معتقدید که اقداماتی که پادشاه در جهت اصلاحات و برآوردن خواست مردم مانند آزادی زندانیان سیاسی انجام داده، در صورت در قدرت باقی ماندن نخست وزیر بی نتیجه است؟

بله. ماندن نخست وزیر در پست خود، به نوعی تاکتیک میان پادشاه، نخست وزیر و ولیعهد به شمار می‌رود که هدف این است که نخست وزیر را در این پست باقی بگذارند. زیرا بنابر یک قانون نانوشته پست نخست وزیری تا زمان مرگ شیخ خلیفه بن سلمان آل خلیفه در اختیار او باشد و مدت چهل سال است که او این پست را در اختیار دارد. او در این مدت جنایت‌های متعددی را علیه مردم مرتکب شده است. بنابراین در نخستین گام اگر پادشاه بحرین بخواهد حسن نیت نشان دهد، باید عموی خود را که نخست وزیر است برکنار کند و شخصیت جوان و قابل اعتماد و معتدل تری را در پست نخست وزیری قرار دهد. و الا این مسائل به نوعی دودوزه بازی از سوی پادشاه بحرین تلقی می‌شود و مردم هم اطمینانی به پادشاه و وعده‌های او نخواهند داشت.