جنگ بی سرانجام در غزه

طی هفت روز گذشته که اسرائیل به غزه یورش برده حداقل 120 فلسطینی کشته و ده­ها تن زخمی شدند که بیشتر آنها را افراد غیرنظامی، زنان و کودکان تشکیل داده­اند.

 

گرچه اسرائیل صبح دیروز هم­زمان با سفر کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه ایالات متحده، به منطقه در یک اقدام ناگهانی از نوار غزه خارج شد، اما حملات جنگنده­های اسرائیلی به این منطقه همچنان ادامه دارد و خبرگزاری­ها و شبکه­های عربی دائما از کشته و زخمی شدن افراد فلسطینی خبر می­دهند.

 

سازمان جنایت­های جنگی، جنایتات نظامیان این رژیم در نوار غزه را جنایت جنگی دانسته و آن را یک نسل­کشی تمام عیار توصیف کرده است. این سازمان از شورای امنیت خواسته است که حمایت­های ضروری خود را از ملت فلسطین دریغ نکند و مرتکبان این جنایات را هم چون جنایتکاران جنگی محاکمه کند.

 

در این میان رهبران دو جنبش فتح و حماس یکدیگر را در افزایش تنش در غزه محکوم می­کنند.

 

محمد برکه، رئیس جبهه دموکراتیک، برای صلح و مساوات و نماینده این جبهه در پارلمان فلسطینی ضمن انتقاد شدید از اظهارات ریاض مالکی، وزیر اطلاع­رسانی، سلام فیاض که حماس را مسئول جریات­های موجود در غزه دانسته بود، گفت:« رهبران فلسطینی حمایت­های معنوی خود را از ملت فلسطینی قطع کردند و این باعث شد تا این جنایت­های هولناک بوجود آید.»

 

وی در ادامه افزود:« پرتاب موشک­های قسام هر چقدر هم ناموجه باشد، باعث نمی­شود که اسرائیل این جنایت­ها را در غزه مرتکب شود.»

 

در همین حال خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس، محمود عباس، رئیس حکومت خودگردان فلسطینی را متهم کرد که به دشمن اسرائیلی برای انجام عملیات نظامی گسترده در نوار غزه چراغ سبز نشان داده است.

 

وی سکوت سران فتح در برابر این جنایات اسرائیل را دلیلی بر این ادعا می­داند.

 

در همین حال حملات نظامی اسرائیل علیه فلسطینیان در نوار غزه موضع تند اروپاییان را نیز در بر داشته است.

 

برنار کوشنر، وزیر امور خارجه فرانسه، ضمن انتقاد از فعالیت­های ارتش اسرائیل علیه مردم فلسطینی گفت:« لجبازی اسرائیل در متوقف ساختن حملات خود علیه فلسطینیان در نوار غزه هیچ نتیجه­ای در بر نخواهد داشت.»

 

نماینده اسلوونی در اتحادیه اروپا نیز حملات نظامی اسرائیل علیه فلسطینیان در نوار غزه را به شدت محکوم کرد. بریتانیا، آلمان، ایتالیا و یونان نیز موضعی مشابه اتخاذ کرده­اند.

 

در همین حال کوندالیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا، که در یک سفر اضطراری به منطقه آمده است، مدعی شد، ایران اقدام به مسلح ساختن نیروهای حماس کرده است.

 

وی که در قاهره پس از دیدار با احمد ابوالغیط، همتای مصری­اش، در یک کنفرانس خبری شرکت کرده بود، همچنین گفت:« جامعه جهانی و ایالات متحده تلاش می­کنند، حمایت­های خود را از نیروهای حکومت خودگردان به عنوان بخشی از راه حل بحران فلسطین و اسرائیل ادامه دهند تا این حکومت بتواند از دولت جدید دفاع کرده و با تروریست­ها مبارزه کند.»

 

تحلیلگران و سیاستمداران عرب بر این اعتقادند که آنچه منطقه شاهد آن است، چیزی جدای از دیگر پرونده­های مطرح در منطقه همچون پرونده لبنان و مسئله هسته­ای ایران نیست. به اعتقاد آنها سایه جنگ بر منطقه سایه انداخته و تهدید تحرکات نظامی در هر لحظه­ای وجود دارد.

 

دکتر هانی الخصاونه، وزیر سابق اطلاع­رسانی اردن، در این باره می­گوید:« آنچه در منطقه جریان دارد، حاکی از آن است که نمی­توان به دولت­های آمریکا و اسرائیل اطمینان کرد زیرا آنها تنها بر اساس منافع خود عمل می­کنند بدون این که هیچ اعتنایی به معاهده­های بین­المللی داشته باشند. امروز شاهد جنایت­های انسانی در غزه همانند یک فجایع جنگی هستیم در حالی که آمریکا و اسرائیل هیچ اعتنایی به معاهده­های بین­المللی و قوانین حقوق بشر نمی­کنند.»   

 

وی در ادامه می­افزاید:« داده­هایی که از منطقه برداشت می­شود، پیام­های بسیار خطرناکی را به ما می­دهد. خطر از فجایع غزه آغاز شده، به تحریک سوریه رسیده، با ایجاد اختلاف در گروه­های لبنانی تداوم یافته و معلوم نیست که قرار است به کجا ختم شود.»

 

الخصاونه در ادامه می­گوید:« این داده­ها نشان می­دهد که جو رو به وخامت است و منطقه به سمتی پیش می­رود که یک جنگ اقلیمی با مشارکت آمریکا و اسرائیل علیه حزب­الله، حماس و سوریه به راه بیافتد.»

 

فهد الخیطان، نویسنده و تحلیلگر مسائل سیاسی نیز در این باره می­گوید:« اطلاعاتی که از مراکز سیاسی به دست ما می­رسد نشان می­دهد که یک عملیات سیاسی تمام عیار علیه سوریه در راه است که می­تواند تا مبارزه با حزب­الله تداوم داشته باشد.»

 

وی در ادامه می­افزاید:« کشورهای معتدلی که ایالات متحده آمریکا به گرد خود آورد تا سوریه را تحت فشار قرار دهند اکنون از همکاری با ایالات متحده سر باز زده و نمی­پذیرند در پرونده لبنان از مواضع خود کوتاه بیایند و به آمریکا و متحدانش امتیاز دهند. همچنین به هم­پیمانی خود با ایران نیز ادامه می­دهند تا به نوعی آن پیمان کشورهای عربی معتدل را که آمریکا به دنبال آن بود به چالش کشیده باشند.»

 

الخیطان تاکید می­کند، در پایتخت کشورهای عربی این احساس وجود دارد که یک عملیات نظامی علیه سوریه و حزب­الله در پیش است. ارسال ناوهای آمریکایی به منطقه، افزایش جنایت­های اسرائیل در غزه و این گفته ایهود باراکف وزیر دفاع اسرائیل، مبنی بر لزوم ایجاد تغییر در غزه همگی نشان می­دهد که فضای جنگ چندان دور نیست و صدای پای آن شنیده می­شود.

 

وی همچنین می­گوید:« عربستان سعودی و حکومت خودگردان فلسطینی در افزایش تنش­های جاری منافعی را دنبال می­کنند، ریاض خواهان حل و فصل پرونده لبنان حتی به قیمت وارد کردن شوک نظامی علیه سوریه است و حکومت خودگردان نیز تلاش می­کند خود را از کابوس غزه رها کرده و پرونده مذاکرات با اسرائیل را به مرحله نهایی برساند.»

 

در مقابل این ایده­ها، برخی خلاف این تحلیل­ها را معتقدند و می­گویند، به هیچ وجه منطقه به سمت جنگ پیش نمی­رود و این گونه تحلیل­ها تنها بر گرفته از یک حس بدبینی است.

 

جواد الحمد، تحلیلگر سیاسی و رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه در این باره می­گوید:« آنچه در غزه شاهدیم به هیچ وجه نشانگر آغاز یک جنگ منطقه­ای نیست. حقیقت این است که اسرائیل با افزایش قدرت مقاومت فلسطینیان و برقراری یک شبه استقلال در غزه به شدت احساس تنگی و فشار می­کند که علاوه بر آن پیروزی جنبش حماس در اداره درگیری­ها در نوار غزه و استمرار در مواضع خود و نپذیرفتن اعطای هر گونه امتیازی به طرف مقابل مزید بر علت شده است.»

 

الحمد معتقد است که دلیل آنچه جنبش فتح به دنبال آن است و تلاش می­کند، اسرائیل را در افزایش بحران در غزه تحریک کند، این است که این جنبش امیدوار است، پایگاه نظامی محمود عباس رئیس حکومت خودگردان فلسطینی را تقویت کرده و در مقابل جایگاه حماس را تضعیف کند.

 

وی تاکید می­کند، هیچ داده­ای وجود ندارد که نشان دهد حمله نظامی به سوریه و حزب­الله نزدیک است، بویژه این که اسرائیل خود نیز آمادگی رو در رویی تازه با حزب­الله را ندارد. علاوه بر آن در خود اسرائیل نیز بحث و جدل­های بسیاری درباره عملیات نظامی کنونی اسرائیل در نوار غزه وجود دارد که این باعث می­شود حماس تضعیف نشود.

 

این در حالی است که الخیطان بر این اعتقاد است که سکوت رسمی اعراب و سازمان­های عربی نشانی از رغبت آنها برای تغییر وضعیت کنونی، تضعیف حماس، حزب_­­الله و سوریه است. چیزی که حمد منکر آن است و معتقد است وضعیت کنونی تنها به اسرائیل کمک می­کند که حماس را در غزه تضعیف کند.

 

در همین حال الخصاونه اعتقاد دارد که سکوت کشورها و سازمان­های عربی شکاف میان ملت­ها و حکومت­های عرب را افزایش خواهد داد. بویژه این که ملت عربی آنها را رهبران حقیقی خود نمی­دانند و دائما آنها را بر عدم توانایی در مبارزه و رویارویی با دشمنان متهم می­کنند.

 

الخصاونه همچنین می­گوید:« سکوت رسمی سازمان­ها و دولت­های عربی حکایت از یک دورنمای بسیار خطرناکی دارد که به نظر می­رسد می­خواهد مردم را به شدت به سمت رویارویی و انجام کارهای خطرناک تحریک کند. کارهایی به آن اندازه خطرناک که امنیت و استقرار کشورهای عربی را به طور کامل تهدید می­کند.»

 

عبدالله حسن، نماینده سومالی در اتحادیه عرب نیز درباره آنچه در غزه می­گذرد، می­گوید:« آنچه در حق فلسطینیان در جریان است یک نسل­کشی تمام عیاری است که مسئولیت آن متوجه کشورهای عربی است که نمی­توانند جلوی آن را بگیرند.»

 

وی در ادامه می­افزاید:« ملت عرب هر آنچه در توانش بود انجام داده است. آنها به خیابان­ها آمدند و کارهای اسرائیل در غزه را به شدت محکوم کردند. در حالی که دولت­های عربی بسیار منفعل عمل کرده­اند. اگر دولتمردان عرب ذره­ای غیرت داشتند در برابر این جنایات سکوت اختیار نمی­کردند. در حقیقت باید گفت، مسئولت اصلی این جنایت­ها متوجه رهبران عربی است که در برابر پروردگار نیز باید پاسخگوی این سکوتشان باشند.»

 

از سوی دیگر احمد الطیبی، نماینده جنبش عربی در کنیست اسرائیل، درباره حملات این رژیم به نوار غزه می­گوید:« اسرائیل تلاش می­کند با افزایش فشارها بر شهروندان غزه جنبش حماس را سرنگون کند.»

 

به اعتقاد وی آنچه در غزه در جریان است، زیر پا گذاردن حقوق شهروندی است که می­تواند عواقب وخیمی را متوجه خود اسرائیلی­ها کند.

 

الطیبی معتقد است، این گونه فعالیت­ها انجام فعالیت­های متقابل به مثل را برای فلسطینیان نیز توجیه­پذیر می­کند و این می­تواند کل امنیت منطقه را به چالش بکشاند.­