یکی پاسخگو و دیگری سخنگو

صالحی همچنین دیروز در پاسخ به سوال دیگری، زمان سفرش را به مسکو اعلام کرد. او درباره زمان راه اندازی نیروگاه بوشهر نیز گفت: "همه چیز به خوبی پیش می رود و یک بار بخار به داخل تزریق شد تا توربین را در دورهای بالا ازمایش کنند که این عمل مجددا انجام خواهد شد."

فایده مندی و کارکرد سخنان دیروز صالحی برای خبرنگاران به همین جا محدود نشد. وی البته - متاسفانه - اطلاع رسانی بیشتر در این زمینه را به رئیس سازمان انرژی اتمی واگذار کرد و تنها این را گفت که "در آینده ای نزدیک شاهد اتصال نیروگاه بوشهر به شبکه سراسری خواهیم بود." با این حال صالحی خبر مهم دیگری را هم درباره جشن های هسته ای آتی داد و افزود: "آقای عباسی درنظر دارد در آینده ای نزدیک جشن اولیه ای به این منظور برگزار کند که پس از اینکه اطمینان کافی از راه اندازی نیروگاه حاصل شد جشن بزرگتری برگزار خواهیم کرد."

همانطور که گفتیم مقصودمان از ارزش و اعتبار سخنان آقای علی اکبر صالحی، ارزشیابی آنها بر اساس کیفیت اتفاقات و رویدادها نیست. درواقع از نگاه خبری، مهم نیست که جشن های هسته ای بر مبنای چه چیز برپا می شود و آیا جشن ها به معنی بهره برداری کامل یا حتی نصفه و نیمه از نیروگاه بوشهر هستند یا خیر. همچنین از لحاظ خبری، مهم نیست که چقدر بخار به داخل فلان جای نیروگاه تزریق شده است و یا عمل آزمایش به چه شکل انجام شده که می گویند همه چیز به خوبی پیش می رود، بلکه مهم نفس ارائه این خبر است. حتی از منظر خبری، مهم نیست که آزمایش مربوطه در نیروگاه مربوطه قدمی رو به جلو محسوب می شود یا رو به پس و آیا جشن های هسته ای جنبه تبلیغاتی دارد یا نمودی از پیشرفت واقعی در امور تاسیسات. آنچه اهمیت دارد ارائه خبر است تا راه را بر تفسیر و تحلیل کارشناسان و عموم جامعه باز کند و آنها برداشت های خوب و بد یا سیاه و سفید مدنظر خودشان را از رویداد مربوطه داشته باشند.

در همین روزی که به روز خبرنگار موسوم شده و هیچ مسئولی نیست که به رسانه های نیمه جان و رنگ پریده کشور پیام تبریک نفرستد و بایدها و نبایدهای این عرصه را برای آنها تعیین نکند، رامین مهمان پرست نیز که سخنگوی دستگاه دیپلماسی شمرده می شود و طی مدت حضورش در این سمت، کمتر از وزیر خارجه اقدام به خبررسانی مطلوب – از منظر خبرنگاران - کرده است، گفتگویی با خبرگزاری مهر انجام داده است که یکجور گفتگوی مفرح "خارج از گود"ی و مشابه اخبار سرخوشانه "بیست و سی" به حساب می آید؛ گفتگویی فاقد ارزش خبری و اطلاع رسانی و صرفا جهت سرگرمی.

اینجاست که خبرنگاران سراغ ارزش و اعتبار خبر را می گیرند و به تفاوت جنس کلام دو شخص از یک وزارتخانه پی می برند و همین جاست که اهمیت سخنان این دو در ترازوی سنجش خبری قرار می گیرد و انعکاس مطالبی از ایشان، درجه و اهمیتی متفاوت از هم پیدا می کند. مثلا بخشی از پاسخ رامین مهمان پرست را به پرسش "بیست و سی" گونه خبرگزاری مهر بخوانید که مشابه لحن همیشگی ایشان در جلسات هفتگی با خبرنگاران است: "ما باید به بحث خبرنگاری به عنوان یک حرفه بسیار تخصصی نگاه کنیم. واقعاً شغل خبرنگاری شغل بسیار مهم، تاثیرگذار و شرافتمندانه است. اگر یک خبرنگار کار خود را به خوبی انجام دهد می تواند در هدایت مردم نقش داشته باشد. می‌تواند در انتخاب راه درست توسط مردم کمک بزرگی باشد. فکر می‌کنم این احتیاج به آموزش‌های تخصصی دارد و وزارت خارجه باید تسهیلات بیشتری فراهم کند و مقداری نیز باید از روش‌های نوین استفاده کرد و ما نیز در خدمت هستیم."

و جالب اینجاست که حتی وقتی مصاحبه کننده کمی جدی می شود و از قالب یک مجری بامزه "بیست و سی" درمی آید و به عنوان یک جوینده خبر می پرسد: "آیا سفر رسانه ای در پیش دارید؟" بازهم آقای سخنگو وارد حوزه خبر نمی شود و به روش همیشگی خود جواب می دهد: "برنامه ریزی کرده ایم برای چند کشوری که از قبل با مقامات سیاست خارجی و سخنگوهای وزارت خارجه شان هماهنگی و مذاکره شده اما زمان قطعی مشخص نیست. در مناطق مختلف از جمله آسیا ، مشترک المنافع، افریقا و اروپا برنامه هایی تنظیم شده تا هم هیئت هایی بیایند و هم سفرهایی ما خواهیم داشت."

این مطلب نه در ستایش رویکرد خبرمحور سخنان علی اکبر صالحی در برابر خبرنگاران نوشته شده و نه در مذمت نوع نگاه و رفتار رامین مهمان پرست در قالب سخنگوی سیستم. آنچه مهم است اینکه مسئولان باید در قبال مسئولیت و سمتی که در اختیار دارند، خود را پاسخگو به جامعه بدانند و خبرنگاران اگر باشند و جان و رمقی داشته باشند، واسطه های میان جامعه و مسئولان هستند.