چارچوب گفتمانی احمد جنتی به عنوان یک محافظه‌کار سنتی

درباره آقای جنتی شایعات و توهین های رسانه ای گروه های ضد انقلاب نیز کم نبوده ولی با این وجود ایشان همیشه خودش بوده و یک قدم از اصول و باورهایش پا پس نکشیده است. از جمله اصول احمد جنتی، یکی اهمیت ندادن به همین توهین ها و ناسزاهای رسانه های مجازی و پیامک های غیراخلاقی است که حتی پای ایشان را به مراجع قضایی و طرح شکایت نیز باز نکرده است.

از دیگر ویژگی های دبیر دیروز و امروز شورای نگهبان، پایبندی به اصول انقلاب و صدور انقلاب طبق شعارهای سال های آغازین تشکیل جمهوری اسلامی است. او همچنان بسان یک جوان مومن انقلابی و با سیمای یک آرمان گرای مبارزی که یک روزش را هم بدون تعلق خاطر به مانیفست های برون مرزی انقلاب اسلامی نگذرانده، صحبت می کند تا ترس و لرز به جان دشمنان و رقبا بیندازد.

اندیشه صدور انقلاب، نگاه امت وار به ملت های مسلمان جهان، نگاه نه شرقی نه غربی و دلبستگی به مبانی حکومت اسلامی همواره در کلام او مشهود بوده و هست. ایشان حتی در سخت ترین و پرالتهاب ترین روزهای سیاسی و اجتماعی ایران، این اصول و محکمات را با هیچ اصل و فرع دیگری جایگزین نکرده و اساسا هیچ چیز دیگری را جزو محکمات ندانسته است. البته این به معنی آن نیست که آقای جنتی به مسائل اقتصادی و معیشتی جامعه و یا مسائلی مانند رعایت حجاب و پوشش اسلامی زنان بی توجه بوده باشد. نکته اینجاست که توجه دبیر شورای نگهبان به این دغدغه های اجتماعی و فرهنگی و حتی اظهارنظرهای به موقع یا بی موقع درباره مباحث انتخاباتی، آبشخوری جز همان دغدغه کلان و اصولی و مستحکم اش نداشته است. به بیان دیگر آقای جنتی زمانی به تذکر و هشدار در زمینه های اقتصادی و گرانی و بدحجابی و امثالهم پرداخته است که متوجه شده اصول و محکمات موردنظرش تحت تاثیر این مسائل قرار گرفته و بنابراین طرح و یادآوری آنها ضروری و حیاتی می نماید.

شاید از رهگذر این رفتارشناسی بتوانیم احمد جنتی را یک سیاستمدار محافظه کار یا اصولگرای سنتی به معنی واقعی کلمه بنامیم که متر و معیارش مشخص است و همه اتفاقات و تحولات و پستی و بلندی ها را بر مبنای یک اندیشه محوری و آرمان معین می بیند و واکاوی می کند. بی جهت نیست که رسانه های غربی نیز همیشه با دقت و ریزبینی خاصی به صحبت ها و سخنرانی های او توجه می کنند و باز بی جهت نیست که جنتی یکی از سخنرانان همیشگی نماز جمعه های تهران است. او یکی از ایدئولوگ ها و یا دست کم نماد ایدئولوژی حاکم بر جمهوری اسلامی امروز است که شناخت او به منزله شناخت راه و آرمان های نظام به شمار می رود. برای شناخت احمد جنتی و درک سخنان و ایده آل هایش نیازی به تحلیل های پیچیده و دانستن تئوری های کلامی و فلسفه سیاسی نیست. همین مسئله، رفتارها و واکنش های جنتی را تا اندازه زیادی قابل پیش بینی می کند. مثلا می توان پیش بینی کرد که ایشان در قبال حادثه خمینی شهر که چندی پیش در این شهر رخ داد و یا نحوه بازپرداخت بدهی های نفت هند به ایران سخنی نگوید ولی درباره شیوه انعکاس و پرداختن به آنها در رسانه ها موضع گیری داشته باشد. و یا درباره قتل یک دختر جوان در وسط شهر تهران – همین هفته گذشته - که بازتاب های وسیعی می یابد و روان شناس و جامعه شناس و افکار عمومی را دچار سوال و ابهام می کند، ورود نمی کند و درعوض از تجمع نمازگزاران روز جمعه برای مقابله با پدیده بدحجابی قاطعانه حمایت می کند. همچنین در همان روز به وقایع بحرین اشاره می کند و به تصریح معترض زندانی کردن و سرکوب مخالفان در این کشور می شود و می گوید: (در این کشور) تعداد زندانیان روز به روز افزایش می‌یاید و دانشگاهیان و پزشکان از کار اخراج می‌شوند. دنیا بسیار رسوا و بی‌آبرو است مگر بحرین چه می خواهد. شعار آنها "هر نفر یک رای" است. چرا باید بابت آن کشته شوند. همایش آشتی طرحی برای رد گم کردن است. این طرح‌ها فایده ندارد..."

ایشان در همین روز جمله ای می گوید که به تیتر درشت رسانه های داخلی و خارجی تبدیل می شود؛ اینکه "بحرین باید به دست اسلام و مسلمین فتح شود و روزی برسد که اسلام در بحرین حاکم شود" بطور قطع این عبارات به صورت تصادفی به ذهن آقای جنتی نرسیده و ایشان با علم و آگاهی و در هوشیاری کامل آن را بیان کرده است. نکته اینجاست که چنین موضع گیری را صرفا با لحاظ کردن ایدئولوژی و آرمان گرایی جنتی و نوع گفتمان انقلابی وی می توان ارزیابی کرد. فی المثل نباید انتظار داشت که کاهش سن سکته مغزی در ایران به 45 سال به یک موضوع مهم و قابل طرح توسط ایشان تبدیل شود. اگرچه بحث های مربوط به حجاب و یا سطح معیشتی مردم نیز توسط این سخنگوی نظام در تریبون نماز جمعه با حرارت خاصی عنوان می شود اما چارچوب گفتمانی و آرمانی آقای جنتی مشخص است و جنس اخبار و رویدادهایی نظیر مثال های اخیر را دربر نمی گیرد.

به بیان دیگر نوع گفتمان ایشان که متعلق به لایه سنتی نظام و دارای دغدغه های حفظ و صدور انقلاب، غرب ستیزی و مراقبت از ابعاد اسلامی فرهنگ جامعه و مخالفت با اندیشه های غیرآرمانی و ضد محافظه کارانه است، ایجاب می کند تا ذات حوادثی که از سوی اقشار مدرنی چون روان شناسان و جامعه شناسان و روزنامه نگاران مهم شمرده می شود و سعی در طرح و بررسی آنها دارند، در نظر آقای جنتی مهم تر از نوع بازتاب و انعکاس آنها نباشد. احمد جنتی یک تیپ اصولگرای محافظه کار و شخصیتی مورد توجه رسانه های خارجی است که سخنرانی ها و موضع گیری ها و کلمات ایشان، در شناخت روحیات و اهداف ایدئولوگ ها و لایه های سنتی حاکمیت در ایران کمک شایانی می کند.