شورای همکاری نگران از ویروس نظام مشروطه مغربی

۱۳ تیر ۱۳۹۰ | ۱۸:۵۲ کد : ۱۴۳۲۰ اخبار اصلی
در تحولات عربی که این روزها منطقه شاهد آن است ناگهان نکاتی خودنمایی می‌کنند که بسیار تامل‌برانگیز می‌شوند. نمونه اخیر آن برگزاری انتخابات رفراندوم در مغرب است که بر اساس آن مردم مغرب پای صندوق‌های رای رفتند تا به مشروطه شدن کشورشان آری یا نه بگویند.
شورای همکاری نگران از ویروس نظام مشروطه مغربی
دیپلماسی ایرانی: در تحولات عربی که این روزها منطقه شاهد آن است ناگهان نکاتی خودنمایی می‌کنند که بسیار تامل‌برانگیز می‌شوند. نمونه اخیر آن برگزاری انتخابات رفراندوم در مغرب است که بر اساس آن مردم مغرب پای صندوق‌های رای رفتند تا به مشروطه شدن کشورشان آری یا نه بگویند. بر اساس طرحی که پادشاه مغرب ارائه داده اختیارات پادشاه کاهش می‌یابد و در مقابل بر اختیارات نخست‌وزیر و قوه مقننه افزوده می‌شود تا بدین ترتیب مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌های سیاسی کشور نیز بیشتر احساس شود. در این میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که مغرب را به جمع خود در شورای همکاری خلیج فارس دعوت کرده‌اند از این که در این کشور رفراندوم برگزار شده نگران شده‌اند. این مطلبی است که روزنامه القدس العربی، چاپ لندن در سرمقاله امروز خود به آن پرداخته است.

در این یادداشت آمده است: میلیون‌ها مغربی روز جمعه پای صندوق‌ها رفتند و به طرح رفراندوم پیشنهادی محمد ششم، پادشاه این کشور رای دادند. پادشاه در این طرح پیشنهاد داده که کشور به یک حکومت پادشاهی پارلمانی دموکراتیک، آن طور که خودش توصیف کرده، تبدیل شود. پادشاه این دستور جدید و سریع را در پاسخ به مطالبات ده‌ها هزار جوان مغربی که به خیابان‌ها آمدند و خواستار اصلاحات در کشور شدند، داد. پادشاه مغرب به سرعت دریافت که اگر بنا باشد به مطالبات مردم کشورش پاسخ سریع ندهد، عرش سلطنتش بر باد خواهد رفت و در یک چشم بر هم زدنی به سرنوشت زین العابدین بن علی در تونس و حسنی مبارک در مصر دچار خواهد شد. از سویی وضعیت جاری در کشورهای یمن، لیبی و سوریه را نیز می‌دید.

در ادامه این یادداشت به جزئیات اصلاحات به رفراندوم گذاشته شده مغرب اشاره شده و آمده است: بر اساس این اصلاحات که قانون اساسی جدید مغرب را شامل خواهد شد، نخست‌وزیر صاحب صلاحیت گسترده‌ای از جمله برخورداری از حق انحلال پارلمان خواهد بود، همچنین هویت امازیغی به رسمیت شناخته می‌شود و زبان این قوم که از قوم‌های اولیه مغرب محسوب می‌شوند و اکنون بزرگترین اقلیت این کشور را تشکیل می‌دهند نیز در کنار زبان عربی به رسمیت شناخته خواهد شد. اگر چه پادشاه همچنان جایگاه خود را به عنوان تصمیم‌گیر اصلی و نهایی در امور نظامی و دینی حفظ خواهد کرد. البته برخی از جریان‌های موسوم به جوانان 20 فوریه این امتیازها را کافی ندانسته و گفته‌اند که قانون اساسی جدید نه تنها جایگاه حاکمیت مطلق پادشاه را حفظ می‌کند، بلکه هیچ راهکاری برای قطع ریشه‌های فساد در کشور ارائه نمی‌دهد. با این حال بسیاری این اصلاحات را گامی رو به جلو برای رسیدن کشور به دموکراسی توصیف کرده‌اند و گفته‌اند که این اتفاق می‌تواند زمینه‌های تکثرگرایی در کشور را فراهم کرده و زمینه‌های حضور مردم برای انتخاب نخست‌وزیر را به دور از دیکته‌های دربار مهیا سازد و بدین ترتیب کشور را به سمت دموکراسی سوق دهد.

نویسنده این یادداشت سپس می‌نویسد: بی‌شک پادشاه مغرب با دادن پاسخ سریع به خواسته‌های مردمش به ویژه تظاهرکنندگان از معدود رهبران عربی است که صدای اصلاح‌طلبی مردم را قبل از آن که دیر شود، شنید. اما مشکل بزرگی که اکنون پادشاه مغرب با آن مواجه است کسانی است که انتخابات را تحریم کردند. نه تنها افرادی در داخل مغرب دست به تحریم انتخابات زدند بلکه دیگر کشورهای عربی از جمله اردن که خشم خود را از رفراندوم مغرب پنهان نساخته نیز این رفراندوم را به نوعی تحریم کردند. کشورهایی نظیر اردن از این نگرانند که مغرب به الگویی برای کشورهای عربی پادشاهی منطقه تبدیل شود و این در حالی است که خود همچنان به رغم فشارهای اجتماعی اصرار دارند که بسیاری از امور به طور مطلق در اختیار پادشاه باقی بماند.

در پایان این یادداشت آمده است: با وضعیت جدیدی که در مغرب پیش آمده، انتظار می‌رود که ظرف روزهای آینده تقاضای عضویت مغرب در جمع کشورهای شورای همکاری لغو شود. موضوعی که بررسی آن از روز پنج‌شنبه در نشست‌های درونی شورای همکاری آغاز شده است. در گفته‌های برخی مقامات کشورهای شورای همکاری در نشست‌های درونی شنیده شده که گفته‌اند نباید مغرب به عضویت شورای همکاری در آید چرا که "ویروس مشروطیت" ممکن است به کشورهای عضو شورا سرایت کند. اکنون زمزمه‌های تبدیل شدن نظام‌های سلطنتی کشورهای شورای همکاری به نظام مشروطیت همانند مغرب در جوامع این کشورها آغاز شده است، چیزی که کارشناسان شورای همکاری به زنگ خطر جدید به لرزه افتادن اریکه قدرت در این کشورها تعبیر کرده‌اند.

 

نظر شما :