دعوایی که اردن و مغرب در شورای همکاری ایجاد کردند

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایلاف، منابع نزدیک به شورای همکاری خلیج فارس از کویت می‌گویند که دعوت از این دو کشور برای عضویت در شورای همکاری در ابتدا اساسا توسط عربستان سعودی صورت گرفت و سپس با حمایت بحرین و امارات مواجه شد، در حالی که در مقابل آنها قطر، عمان و کویت که به الهام از داستانی از الکساندر دوما، به سه تنفگدار شورای همکاری مشهور شده‌اند با این دعوت به شدت مخالفند. آنها می‌گویند تا زمانی که بررسی‌ها برای عضویت این دو کشور به طور کامل انجام نشده، صحیح نیست که این کشورها به عضویت شورای همکاری در آیند. به ویژه این که آن طور که متداول بوده تصمیم‌ها در شورای همکاری بیشتر از طریق مشاوره و پس از بررسی‌های همه جوانب امور اتخاذ می‌شده نه توافقات سیاسی.

به گفته یک دیپلمات مطلع از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس که نخواست نامش فاش شود، شیخ حمد بن جاسم، وزیر خارجه قطر در نشست مشورتی اخیر تلاش کرد دو بار دخالت کند تا جلوی پیشنهاد عضویت مغرب و اردن را تا تکمیل مطالعات در این زمینه در نشست وزرای امور خارجه کشورهای شورای همکاری به تعویق بیفتد ولی خواسته او دو بار از سوی یکی از مقامات ارشد و صاحب جایگاه در شورای همکاری رد شد.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان حتی اگر عضویت این دو کشور تحت فشارهای عربستان و بحرین در شورای همکاری پذیرفته شود، دائمی نخواهد بود به ویژه این که به رغم این که اردن تمایل بسیار به عضویت دارد، مغرب چندان پافشاری برای عضویت ندارد و حتی همچنان از پذیرفتن این پیشنهاد اجتناب می‌کند. همچنین اردن به دلیل مشکلات بیشمار اقتصادی که دارد، عضویتش در جمع کشورهای نفت‌خیز عربی شورای همکاری همچنان پرسش‌برانگیز است در حالی که مغرب از بیم آن که نفوذش در منطقه مغرب عربی از بین نرود، می‌خواهد که از عضویت در شورا خودداری کند. مغربی‌ها بر این اعتقادند که اگر به عضویت شورای همکاری در آیند، جایگاه آنها را الجزایر، رقیب سنتی و منطقه‌ای آنها به سرعت خواهد گرفت.

عربستان علنا اعلام کرد، به اردن کمک مالی 400 میلیون دلاری می‌دهد تا بدین ترتیب مسئله اقتصادی این کشور که دیگر اعضای شورا مطرح می‌کنند بر طرف شود، برخی منابع نیز می‌گویند که عربستان تعهد کمک‌‌های مالی بیشتر به اردن داده است.

بسیاری از کارشناسان شورای همکاری خلیج فارس نیز می‌گویند، پیوستن مغرب و اردن چنان مشکلاتی برای شورای همکاری ایجاد کند که کشورهای عضو به دنبال راهکاری برای انصراف از دعوتشان بیفتند.

دعوت از مغرب و اردن برای عضویت در شورای همکاری پس از وقوع انقلاب‌های عربی صورت گرفت. کشورهای شورای همکاری از بیم آن که مبادا طوفان این انقلاب‌ها به کشورهایشان نیز برسد پیشنهاد عضویت این دو کشور پادشاهی را مطرح کردند تا جمع کشورهای پادشاهی عربی در یک اتحادیه تکمیل شود. انقلابی که تا کنون دو دیکتاتور را سرنگون کرده و سه مستبد دیگر نیز در نوبت سرنگونی به سر می‌برند.

این در حالی است که یمن سال‌ها است پیشنهاد عضویت داده ولی کشورهای شورای همکاری فقط اجازه داده‌اند از گوشه در نگاهی به درون اجلاس بیندازد و اجازه ورود به آن نداده‌اند. دلیل اصلی آن این است که یمن جمهوری است در حالی که دیگر کشورهای شورا همگی پادشاهی هستند. البته از همین دریچه بود که کشورهای شورای همکاری به خود اجازه دادند که در بحران اخیر یمن دخالت کرده و از علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری یمن بخواهند که از قدرت کنار رود.

عضویت اردن و مغرب با مخالفت شهروندان کشورهای عضو شورای همکاری نیز مواجه شده است. آنها می‌گویند نرخ بیکاری در جوامعشان بالا است به ویژه این که اکثریت جامعه را نیز جوانان تشکیل می‌دهند و با عضویت این دو کشور ممکن است نرخ بیکاری باز هم افزایش یابد.

با این حال آنچه روشن است، قطر، کویت و عمان از عضویت مغرب و اردن به شدت عصبانی‌اند و تلاش می‌کنند که عضویت آنها به هر قیمیت شده لغو شود.