بشار هنوز محبوب است ولی ماهر نه

شبکه خبری الجزیره در وبسایت خود به نقل از روزنامه فایننشال تایمز، یادداشتی را منتشر کرده که در آن یادآور شده مردم سوریه همچنان بشار اسد را دوست دارند و او را عامل تحولات و سرکوب جاری در کشور نمی‌دانند. بنا به این گزارش، هزاران نفری که از سوریه به کشورهای همسایه گریخته‌اند، تنها نام یک نفر را بر زبان می‌آورند و او را عامل سرکوب در کشورشان می‌دانند، ماهر اسد.

یکی از شهروندان سوری منطقه جسر الشغور که روستایش در مقابل چشمانش در آتش سوخته و مجبور شده به ترکیه بگریزد، می‌گوید: «رئیس بشار اسد هیچ ارتباطی واقعا با آنچه در سوریه می‌گذرد ندارد بلکه این برادرش ماهر است که مسئول همه این کارها است.»

به نوشته فایننشال تایمز، شمار پناهندگان سوری که در پی حمله ارتش سوریه به شمال غرب این کشور به ترکیه آواره شده‌اند بیش از 7 هزار نفر است. به اعتقاد بسیاری منطقه جسر الشغور آخرین نقطه تحولات اعتراضی سوریه محسوب می‌شود، برای همین ارتش این کشور مجبور شد برای مهار بحران نیروی نظامی و تانک گسیل کند.

ماهر اسد، برادر کوچک بشار اسد است، او در حال حاضر فرمانده واحدهای نخبه نظامی و امنیتی سوریه محسوب می‌شود. گفته می‌شود هدایت و رهبری نیروهای امنیتی در سرکوب‌های اخیر سوریه به عهده او بوده است. رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه هفته گذشته رفتارهای او را غیر انسانی توصیف کرده بود. اگر چه بسیاری از کارشناسان اظهارات نخست‌وزیر ترکیه علیه سوریه را خوراکی تبلیغاتی برای جمع‌آوری رای در روزهای انتخابات این کشور می‌دانند.

ماهر اسد را بسیاری از ناظران سوریه با رفعت اسد، عموی او و برادر حافظ اسد، رئیس جمهوری فقید سوریه که سرکوب قیام شهر حماه در سال 1982 را که طی آن ده‌ها هزار نفر کشته شدند، بر عهده داشت، مقایسه می‌کنند.

پاتریک سیل، روزنامه‌نگار و نویسنده مشهور که زندگی‌نامه حافظ اسد را در کتابی به رشته تحریر در آورده است، می‌نویسد: روابط بشار اسد با برادرش ماهر کاملا متفاوت است. حافظ اسد پدر با ارتش بسیار خوب آشنایی داشت و خود کسی بود که رتبه‌های نظامی در نیروهای هوایی را گذرانده بود در حالی که بشار اسد سابقه نظامی ندارد و مسائل نظامی را به نزدیکانش محول کرده است و این مسئله باعث شده تا نفوذش در ارتش و نزد نظامیان کم شود.

سیل همچنین می‌گوید: ماهر – همانند رفعت – مرد قدرتمند نظام است، با این تفاوت که رفعت خود تحت سیطره کامل (حافظ اسد) بود، به گونه‌ای که وقتی از خطوط ترسیم شده‌ عبور کرد، فورا طرد شد، اما ماهر خود به تنهایی اعتبار دارد و از چنان قدرت و نفوذی برخوردار است که این گونه معروف است که چند بار به سمت آصف شوکت، دامادشان در پی جدالی که میانشان در افتاده بود، تیراندازی کرده است. به همین دلیل بسیاری می‌گویند، بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه توسط تندروهای خانواده‌اش دوره شده است.

روز گذشته دولت سوریه حکم منع سفر سرهنگ عاطف نجیب، پسر خاله بشار اسد و رئیس شعبه امنیت درعا را صادر کرد تا به اتهام دست داشتن در خشونت‌های اخیر مورد بازجویی و تحقیق قرار گیرد. این مسئله می‌تواند این حقیقت را نشان دهد که در میان نظام سوریه، مسئولان و تصمیم‌گیران و کسانی که کارهای اجرایی را در اختیار دارند، شکاف وجود دارد.

کارشناسان امور خاورمیانه می‌گویند که ساختار راس حکومت در سوریه همانند یک گروه اداره می‌شود. در لحظات بحرانی شاهین‌های نظام خود را به هسته تصمیم‌گیر نزدیک کرده و نیات خود را القا می‌کنند، ماهر یکی از آنها است.