«جورج بوش» با چه هدفى به خاورميانه مى‌آيد؟

۲۰ دی ۱۳۸۶ | ۰۴:۳۲ کد : ۱۳۱۷ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
هدف از سفر جورج بوش به منطقه که قرار است شامل فلسطين و اسرائيل باشد، تقويت روند صلح ميان فلسطينيان و اسرائيلى‌ها و رسيدن به راه حلى براى پايان دادن به اختلاف‌هاى موجود ميان اين دو تا قبل از پايان يافتن دوران رياست جمهورى وى اعلام شده است.
«جورج بوش» با چه هدفى به خاورميانه مى‌آيد؟
روز چهارشنبه «جورج بوش» رئيس جمهورى آمريکا سفر خود را به خاورميانه آغاز مى‌کند.
 
هدف از سفر وى به منطقه که قرار است شامل فلسطين و اسرائيل باشد، تقويت روند صلح ميان فلسطينيان و اسرائيلى‌ها و رسيدن به راه حلى براى پايان دادن به اختلاف‌هاى موجود ميان اين دو تا قبل از پايان يافتن دوران رياست جمهورى جورج بوش اعلام شده است.
 
جورج بوش درباره اين سفر خود گفته است که «حمايت از دموکراسى‌خواهان و اصلاح‌طلبان از بيروت گرفته تا بغداد، دمشق و تهران برنامه‌اى است که من در اين سفر دنبال مى‌کنم.»
 
وى همچنين گفته است که تمام تلاش خود را به کار مى‌گيرد تا درگيرى‌هاى موجود ميان فلسطين و اسرائيل که نزديک به 60 سال است، وجود داشته را تا ژانويه 2009 برطرف کند.
 
بوش در ادامه افزود: «تمام تلاش خود را به کار مى‌گيرم که دولت فلسطينى تا پايان سال 2008 تشکيل شده و اعلام موجويت کند.»
 
قرار است جورج بوش ابتدا به اسرائيل سفر کرده و پس از آن براى نخستين بار از سال 2001 تا کنون به سرزمین های فلسطینی برود. وى که سفرش از 9 ژانويه آغاز و تا 16 ژانويه ادامه خواهد داشت حداقل سه روز را در فلسطين و اسرائيل اقامت خواهد داشت. احتمال دارد وى در طول اين مدت به ديگر کشورهاى عربى از جمله کويت، بحرين، امارات متحده عربى، عربستان سعودى و مصر نيز سفر کند.
 
وى قبل از سفر به خاورميانه اعلام کرده است که کشورهاى عربى ذکر شده کشورهايى هستند که مشتاق برقرارى صلح در خاورميانه هستند و وى نيز از تلاش‌هاى آنها براى رسيدن به اين هدف حمايت مى‌کند.
 
در همين حال به نظر مى‌رسد، قبل از سفر جورج بوش به منطقه «محمود عباس» رئيس حکومت خودگردان فلسطينى و «ايهود اولمرت» نخست‌وزير اسرائيل با هدف زمينه‌سازى براى مذاکره مشترک با رئيس‌جمهورى آمريکا با يکديگر ديدار و گفت و گو داشته باشند. اين ديدار از آن جهت اهميت دارد که به احتمال قوى يک ديدار سه جانبه با حضور رئيس‌جمهورى آمريکا، رئيس حکومت خودگردان فلسطينى و نخست‌وزير اسرائيل برگزار خواهد شد.
 
نگاه ابومازن به سفر بوش
 
محمود عباس رئيس حکومت خودگردان فلسطينى سفر رئيس‌جمهورى آمريکا به منطقه را بسيار مهم و تاريخى مى‌داند و معتقد است که تاثير به سزايى در روند صلح خاورميانه خواهد گذاشت.
 
«نبيل ابو ردينه» سخنگوى رسمى حکومت خودگردان فلسطينى درباره نظر ابومازن به سفر بوش به منطقه گفت: «به اعتقاد رئيس حکومت خودگردان فلسطينى سفر بوش به سرزمين‌هاى فلسطينى مهم و تاريخى است و باعث حرکت رو به جلوى صلح براى رسيدن به يک زندگى ايمن و مسالمت‌آميز در منطقه خواهد شد.»
 
وى در ادامه افزود: «حکومت خودگردان تصور مى‌کند که با سفر رئيس‌جمهورى آمريکا، کاخ سفيد التزام خود را به پيشبرد صلح در خاورميانه با هدف رسيدن به راه حلى در سال 2008 نشان دهد و از طرف اسرائيلى نيز بخواهد که فعاليت‌هاى شهرک‌سازى خود را متوقف کرده و به اشغال‌گرى خود بر سرزمين‌هاى فلسطينى نيز پايان دهد.»
 
رئيس‌جمهورى آمريکا پنج‌شنبه گذشته در يک انتقاد نادر از دولت اسرائيل، ادامه شهرک‌سازى توسط اين رژيم را نکوهش کرده و آن را عاملى بازدارنده براى به نتيجه رساندن تلاش‌هاى صلح دانسته بود.
 
نگاه اسرائيل به سفر بوش
 
در همين حال به نظر مى‌رسد اسرائيلى‌ها نگاه متفاوتى به سفر بوش به خاورميانه دارند و ظاهرا قرار است موضوعات ديگرى بويژه موضوع ايران را با وى در ميان بگذارند.
 
يک مقام نرديک در دفتر «ايهود باراک» وزير دفاع اسرائيل که نخواست نامش فاش شود در اين باره گفت: «موضوع ايران و مسئله هسته‌اى آن يکى از مهمترين مسائلى است که مقام‌هاى اسرائيلى قصد دارند با بوش در ميان گذاشته و حتى فشارهاى تازه‌اى را براى اتخاذ تصميمى عليه ايران توسط وى وارد کنند.»
 
وى در ادامه افزود: « در اين ميان باراک مى‌خواهد به بوش بگويد، به رغم اين که سازمان جاسوسى اسراييل اطلاعاتى مغاير با برآورد جاسوسى ملى آمريکا مبنى بر نبود انحراف در برنامه هسته‌اى ايران از سال 2004 در اختيار ندارد. تحليل‌ها حاکى از آن است که تهران به تلاش براى توليد سلاح اتمى ادامه مى‌دهد.»
 
اين مقام همچنين گفت: «باراک و ايهود اولمرت در جلسه يکشنبه کابينه تصميم گرفتند دست ‌کم برخى از اطلاعات اسراييل درباره برنامه اتمى ايران را در اختيار آمريکايى‌ها قرار دهند.»
 این سفر در حالی انجام می شود که برآیند اطلاعاتی 16 دستگاه جاسوسی آمریکا اخیرا منتشر شده  و طرفدارن فشار به ایران را تا حدودی محدود کرده است.
با این همه ایهود اولمرت نيز ادعا کرد: «ما به همکارى با آمريکا ادامه مى‌دهيم تا از دستيابى ايران به بمب‌ اتمى جلوگيرى کنيم.»
 
جورج بوش رئيس‌جمهورى آمريکا خود پيش از اين تاکيد کرده بود، گفت و گو درباره چگونگى کاهش تهديد ايران و جلوگيرى از نفوذ آن در منطقه از جمله موضوعاتى است که در سفر خود به خاورميانه به طور جدى به آن خواهد پرداخت.
 
موضع اردن
 
در اين ميان دولت اردن به عنوان يکى از متحدان اصلى کاخ سفيد و حاميان آن در سياست‌هاى صلح خاورميانه چشم به انتظار رئيس‌جمهورى آمريکا براى سفر به منطقه است.
 
«نادر الذهبى» نخست‌وزير اردن در اين باره گفت: «ما اهميت بسيارى به سفر اين هفته پرزيدنت بوش به خاورميانه مى‌دهيم و لحظه به لحظه تحولات منطقه را در آستانه سفر وى رصد مى‌کنيم.»
 
وى که در اردن با وزير امور خارجه قبرس ديدار داشت در ادامه افزود: «اين سفر براى دولت اردن بسيار مهم است زيرا مى‌تواند عزم و التزام ايالات متحده را براى پيش برد صلح خاورميانه، حمايت از طرف‌هاى فلسطينى و اسرائيلى براى به نتيجه رساندن مذاکرات صلح، رساندن مذاکرات به مرحله نهايى و تاسيس کشور فلسطينى نشان دهد.»
 
در همين حال ژنرال «مقدح امين» رهبر شاخه‌هاى سازمان آزادى‌بخش فلسطين در جنوب لبنان نيز ابراز اميدوارى کرد سفر رئيس‌جمهورى آمريکا به منطقه بتواند به تشکيل کشور مستقل فلسطينى و بازگشت پناهندگان به سرزمين و خانه و کاشانه‌شان منجر شود.
 
اما مقدح در عين حال تاکيد کرد، استمرار شهرک‌سازى سختى‌هاى بسيارى را براى اسرائيلى‌ها موجب خواهد شد که يقينا روند صلح را نيز با چالش مواجه خواهد کرد.
 
از نگاه رسانه‌ها     
 
نگاه رسانه‌ها و بسيارى از مطبوعات جهان به سفر جورج بوش به خاورميانه چندان خوش‌بينانه نيست. به گونه‌اى که بسيارى از مطبوعات اين سفر را تنها يک مانور تبليغاتى براى سرپوش گذاشتن بر سياست‌هاى نه چندان موفق جورج بوش در منطقه بويژه در عراق و لبنان مى‌دانند.
 
روزنامه اينديپندنت چاپ انگليس با اشاره به اينکه اين سفر آخرين فرصت بوش براى اصلاح آثار منفى دوران رياست جمهورى‌اش محسوب مى‌شود، نوشته است که در زمانى که سران حزب حاکم آمريکا توجه خود را به انتخاب جانشينى براى بوش معطوف کرده‌اند، او به صورت تعجب‌آورى همچنان به تلاش خود براى نجات ارث سياسى خود در طول دو دوره رياست جمهورى که شکست‌هاى بسيارى برايش در پى داشته ادامه مى‌دهد.
 
اين روزنامه نسبت به موفقيت‌آميز بودن سفر بوش به منطقه به ديده ترديد مى‌نگرد و معتقد است که با توجه به شکاف عميقى که ميان اسرائيلى‌ها و فلسطينيان وجود دارد، بعيد است که سفر جورج بوش بتواند با موفقيت همراه باشد.
 
شبکه خبرى الجزيره نيز با پخش تحليلى از سفر بوش به منطقه اعلام کرد، تا زمانى که مسئله شهرک‌سازى‌ها توسط اسرائيل و ادامه اشغال توسط اين رژيم متوقف نشده، نمى‌توان انتظار داشت که سفر جورج بوش موفقيت‌آميز باشد.
على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :