غرب همچنان از اخوان المسلمین می‌ترسد
دیپلماسی ایرانی: روابط ایران و جنبش اخوان المسلمین، رابطه‌ای طولانی و عمیق است. رابطه‌ای که ریشه‌های آن را باید در دهه هفتاد میلادی جستجو کرد. جنبش اخوان المسلمین مصر یکی از مهمترین جنبش‌های سیاسی دنیای عرب است که جایگاه ویژه‌ای در افکار عمومی جهان عرب دارد. این جنبش که شاکله آن را اندیشه‌های اسلامی تشکیل می‌دهد در حال حاضر یکی از مدعیان اصلی قدرت در مصر جدید محسوب می‌شود. در عین حال رابطه عمیق این جنبش با جمهوری اسلامی ایران و تاثیرپذیری که از ایران دارد، دغدغه همیشگی منتقدان اخوان المسلمین به خصوص غرب و در راس آنها ایالات متحده و اسرائیل بوده است.
روز به روز که به انتخابات پارلمانی مصر که قرار است در ماه سپتامبر سال جاری میلادی برگزار شود، نزدیک می‌شویم حدس و گمان‌ها درباره میزان موفقیت اخوان المسلمین در این انتخابات بیشتر بر سر زبان‌ها می‌افتد. طرفداران اخوان می‌گویند که توانایی جذب اکثریت کرسی‌های پارلمان را دارند و مخالفان اخوان نیز از این نگرانند که این جنبش بتواند موفقیت بزرگی کسب کند و آینده سیاسی مصر را به نفع خود رقم بزند. در حالی که بسیاری از نمایندگان اخوان تاکید دارند که اولا نه نقشه‌ای برای قبضه قدرت در مصر دارند به خصوص این که خود برای رسیدن به آزادی بیشترین تلاش را کرده‌اند و ثانیا گمان هم نمی‌کنند بر خلاف آنچه مخالفانشان ادعا می‌کنند که بیشتر جنبه بزرگ‌نمایی برای تخریب اخوان دارد تا بوی واقعیت، بتوانند اکثریت کرسی‌های پارلمان را به دست آورند. آنها تاکید دارند، آنچه برایشان مهم است این است که در یک انتخابات آزاد و به دور از هر گونه تقلب و کنترل حکومتی شرکت کنند نه نتیجه برای تصاحب قدرت.
خبرگزاری رویترز، در یادداشتی به تحلیل این موضوع پرداخته و نوشته است: اسلام‌گرایان نقشی اثرگذار و عمیق در مصر پس از مبارک ایفا کرده‌اند اما به نظر نمی‌رسد تا آینده نزدیک بتوانند عرصه سیاسی مصر را به طور کامل در اختیار بگیرند یا حکومت را کاملا قبضه کنند. ارتش مصر تاکید دارد که با وجود اسلام‌گرایان مصر به ایران یا غزه یا هر آنچه غربی‌ها نگران آن هستند، تبدیل نخواهد شد. این درست است که اسلام‌گرایان میلیون‌ها رای جامعه مصری را در اختیار دارند ولی میلیون‌ها رای نیز در برابر آنها قرار دارد که این طبیعتا رقابتی را ایجاد می‌کند که در نتیجه آن قدرت در انحصار یک جریان خاص باقی نمی‌ماند.
جمعیت اخوان المسلمین بزرگترین تشکل سیاسی اسلامی مصر محسوب می‌شود که در تمامی ارکان سیاسی و اجتماعی مصر حتی در درون ارتش حتی در دوران حسنی مبارک نفوذ دارد. مسئله‌ای که همواره باعث نگرانی غرب بوده است.
در حال حاضر اخوان المسلمین رسما اعلام کرده که برای کسب منصب ریاست جمهوری به هیچ وجه قصد رقابت ندارد و هیچ نقشه‌ای نیز برای تصاحب قدرت نکشیده است. قدرتی که 30 سال در اختیار حسنی مبارک، چهره متخاصم و دشمن اخوان المسلمین بوده است.
با این حال پیش‌بینی می‌شود که اخوان المسلمین در انتخابات آینده مجلس مصر کرسی‌های بسیاری به دست آورد و بتواند تعدادی از وزیران کابینه آینده مصر را به خود اختصاص دهد.
در وضعیت فعلی که آزادی گسترده‌ای را پس از سقوط حسنی مبارک برای مصر به دنبال داشته، اخوانی‌ها می‌توانند به فکر وحدت سیاسی خود بر آیند و با استفاده از فضای باز سیاسی فعلی و آزادی فضای ارتباطات شبکه ارتباطی خود را بازسازی و احیا کنند. مسئله‌ای که باعث نگرانی گسترده مخالفان آنها شده است. به خصوص این که ارتباط تازه‌ای میان این جنبش با ایران برقرار شده و این مسئله بر نگرانی‌ها به خصوص جریان‌های سکولار در مصر و غربی‌ها افزوده است.
مصطفی السید، استاد علوم سیاسی دانشگاه قاهره در این باره می‌گوید: «غربی‌ها و سکولارهای متمایل به غرب به شدت از فعالیت‌های اخوان المسلمین نگرانند و هنوز تردید دارند که اسلام‌گرایان نخواهند قدرت و نظام سیاسی کشور را قبضه کنند. آنها تلاش می‌کنند از نظام سیاسی که مورد حمایت اکثریت شهروندان مصری است، حمایت کنند.»
مسئله این است که تا زمان برگزاری انتخابات در مصر هیچ چیز مشخص نیست. تنها زمانی مشخص می‌شود که تا چه اندازه اخوان المسلمین در مصر جدید قدرت سیاسی و اجتماعی دارد که انتخابات آزاد سراسری در این کشور برگزار شود.
اسلام‌گرایان تندرو می‌گویند که می‌توانند ظرف 10 سال قدرت را به طور کامل در مصر در اختیار بگیرند ولی اسلام‌گرایان معتدل این گونه اظهارات را به شدت رد می‌کنند و می‌گویند به هیچ وجه قصد ندارند قدرت را قبضه کنند و آنها نیز در کنار دیگر جریان‌ها و احزاب سیاسی تنها یک جریان سیاسی محسوب می‌شوند که شاید بتوانند یک سوم آرای مردم را جذب کنند.
اخوان المسلمین می‌گوید که می‌خواهد به جریان‌های دیگر فرصت دهد تا به وحدت برسند تا بتواند با آنها یک رقابت واقعی در انتخابات داشته باشد تا قدرت خود را در آن جا به همگان نشان دهد.
هنوز مشخص نیست که اخوان قصد دارد برای چند درصد کرسی‌های پارلمان مصر رقابت کند ولی از برخی مقامات این جنبش شنیده شده که 49 درصد کرسی‌ها هدف رقابت است البته برخی دیگر از مقامات این جنبش گفته‌اند که هدف کمتر از این رقم خواهد بود.
عمرو موسی، دبیر کل اتحادیه عرب که بیشترین شانس را تا کنون برای کسب منصب ریاست جمهوری آینده مصر دارد در این باره می‌گوید: «نباید از حضور اخوان المسلمین ترسید. خصوصا این که اولا تجربه انشقاق دارد و این مسئله به ضعف کلی این جنبش منجر شده و ثانیا چهره‌های متنفذ و مفیدی دارد که می‌تواند الگویی تاثیرگذار به دور از آن چه برخی علیه این جریان تبلیغ می‌کنند، ایفا کنند که برای مصر بسیار مفید و لازم است.»
غربی‌ها نیز تلاش می‌کنند نگرانی خود را علنا بیان نکنند، مبادا که متهم به تخریب روند سیاسی مصر و متهم به دخالت در امور داخلی آن شوند. اگر چه کاملا مشخص است که نسبت به آینده مصر کاملا نگرانند. یک دیپلمات غربی که در تحلیل رویترز نامی از آن نیامده در این باره می‌گوید: «با توجه به اظهارات مقامات ارتش و اطمینانی که آنها از وضعیت سیاسی جاری در کشور دارند، ما نیز نباید نگران آینده مصر باشیم. به هر حال اخوان المسلمین جزئی از مصر است و فرصت شرکت در انتخابات را دارد به خصوص این که اخوانی‌ها تاکید کرده‌اند که نتیجه برایشان مهم نیست.»
وی در ادامه تاکید می‌کند، آنها اکنون فرصت یافته‌اند که به طور جدی با رقبای خود رقابت کنند و محک جدی بخورند. بسیاری بر این باورند که آنها آن طور هم که برخی نگرانند، نتایج آن چنانی به دست نخواهند آورد. بسیاری در مصر از ما هم نگرانترند و این مسئله باعث می‌شود تا به این درک برسیم که خود مصری‌ها نیز به فکر کشورشان هستند، لازم نیست ما بیش از آنها نگران باشیم.
محمد حبیب، یکی از نمایندگان سابق اخوان المسلمین در پارلمان مصر در این باره می‌گوید: «در صورتی که انتخابات آزاد و عادلانه برگزار شود، گمان نمی‌کنم اخوان بتواند بیش از 25 درصد کرسی‌های پارلمان را به دست آورد.»
نظر شما :