روسيه بازيگر صحنه اى ديگر

نوع مناسبات ميان روسيه و ايران در نمايش روسيه براى حمايت از قطع نامه چهارم عليه ايران تاثيرگذار بود؛ به بيان ديگر تعامل ايران و روسيه تاکنون به گونه اى برقرار بود که طرف روس همواره اين تلقى را داشت که تهران به مسکو نياز دارد و قدرت بازى محدودى دارد. بر همين اساس بازى هاى مختلف روسيه را در برابر ايران شاهد بوديم، در دو سال اخير به دلايل مختلف مناسبات ايران و روسيه دچار مشکل شد و عمده ترين عامل صراحت تهران در طرح اين سوال بود که چرا سياست هاى روسيه همگام با سياست هاى امريکا و غرب شده است.

همچنين نبايد از نظر دور داشت که نگاه روسيه به تحولات داخلى ايران به خصوص پس از انتخابات سال گذشته معطوف شده بود و موضع دولت و مواضع اپوزوسيون شرکت کننده در تظاهرات هاى پس از انتخابات در ارتباط با روسيه نقش تعيين کننده اى در ترغيب مسکو براى تجديد نظر در سياست هايش داشت.

عامل ديگر به مناسبات ايران و امريکا مرتبط است همان طور که مناسبات روسيه و امريکا بروى مناسبات تهران و مسکو تاثير دارد. ايران در اين معادلات احساس کرد با انتخاب بازيگران جديد در صحنه هسته اى مى تواند بر رفتار و مناسبات ايالات متحده امريکا تاثيرگذار باشد چراکه چين و روسيه ديگر براى ايران در اين صحنه کارايى لازم را نداشتند.

توجه ايران به سوى برزيل و ترکيه معطوف شد و تهران با تغيير صحنه بازى به جاى اينکه در صحنه طراحى شده توسط روس ها و چينى ها بازى کند، خود صحنه بازى جديدى را تعريف کرد و خود به بازى پرداخت. بخشى از اين بازى با صدور بيانيه تهران به نتيجه رسيد. اما چون روسيه و چين وارد اين بازى نشده بودند و حداقل انتظار آنها براى حضور در اجلاس تهران به عنوان عضو ناظر تحقق نيافت، مواضع و نگاه آنها در برابر تهران تاحدودى متاثر شد.

اما دليل تهران براى به بازى نگرفتن روسيه در بازى جديد آن بود که روسيه در کمپ غرب جا گرفته بود؛ روس ها براى گرفتن پاسخ اين سوال که چرا در بازى تهران مشارکت داده نشده اند بايد به اين سوال پاسخ مى دادند که چرا به عنوان يک قدرت درجه دوم در حال تبعيت از بازى امريکا هستند. نکته اينجاست که روسيه در بازى شرکت کرده است که بازيگردان آن امريکاست و اين امر براى موقعيت و جايگاه روسيه بسيار منفى است.

مجموع اين فاکتورها و عوامل باعث شد که روسيه در اقدامى نادر خود را با قاطعيت حامى قطع نامه جديد عليه ايران نشان دهد.