دست برتر جریان افراط در تحولات افغانستان

۲۲ دی ۱۳۸۸ | ۱۷:۴۴ کد : ۱۱۳۷۴ نگاه ایرانی
دست برتر جریان افراط در تحولات افغانستان

بر اساس گزارش روزنامه تایمز،غرب و به ویژه امریکا خواستار انجام تغییراتی در کابینه افغانستان بوده و از کرزای خواسته تا افرادی را که شایعاتی درباره آنها در خصوص فساد وجود دارد از کابینه کنار بگذارد.

گفتاری از محمد ابراهیم طاهریان، سفیر سابق ایران در پاکستان:

باید برای بررسی وضعیت کنونی افغانستان نیم نگاهی به مجموعه وقایع هفت سال گذشته داشت یعنی پس از تحولاتی که دولت سازی و ملت سازی با توافق نمایندگان اقشار و اقوام مختلف افغانستان و حمایت جامعه بین المللی صورت گرفت. در حقیقت یک روند دموکراتیک با توافق همه اقوام و در چارچوب باورهای اسلامی مردم افغانستان شکل گرفت.

 به تدریج با حضور و افزایش نیروهای خارجی- ناتو و نیروهای امریکایی- و ارزیابی غلطی که این مجموعه داشت، همچنین دخالت‌های برخی از همسایگان این کشور به این دلیل که به افغانستان به عنوان عقبه استراتژیک خود در منطقه نگاه می‌کنند و توقع دارند در چارچوب منافع خود و فارغ از توجه به مصالح افغانستان به آسیای میانه دست یابند، همگی شرایط را برای توسعه جریان افراط فراهم ساخت.

به این ترتیب جریان افراط به مرحله‌ای رسید که در وزن کشی انتخابات دور دوم ریاست جمهوری کار را به جایی رساند که بخش عمده افرادی که کارت الکترال برای حضور در انتخابات دریافت کرده بودند به هر دلیلی- ناامنی یا ترس از جریان افراط- در انتخابات شرکت نکردند.

در حقیقت انتخابات ریاست جمهوری این دوره افغانستان یک پروسه ناقص دموکراتیک بود که مولود آن نیز به نظر می‌رسد مولود کاملی نبوده و مشروعیت جامعی حتی در چارچوب قانون اساسی فعلی نداشته است.

رئیس دولت با توجه به همه مشکلات گفته شده و با تاخیر نسبتا طولانی اقدام به معرفی کابینه‌ای کرد که دو سوم وزرای آن از سوی پارلمان پذیرفته نشدند؛ اتفاقی که اکنون افتاده است با یک تفاوت چشم گیر باقی افراد کابینه نیز به پارلمان معرفی شده‌اند جز دو وزیر انرژی و کار.

وجه تمایز وزرای معرفی شده نسبت به لیست قبلی اول وجود سه خانم در این فهرست و دوم بالاتر بودن میزان تحصیلات این وزیران به نسبت فهرست قبلی و سوم کمتر شناس بودن افراد معرفی شده است.

با در نظر گرفتن این سه مشخصه چنین به نظر می‌رسد که رئیس دولت به برخی واقعیت‌ها توجه کرده است. حالا باید دید که اصولا رئیس دولت فهرست قبلی را در چارچوب یکسری تفاهمات ارائه کرده بود یا در حقیقت این عکس العمل طبیعی نمایندگان مردم بوده که به لحاظ نوع ارزیابی که به رفتار دولت در گذشته داشتند خود را نمایان کرده است.

در مجموع می‌توان گفت که ارائه فهرست متفاوت از وزرا به پارلمان افغانستان از سوی حامد کرزای یک تحول به شمار می‌رود که باید دید رویکرد و عکس العمل پارلمان در هفته آینده به این فهرست چیست.

 فارغ از هر اتفاقی که ممکن است رخ دهد، با تشکیل دولت همچنان کرزای با دو مشکل عمده روبرو خواهد بود: اول این که تاکنون طرح‌های بنیادی و تغییرات اساسی را در چارچوب قانون اساسی نسبت به اتهاماتی که به دولت وارد شده ارائه نکرده است و دوم مساله فساد. در واقع دولت افغانستان از دو مساله ناکارآمدی و فساد رنج می‌برد که ممکن است بخشی از فساد همان طور که رئیس دولت گفته به حضور نیروهای خارجی و دخالت جامعه بین المللی باز گردد اما واقعیت این است که نهادهای عمومی نیز گرفتار این موضوع هستند.

اکنون برای رفع ناکارآمدی و مقابله با فساد کار اساسی شکل نگرفته است؛ تنها دو اتفاق افتاده که بیشتر می‌توان آنها را شکل ارزیابی کرد تا محتوایی. چنانچه این دو مشکل برطرف نشود، با توجه به این که برخی کارشناسان غربی معتقدند که بیش از پنجاه درصد جغرافیای افغانستان حوزه نفوذ جریان افراط است به نظر می‌رسد که مشکلات جدی کماکان پیش روی دولت و مردم افغانستان خواهد بود.

از سوی دیگر جامعه بین الملل و به خصوص ناتو و امریکا کماکان یک رویکرد یک جانبه نسبت به مسائل افغانستان دارند. برنامه کاری جدید دولت امریکا که به استراتژی معروف شده است همچنان متکی بر قدرت سخت و به کارگیری جریان نظامی است. به نظر می‌رسد که آنها فراموش کرده‌اند که مشکلات افغانستان "توسعه و امنیت" است و نگاه مجزا به هر یک از این مشکلات، تحولی در وضعیت افغانستان ایجاد نخواهد کرد.

در برنامه‌های فعلی جامعه بین الملل در مورد افغانستان نسبت به توسعه اقتصادی و بهبود اوضاع اقتصادی این کشور توجه ویژه‌ای نشده است، حتی جامعه بین المللی از تعهدات قبلی خود در طول هفت سال گذشته نیز بسیار عقب است.

در مجموع با توجه به مشکلات پیش روی دولت افغانستان و یک سو نگری جامعه بین المللی و کشورهای حاضر در صحنه سیاسی افغانستان، روند تحولات مثبت ارزیابی نمی‌شود و وقایع جاری در این کشور موجب نگرانی است. همه این عوامل موجب می‌شود که برنده این اوضاع همچنان جریان افراط باشد که از ناکارآمدی دولت و جامعه بین الملل و اختلاف نظر موجود میان نخبگان و دولت افغانستان بیشترین بهره را برای توسعه و پایداری خود می‌برد.


نظر شما :