تحریم بنزین؛ ابزاری ناکارآمد برای فشار
نویسنده خبر:
نرسى قربان
گفتاری از دکتر نرسی قربان، کارشناس و تحلیل‌گر اقتصاد انرژی براى ديپلماسى ايرانى
سنای امریکا با تصویب طرحی خواستار تحریم شرکت‌های تامین کننده بنزین و فراورده‌های نفتی برای ایران شده است. طرح مجلس سنا در قالب قانون سی و چهار میلیارد دلاری هزینه‌های انرژی و آبرسانی امریکا تصویب شد. تبدیل این طرح به قانون به تایید مجلس نمایندگان و امضای رئیس جمهوری امریکا نیاز دارد.
گفتاری از دکتر نرسی قربان، کارشناس و تحلیل‌گر اقتصاد انرژی:
بر اساس طرح تصویب شده در سنای امریکا شرکت‌های صادرکننده بنزین به ایران از تحریم خواهند شد. این طرح باید در کنگره امریکا نیز تصویب شود ضمن آن که پس از آن در اختیار رئیس جمهور ایالات متحده امریکا قرار می گیرد و او در صورت صلاح‌دید به اجرای این تحریم دستور خواهد داد. بنابراین چند گام برای نهایی شدن این طرح باقی است.
در صورت اجرایی شدن این تحریم باید در نظر داشت که تعداد شرکت‌هایی که هم اکنون اقدام به فروش بنزین به ایران می‌کنند محدود است؛ بخشی از آنها به دلیل وام‌های سنگینی که از بانک‌های امریکایی دریافت کرده‌اند یا مشکلات مالی احتمالا نمی‌توانند در صورت اجرایی شدن تحریم فروش بنزین به ایران را ادامه دهند. به عنوان مثال یک شرکت هندی که بزرگ‌ترین فروشنده بنزین به ایران است به دلیل اخذ وام 900میلیون دلاری از بانک‌های امریکایی در صورت تصویب این طرح برای ادامه معاملات خود با ایران دچار مشکل می‌شود چراکه منافع بلند مدت این شرکت بر مبادلات آن با ایران اولویت دارد.
این شرکت‌ها که با اجرای تحریم بنزین ایران برای ادامه فروش مستقیم بنزین به این کشور دچار مشکل می‌شوند نیز می‌توانند با واسطه یک شرکت ثالث یا دست دوم اروپایی فروش بنزین به ایران را ادامه دهند. به این ترتیب برای شرکت‌هایی که هم اکنون به ایران بنزین می‌فروشند مشکلی پیش نخواهد آمد.
به نظر می‌رسد که مسئله تحریم بنزین بیش از این که ابزار اقتصادی و عملی برای افزایش فشارها بر ایران باشد حربه‌ای سیاسی است. البته در طرح تصویب شده سنای امریکا تنها صحبت از تحریم شرکت‌های فروشنده بنزین به ایران بوده و اشاره‌ای به این متوقف ساختن محموله‌هایی که به سوی ایران در حرکت باشد نشده است، در واقع طرح مذکور تنها صحبت ازتحریم شرکت‌هایی می‌کند که دست اندرکار معامله بنزین با ایران هستند.
در این صورت صادرات بنزین به ایران از طریق شرکت‌های ثالث در کشورهای مختلف می‌تواند ادامه یابد بدون اینکه مشکل عمده‌ای برای ایران ایجاد شود. در عین حال ایران نیز می‌تواند با سهمیه بندی بنزین سیستم خود را به گونه‌ای متعادل کند که در صورت تحریم صادرات بنزین به ایران مشکل عمده‌ای نمود پیدا نکند.
با وجود اینکه سهمیه بندی بنزین می‌تواند در تسهیل شرایط پس از تحریم احتمالی بنزین کشور داشته باشد، اما احتمال دارد که خرید از شرکت‌های واسطه یا ثالث میزانی به هزینه‌های واردات بنزین بیافزاید؛ این افزایش هزینه در مقایسه با اهمیت مسائل استراتژیک و امنیتی مسئله عمده‌ای را برای کشور ایجاد نمی‌کند.
به نظر می‌رسد که مسئله تحریم بنزین ایران نه تنها فشار قابل توجه اقتصادی را در پی ندارد بلکه فشار موثر سیاسی نیز محسوب نمی‌شود. تحریم بنزین ابزار کارآمدی برای فشار بر ایران نیست و بیشتر ابزاری است که در قالب بده بستان‌های سیاسی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد تا این که در بعد اقتصادی قابل اجرا و عملی باشد.
نظر شما :