وزارت امور خارجه به وزارت تشریفات تبدیل شدهاست
نویسنده خبر:
سید محمد صادق خرازی
گفتارى از سيدصادق خرازى، سفیر سابق ایران در فرانسه
دولت نهم در عرصه سیاست خارجی از تجارب گذشته بهره نگرفت. ما میتوانستیم دوره بازدارندگی را با اصول و موازین و نظم فکری که رهبری داشت پیگیری کنیم.
سیاست خارجی ما به جای آنکه به یک سیاست خارجی تهاجمی تبدیل شود، سیاست خارجی ماجراجو شد و حوزههای تهدید امنیت ملی ایران را گسترده کرد. تهدیدهای امنیت ملی ایران، هم در ابعاد دوجانبه، هم در ابعاد منطقهای و هم در ابعاد بینالمللی بسیار مشهود است.
ما فاقد یک استراتژی منظم در سیاست خارجی بازدارنده دولت نهم هستیم. این روش و شیوه عملکردی که هم در دستگاه سیاستگزاری سیاست خارجی و هم در دستگاه اجرایی سیاست خارجی و هم در نهادهای موازی دستگاه اداره کننده سیاست خارجی وجود دارد، توانستهاست بسیاری از فرصتها را به تهدید تبدیل کند و مشکلات زیادی را به وجود آورد که مشخص نیست چگونه و با چه هزینهای و چه زمانی میتوانیم از پس آنها برآییم.
در حال حاضر در حوزه پیرامونی خودمان مشکلات فراوانی با همسایهها داریم. اگرچه عملکرد و واقعیت امریکا در عراق و افغانستان به گونهای شدهاست که هر اتفاقی در آنجا میافتد به نفع ایران است، اما از همین اتفاقهایی که افتاده و از همین فرصتهایی که بهوجود آمده نتوانستیم بهرهبرداری کنیم.
در حوزه کشورهای منطقه و کشورهای عربی با چالش روبهرو هستیم. در واقع جهتگیری و نزدیکیهای اشتباه و شتابزده که نسبت به برخی از کشورهای عرب داشتیم منجر به یک واگرایی در این کشورها شدهاست که شایسته عظمت ایران و انقلاب اسلامی نیست. اعراب باید جلوی این عظمت ایران و انقلاب زانو میزدند. منتها به دلیل رفتارهای کوچک و شتابزدهای که صورت گرفته و رفتوآمدهای بیبرنامهای که انجام شده، عظمت ایران را تا حدی تحتالشعاع قرار گرفته است.
در حال حاضر با اروپا مشکلاتی جدی داریم. آسیای جنوب شرقی و آسیای دور متاثر از مناسبات بینالمللی و مشکلات ما با غرب هستند. ما شاهد یک رکود اساسی هستیم و این رکود مشکلات خاص خود را در عرصههای سیاسی و اقتصادی به وجود آوردهاست.
در صحنه بینالمللی و در آژانس بینالمللی انرژی اتمی با وجود آنکه اوج همکاریها را ایران با آژانس انجام داد، اما پرونده ایران بسته نشد. البته میزان همکاریهای ما با آژانس قابل مقایسه با دولت گذشته نیست.
چهار قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل داریم. شتابزدگیهایی که در رابطه با امریکا ایجاد شده بدون پاسخ مانده است و در حال حاضر امریکاییها نمیدانند که مخاطبشان در ایران کیست.
همه اینها نشان میدهد که سیاست خارجی بازدارنده فاقد نظم فکری، انسجام در مدیریت و تدبیر در کلام و فاقد آرام سازی و روان سازی است. ما میتوانستیم سیاست خارجی بازدارنده را با ادبیاتی روان و با آرامش پیش ببریم، در حالی که نتوانستیم در این مسیر حرکت کنیم.
اینها نقاط ضعفی است که نمیتوان با وجود آنها نمره قبولی به کارنامه سیاست خارجی دولت نهم داد. نکته مهم این است که دستگاه سیاست خارجی از گذشته بسیار ضعیفتر شده است، دستگاه سیاست خارجی فشل است. به دلیل حمایتهای بیرونی که از قدرتهای بیرون از وزارت خارجه و از نهادهای موازی انجام میشود، وزارت خارجه به وزارت تشریفات و تبلیغات تبدیل شده است و نقش اجرایی خاص خود را تنها به صورت ابتدایی دارد. این برای دولت و نظام دیوانسالار کشور بسیار مضر است.
نظر شما :