مصر با ایران چه می‌کند؟
ديپلماسى ايرانى: بیست و ششمین روز از ماه ژانویه بود که مردم مصر با تجمع در میدان تحریر قاهره به بیش از سه دهه بازی حسنی مبارک با قدرت پایان دادند. از همان روز تاکنون اصلی‌ترین پرسش که ذهن تحلیل‌گران مسائل خاورمیانه را به خود جلب کرده این است که مصر با ایران چه می‌کند؟ العربیه در مطلبی محور کلام را به این سخنان می‌سپارد و می‌نویسد: فصل جدیدی در رابطه میان تهران با قاهره گشوده شده است.
شاید در دوران پس از حسنی مبارک هم اصلی‌ترین اولویت دستگاه سیاست خارجی مصر باز ایالات متحده و مصر باشد اما حقیقت امر این است که رابطه با تهران هم از اهمیت فوق العاده ای در این روزهای مصر برخوردار است. تهران و قاهره از سه دهه پیش تاکنون تیرگی در رابطه را تجربه کرده اند و این در حالیست که قرار نیست اوضاع بر همین منوال باشد.
از روزی که حسنی مبارک با قدرت در قاهره وداع کرد تا همین امروز هر بار سیگنال‌های متفاوتی برای از سرگیری رابطه با تهران از سوی دولتمردان این کشور دیده شده است. برخی ادعا می‌کنند که قاهره به ناچار باید رابطه بهتری را با تهران تجربه کند و برخی ضرورتی برای این از سرگیری رابطه نمی‌بینند.
العربیه در این خصوص می‌نوسد: در زمان ریاست جمهوری سید محمد خاتمی از سال 1997 تا 2005 میلادی برخی نشانه‌ها برای بهبود رابطه میان دو کشور به چشم دیده شد. البته از سال 2005 که محمود احمدی نژاد سکان قدرت در ریاست جمهوری ایران را در دست دارد تا روزی که مبارک قدرت را وداع کرد تلاش چندانی از سوی دو دولت برای عادی سازی رابطه انجام نگرفت.
در دوران احمدی نژاد دولت مبارک بارها ایران را به تلاش برای کمک به حماس و حتی قاچاق اسلحه به نوار غزه متهم کرد. دو کشور همچنین چندین بار ادعای جاسوسی از یکدیگر را مطرح کردند. در روزهایی که انقلاب مصر در قاهره در حال شکل گیری بود سخنان رهبری ایران که این ماجرا را ادامه انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 میلادی خوانده بود با واکنش‌های بسیاری در مصر روبه‌رو شد. برخی در مصر با رد این سخنان ادعا کردند که انقلاب مصر ماهیت اسلامی ندارد.
این طیف اعتقاد دارند که انقلابی‌ها در مصر به دنبال انقلابی اجتماعی هستند و نه انقلابی اسلامی. البته سخنان محمد خاتمی رئیس جمهوری سابق ایران که در آن حرکت مردمان مصر را قابل ستایس خواند و اعلام کرد که مصر همواره الگویی برای ایرانی‌ها بوده است نیز در محافل سیاسی مصر تحلیل‌هایی را به دنبال داشت.
نخستین عاملی که باعث شد تحلیل‌گران به فکر بازسازی رابطه میان ایران و مصر پعد از حسنی مبارک بیفتند ماجرای عبور ناوهای ایرانی از کانال سوئز بود. این دو ناو جنگی برای نخستین بار در 32 سال گذشته از کانال سوئز عبور کردند. در میانه اعتراض اسرائیلی‌ها، مصر مجوز عبور ایران از کانال سوئز را صادر کرد. بسیاری از تحلیل‌گران ادعا می‌کنند که نبیل العربی که اخیرا عنوان وزیر امور خارجه مصر را در دست گرفته به دنبال انفجاری سیاسی در عرصه دیپلماتیک مصر است. در زمره این انفجارها هم بحث عادی سازی رابطه با ایران است. نبیل العربی یک بار در نخستین روزهای به دست گرفتن قدرت در خصوص ایران گفت: ایران همسایه ما است و ما سابقه‌های تاریخی طولانی با هم داریم.
وزیر امور خارجه تازه منصوب حتی پا را از این هم فراتر نهاده و تاکید کرد که مصر ایران را دشمنی برای خود نمی‌داند و تاکید کرد که رابطه میان دو کشور مانند گذشته نخواهد بود: ما فصل جدیدی در روابط خود با تمامی کشورها را تجربه خواهیم کرد که ایران نیز در زمره همین کشورها خواهد بود.
برخی منابع مصری هم ادعا می‌کنند که احتمال دارد رابطه میان دو کشور باز در حد دو سفارتخانه برقرار شود و البته در آینده ای نه چندان دور گسترش هم یابد.
العریه در ادامه ادعا می‌کند که ایرانی‌ها نیز از موضع جدید مصری‌ها استقبال کردند. این سایت در این خصوص می‌نویسد: علی اکبر صالحی در سخنان خود به ریشه‌های تاریخی مشترک میان دو کشور اشاره کرده و ادعا کرد که این دو کشور همواره رابطه ای تاریخی با وجود تنش‌ها با هم داشته اند.
العربیه در ادامه می‌نویسد: سخنان آقای صالحی با اظهارنظرهای علاالدین بروجردی رئیس کمیسوت امنیت ملی مجلس ایران همراه شد. وی تاکید کرد که رابطه با مصر برای دیپلماسی ایران از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. بروجردی رژیم سابق در مصر را اصلی‌ترین مانع بر سر راه عادی سازی رابطه میان تهران و قاهره خواند.
العربیه در ادامه به موانعی اشاره می‌کند که در مسیر نزدیکی قاهره با تهران به چشم می‌خورد: رویکرد متفاوت به مساله صلح در خاورمیانه، تکثیر سازی تسلیحات هسته‌ای و امنیت در کشورهای حاشیه خلیج فارس. با این همه نشانه‌هایی وجود دارد دال بر اینکه هر دو این کشورها در مسیر عادی سازی رابطه قرار گرفته اند و عزم خود را برای پایان دادن به تنش‌ها و رسیدن به رابطه ای پایدار جزم کرده اند.
نظر شما :