نوبتى هم باشد نوبت يمن است
ديپلماسى ايرانى: ديگر نوبتى هم که باشد، نوبت يمن است. يمنى که به واسطه تنوع قومى و لانه‌اى که القاعده در آن ساخته هر گونه تحولى در آن نگرانى‌هاى خاص خودش را در پى خواهد داشت. اين نگرانى تنها زمانى مى‌تواند کاهش يابد که امريکايى‌ها خود بخواهند دموکراسى در يمن را هدايت کنند تا همه چيز بر وفق مرادشان پيش رود. البته اين حرکت نيز امکان‌پذير نيست چرا که بافت يمن به گونه‌اى است که امکان ندارد امريکايى‌ها بتوانند منويات خود را به راحتى در آن پياده کنند. چرا که اين کشور به واسطه گسترش شديد امريکايى‌ستيز در آن و وجود اين نگاه که اگر کشورشان در استبداد مانده، ماحصل حمايت بى‌شائبه امريکا از رئيس جمهور ديکتاتورشان است، در صورت مداخله امريکا در آن، يمن را به سومالى ديگرى تبديل مى‌کند.
با تمام اين احوال مردم يمن از وضعيت جارى در کشورشان به شدت ناراضى‌اند. آنها از اين که على عبدالله صالح به آنها فقط وعده‌هاى دروغين داده و به هيچ کدام از وعده‌هايش عمل نکرده به شدت گلايه دارند. تا ديروز اين گلايگى در حد صدور بيانيه و انتقاد از دولت در رسانه‌هاى مختلف بود. با آغاز تظاهرات در تونس و سقوط نظام ديکتاتورى بن على، همان جرقه‌اى که در مصر زده شد در يمن نيز زده شد ولى سرعت تحولات مصر به اندازه‌اى بالا بود که ديگر فرصتى براى حضور رسانه‌اى يمنى‌ها باقى نماند. حالا که ملت مصر به مقصود رسيدند و ديکتاتورى مبارک سقوط کرد، يمنى‌ها جان تازه‌اى گرفته‌اند و دور تازه‌اى از تظاهرات خيابانى را آغاز کرده‌اند.
على عبدالله صالح، يک بار سه هفته پيش گفته بود که فکر رياست جمهورى مادام العمر ندارد، او با چنان اطمينانى اين سخن را گفته بود که خيال کرد با همين عبارت توانسته فضا را آرام کند. غافل از اين مردم فراموش نکرده‌اند که او اين وعده را يک بار در سال 2006 داد و به آن عمل نکرد و خشم عمومى را برانگيخت. عبدالله صالح خود نيز مى‌داند کشورش بيش از آن که تصور کند دست خوش تغيير است. البته آنچه او به آن دل خوش کرده، ايجاد تفرقه و دشمنى ميان فرقه‌هاى يمنى است که به اعتقاد بسيارى از تحليلگران و کارشناسان امريکايى به زودى کنترل کشور را به طور کامل در دست مى‌گيرند. از سويى افزايش ناامنى در مناطق مختلف کشور از جمله شمال و جنوب و تمايلى که قبايل اين مناطق به دولت مرکزى براى مهار ناامنى از خود نشان داده‌اند نيز باعث شده تا او گمان کند که مى‌تواند در سايه اين تمايلات به حکومت خود ادامه دهد. در عين حال وجود القاعده و نگرانى امريکا از احياى تروريسم سلفى‌گرى اين بار از يمن اين شائبه را در ذهن عبدالله صالح ايجاد کرده که غربى‌ها به او نياز دارند و اجازه نمى‌دهند دولت وى سرنگون شود.
با اين حال عبدالله صالح خوب مى‌داند که بقايش بر حکومت به اين سادگى‌ها هم امکان‌پذير نيست. هنگامى که هيلارى کلينتون، وزير امور خارجه امريکا به صنعاء آمد و پس از ديدارش با رئيس جمهورى يمن با برخى سران احزاب مخالف دولت ديدار کرد و از حرکت‌هاى آزادى‌خواهانه آنها حمايت کرد که البته باعث ناراحتى ديکتاتور يمن شد، عبدالله صالح فهميد که نمى‌تواند روى امريکايى‌ها هم چندان حساب کند. شايد با درک همين واقعيت بود که اجراى يک سرى اصلاحات را در دستور کار خود قرار داد و تلاش کرد با رسيدگى به امور شهروندان يمنى از جمله کاهش ماليات و افزايش دستمزدها تا اندازه‌اى از خشم آنها بکاهد. البته اين حرکت او نيز تا به حال جواب نداده است. چرا که جريان‌هاى مخالف دولت به رغم وعده و وعيدهايى که صالح داده و با وجود اين که مى‌دانند او براى خاموش کردن حرکت‌آزادى‌خواهانه چه نقشه‌هايى کشيده، دست از حرکت‌هاى اعتراضى خود برنداشته‌اند و گمان مى‌کنند که مى‌توانند عبدالله صالح را به چالش بکشند. روز جمعه طرفداران جنبش‌هاى جنوب در استان‌هاى جنوبى يمن در اعتراض به سياست‌هاى دولت دست به تظاهرات زدند و اين حرکت خود را "جمعه خشم" ناميدند. بنا به گزارش شبکه الجزيره، استان‌هاى عدن، ابين، الضالع و شبوه در جنوب کشور شاهد اعتراض‌هاى خيابانى بود و مردم با سر دادن شعارهايى خواستار سرنگونى على عبدالله صالح و ايجاد تغييرات شگرف در کشورشان شدند.
در زنگبار مرکز ابين، موج تظاهرات به اندازه‌اى شديد شد که فرماندارى براى متفرق کردن مردم دستور داد تانک‌ها وارد خيابان شوند. الجزيره شمار تظاهرکنندگان را هزاران نفر اعلام کرده است. در همين رابطه يک‌صد نفر نيز با پوشيدن کفن سفيد و تحسن در برابر منزل طارق الفضلى، يکى از رهبران جنبش حراک، يکى از احزاب مخالف دولت، اعلام آمادگى کردند که تا سر حد مرگ با حکومت مبارزه مى‌کنند. در برابر تانک‌هاى نظامى نيز هزاران نفر شعار مى‌دادند "على يا على بن على را پيدا کن" که منظورشان پناهنده شدن صالح به عربستان است. آنها همچنين خواستار بررسى وضعيت جنوب و آزادى همه زندانيان سياسى شدند.
کارشناسان و آگاهان سياسى دائما هشدار مى‌دهند که اوضاع يمن بيش از آن که تصور مى‌شود، بحرانى است. على عبدالله صالح نزديک به 33 سال رئيس جمهورى اين کشور است در حالى که تا کنون هيچ حرکت مثبتى که رضايت عمومى را به دنبال داشته باشد، انجام نداده است. فقر بيداد مى‌کند، بيکارى سراسر کشور را در بر گرفته و ناامنى عملا برخى مناطق کشور را از دست دولت خارج ساخته است. شدت فقر به اندازه‌اى است که قبيله‌ها براى آن که بتوانند روزى خود را به دست بياورند اقدام به دزديدن توريست‌ها مى‌کنند و در مقابل آزادى آنها از دولت پول مطالبه مى‌کنند. رقم‌هاى کم آدم‌ربايان براى آزادى توريست‌ها در اغلب مواقع سفارت‌خانه‌ها يا دولت را بر آن داشته که خواسته آدم‌ربايان را برآورده کنند. به همه اين مشکلات فساد مالى شديد و برقرارى ارتباط‌هاى خانوادگى و قبيله‌اى در ساختار ادارى دولت را نيز بايد افزود. حال کارشناسان به صالح هشدار مى‌دهند که حرکت‌هاى اعتراضى مردم در صورت به توجهى مى‌تواند به سرعت تبديل به خواسته‌هاى جدايى‌طلبانه شود و اين براى يمن بسيار خطرناک است. به خصوص اين که جنوب و شمال يمن هر دو زمزمه‌هاى جدايى سر داده‌اند و در شمال کشور نيز القاعده در حال ريشه دواندن است.
نظر شما :