مجله هفته/ دريچه/ رابطه ايرانى - آذرى
ديپلماسى ايرانى: همين دو روز پيش خبر رسيد که سند تشکيل شرکت مشترک ريلی ايران، روسيه، آذربايجان برای تکميل کريدور "شمال- جنوب" به ارزش سرمايه اى 400 ميليون دلار به امضا رسيده است. سه روز پيش از آن خبر جمع آوری دیش‌های ماهواره ای در باکو برای مقابله با شبکه ايرانى سحر منتشر شد و يک روز پيشتر از اين هم اخبار مربوط به تجمع آذربايجانى‌ها در مقابل سفارتخانه‌هاى ايران.
عکس بالا که رئيس جمهور دو کشور را کنار يکديگر نشان مى‌دهد در نوع خودش جالب توجه است. يک بار ديگر به لبخندها و نوع مصافحه و قد و قامت و تفاوت‌هاى ظاهرى دو طرف خوب نگاه کنيد و برگرديد ادامه مطلب را بخوانيد.
فکر مى‌کنيد چه دليلى مى‌تواند براى مقابله دولت آذربايجان با برنامه‌هاى ماهواره اى ايران در شبکه سحر وجود داشته باشد؟ آذرى‌هاى آن جمهورى مى‌گويند ايران تبليغات شيعى مى‌کند و با گفتگو و توليد برنامه‌هايى درباره رهبران شيعه مخالف دولت الهام على اف، به تضادهاى داخلى آذربايجان دامن مى‌زند. احتياج به گفتن ندارد که شبکه‌هاى ماهواره اى ابزارى هستند که با هزينه‌هاى صاحبانشان راه اندازى شده اند و آنها به ميل خود برنامه سازى مى‌کنند و هرکسى از ظن خود يارشان مى‌شود.
خبرگزارى مهر نوشته بود: برخى دیش‌های ماهواره ای در جمهوری آذربایجان برای مقابله با شبکه سحر جمع آورى شده است. از آنجا که اين موضوع براى ما خيلى عجيب است و تا حال نديده ايم که در جايى ديش خانه‌ها را جمع آورى کنند، هم لازم است در اين مساله تشکيک کنيم و هم بر مبناى "تا نباشد چيزکي..." نسبت به عملکرد دولت آذربايجان ابراز تاسف کنيم.
اين خبرگزارى در گزارشى از شهر باکو نوشت: شهرداری باکو جمع آوری دیش‌های ماهواره ای را از پشت بام منازل با هدف مقابله با برنامه‌های شبکه جهانی سحر آغاز کرده است. منابع محلی به مهر گزارش دادند، شهردای باکو دلیل رسمی برای این اقدام ارائه نکرده اما اقدام اخیر حدود یک هفته پس از اظهارات وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری آذربایجان علیه شبکه جهانی سحر صورت می گیرد.
اگرچه به نظر مى‌رسد اين جمع بندى، بيشتر شبيه يک گمانه و ناشى از بدبينى‌هاى دوجانبه باشد، ولى از حقيقت نمى‌توان گذشت که محافل دولتی جمهوری آذربایجان بارها نسبت به برنامه‌هاى شبکه سحر ابراز نگرانى کرده و به ویژه درباره مساله حجاب که اخيرا در اين کشور تنش آفرين شده، شبکه دولتى سحر را متهم به دخالت در امور داخلى کشورشان کرده اند.
علی عباس اف وزير ارتباطات آذربايجان در اظهاراتى انتقادى با بيان اینکه 60 درصد مردم کشورش شبکه‌های ماهواره را تماشا مى‌کنند گفت: در آینده شورای ملی و رادیو تلویزیون و تایید دولت مشخص خواهد کرد که کدام شبکه پخش شود و پس از آن شبکه‌هایی نظیر سحر تنها برای خودش برنامه پخش خواهد کرد.
همچنين در هفته اى که گذشت، علی احمدف نايب رئیس حزب حاکم آذربایجان (آذربایجان نوین) در مصاحبه اى با ترندنيوز خطاب به ايران گفت: ایران نگاه دینی اش را معطوف مناقشه قره باغ کوهستانی کند.
احمدف به زعم خودش به مداخله‌هاى اخیر برخی نهادهای ایران در امور داخلی آذربایجان، اشاره کرده و گفته بود: یکی از اولویت‌های مهم سیاست خارجی آذربایجان از این قرار است که بر امور داخلی هیچ کشوری مداخله نکند و دخالت کشور دیگر بر امور داخلی آذربایجان نیز برای ما مقبول نیست. لذا هرگونه مداخله یک کشور دیگری بر امور داخلی کشورمان را به شدت محکوم می کنیم.
او به رشته‌هاى پيوند تاريخى و فرهنگى ايران و آذربايجان پرداخته و افزوده بود: عوامل تاریخی و مختلف زیادی دو کشور آذربایجان و ایران را به هم پیوند می زند. جمع کثیری از آذربایجانیان در ایران زندگی می کنند. آنها تبعه ایران بوده لکن آذربایجانی هستند. آنها برادران ما هستند. این مسائل در روابط ایران و آذربایجان اهمیت دارد و ایران باید آنها را در نظر بگیرد.
اين مقام حزب حاکم آذربايجان ضمن انتقاد از برنامه‌هاى شبکه ماهواره اى سحر، ايران را متهم به کمک به ارمنستان در زمينه اشغال بخشى از اراضى آذربايجان کرده و توصيه کرده بود: ایران باید از دید دینی به مناقشه قره باغ کوهستانی بین آذربایجان و ارمنستان نگاه کند. ارمنستان در سطح جهان به عنوان یک کشور اشغالگر شناخته شده است و کمک هر کشوری به هر نحوه ای به ارمنستان، به معنی حمایت از این کشور اشغالگر است.
او همچنين خواستار آن شده بود که گروه دوستی پارلمان‌های ایران- آذربایجان گرد هم آمده و در مورد این مسائل مذاکراتی انجام دهند تا جلوى تنش و وخامت در روابط دو کشور ایران و آذربایجان گرفته شود.
در همين اثنا اخبارى از تريکه و سوئد حاکى از آن بود که تعدادى از اتباع آذرى جلوى سفارتخانه ايران تجمع اعتراضى برپا کرده و مدعى شده اند که ايران به ارمنستان در تجاوز به خاک آذربايجان، حمايت نظامى‌و فنى مى‌کند و در ايجاد اردوگاه‌هايى در آذربایجان برای صدور افراط گری دینی نقش دارد! مشخص نيست کيفيت و کميت برنامه‌هاى شبکه سحر تا چه اندازه در تقويت اين ادعا و پروبال دادن به توهماتى از اين دست موثر بوده است.
به هر ترتيب روابط بين دو کشور در عين ثباتى که دارد، از آرامش چندانى برخوردار نيست و تنها باعث و بانى اين ناآرامى‌و عدم رضايت طرفين، فعاليت‌هاى شبکه جهانى سحر در راستاى اهداف فرهنگى و ارزشى حاکم بر دستگاه صداوسيما و سياست‌هاى برون مرزى آن است. بايد ببينيم بعد از دستگيرى برخى رهبران شيعه در آذربايجان و متهم کردن ايران به تحريک جامعه آذرى، بايد منتظر چه اتفاقات ديگرى باشيم که برهم زننده مناسبات مفيد و سازنده ميان دو دولت باشد.
نظر شما :