متکى رفت؛ نقش نمايندگان ويژه پررنگ‌تر شد
ديپلماسى ايرانى: بعد از گذشت حدود يک ماه از برکنارى منوچهر متکى، وزير سابق امور خارجه کشورمان، به نظر مى رسد نمايندگان ويژه نقش پررنگ ترى در سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران پيدا کرده اند.
اسفنديار رحيم مشايى، که با سفر به اردن و دعوت از پادشاه اين کشور نقش نمايندگى ويژه خود را به رخ مخالفان کشيده بود، قرار است فردا با سفر به لبنان پيام محمود احمدى نژاد را به ميشل سليمان، رئيس جمهورى لبنان برساند.
البته به بازى گرفتن نمايندگان ويژه توسط رئيس جمهور به همين جا ختم نمى شود. نام مريم مجتهد زاده، مشاور زنان و خانواده رئيس جمهور نيز اگرچه در فهرست نمايندگان ويژه رئيس جمهور نيامده بود اما رئيس جمهور ترجيح داد او را به جاى سفير ايران در برزيل مامور ابلاغ پيام تبريک رئيس جمهور به ديلما روسف برزيلى کند.
پيش از اين نيز مجتبى ثمره هاشمى به خارطوم سفر و پيام کتبى محمود احمدى‌نژاد را به عمر البشير همتاى سودانى‌اش تقديم کرده بود. حميد بقايى معاون رئيس جمهور و رئيس سازمان ميراث فرهنگى، صنايع دستى و گردشگرى ديگر نماينده ويژه رئيس جمهور بود که براى ديدار رسمى به صنعا رفت و پيام محمود احمدى‌نژاد را به على عبدالله صالح همتاى يمنى وى تقديم کرد.
گرچه بسيارى از تحليل گران اين اقدام احمدى نژاد را ايجاد محدوديت در فعاليت وزارت خارجه و به رسميت نشناختن اين وزارت خانه توسط رئيس جمهور دانسته اند، اما بقايى در مصاحبه با العالم اين اقدام را موازى کارى با وزارت خارجه ندانسته و گفته است: تعيين نماينده ويژه يا مشاور بر طبق روال گذشته صورت گرفته است و امر تازه‌اى محسوب نمى‌شود و به هيچ وجه موازى کارى با وظايف وزارت خارجه محسوب نمى‌شود و چنين قصدى هم وجود ندارد. وقتى رئيس جمهورى بخواهد براى موضوعى خاص، اهميتى ويژه قائل شود و ارتباطات ويژه‌اى را از طريق نماينده ويژه خود برقرار کند و پيام‌هاى ويژه خود را از طريق نماينده ويژه يا مشاور ويژه برساند، اقدام به تعيين نماينده ويژه مى‌کند.
مجموعه مشاوران رياست جمهورى مى‌خواهند به کمک وزارت امور خارجه بيايند و با همدلى و همراهى تمام وزارتخانه‌ها گامى در توسعه روابط ايران بردارند. سياست جمهورى اسلامى و به ويژه شخص رئيس جمهور بر پايه توسعه هر چه بيشتر روابط ايران با کشورهاى آسيا، خاورميانه، آفريقا و آمريکاى جنوبى استوار است تا بتوانيم از شرايطى که در حال حاضر داريم چندين گام فراتر برويم و در حال حاضر زمينه بين‌المللى براى تحقق چنين امرى مهيا است.
وقتى حجم فعاليت نمايندگان ويژه بعد از برکنارى متکى و هم چنين زمزمه هاى شرط قبول نقش مستقل نمايندگان ويژه براى کانديداى بعدى وزارت امور خارجه را در نظر بگيريم، بيشتر متوجه اصرار و پافشارى رئيس جمهور براى ايفاى اين نقش توسط افراد نزديک به او مى شويم.
حال سوال اينجاست که اين نمايندگان ويژه که تا به حال به ظاهر تنها براى رساندن پيام رئيس جمهور به همتايان خارجى اش به کار گرفته شده اند، چه کارويژه اى دارند که از عهده کارکنان وزارت خارجه خارج است؟ آيا رئيس جمهور به وزارت امور خارجه اعتماد ندارد که ترجيح داده است پيام هايش را از کانالى غير از مجارى ديپلماتيک به روساى جمهور کشورهاى خارجى برساند؟ يا محتواى اين پيام ها از چنان طبقه بندى سرى و محرمانه اى برخوردارند که رئيس جمهور نمى تواند براى ارسال آن ها از کسانى غير از اين افراد که بسيار به او نزديک هستند استفاده کند؟
آنچه مسلم است اين است که با برکنارى متکى، نمايندگان ويژه نقش پررنگ و برجسته ترى در سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران بازى کرده اند و احمدى نژاد در انتخاب بعدى اش براى وزارت امور خارجه، به رسميت شناختن نقش مستقل نمايندگان ويژه از سوى وزير پيشنهادى را در نظر خواهد داشت.
نظر شما :