عراق، لبنان دوم مى‌شود
ديپلماسى ايرانى: هشت ماه از روزى که عراقى‌ها پاى صندوق‌هاى راى رفتند مى‌گذرد تا در يکى از معدودترين تمرين‌هاى دموکراسى در وطن به خيال خود با آرايى که در دست مچاله کرده‌اند سرنوشت کشورشان را رقم بزنند. هشت ماه گذشت تا قدرتمندان و سياستمداران عراقى در خصوص تقسيم قدرت با استدلال به آراى مردم تصميم‌گيرى کنند. در اين فضا توافقنامه‌اى جديد ميان احزاب و گروه‌هاى سياسى در عراق به امضا رسيد که با استناد به آن نورى مالکى نخست وزيرى عراق مجددا منصب فوق را در دست گرفت. الجزيره انگليسى در تحليلى از بازى قدرت در عراق مى‌نويسد: تقسيم قدرت در اين کشور مى‌رود تا تجربه لبنان را تکرار کند. قرار است کرسى‌هاى کابينه بر اساس تقسيم بندى‌هاى قومى ميان اهل تسنن، شيعيان و کردها تقسيم شود. حرکتى که مى‌تواند منجر به تفکيک‌هاى قوميتى در عراقى شود که همچنان جنگ و خونريزى را تجربه مى‌کند.
عراق مى‌رود تا اندک اندک همان الگوى لبنان را بر تن کند. جامعه‌اى که در آن کرسى‌هاى قدرت بر اساس مذهب و قوميت تقسيم مى‌شوند. حوادثى که پس از انتخابات در عراق رخ داد و روند طولانى تقسيم قدرت در اين کشور، نشان داد که عراق پس از صدام حسين تا چه اندازه درگير و دار اختلاف‌هاى قومى و مذهبى است که به دنياى سياست هم سرايت کرده است. همين تقسيم‌بندى‌هاى مذهبى و قوميتى است که هم بازسازى سياسى و هم توان اقتصادى عراق را زير سوال برده است.
الجزيره در ادامه مى‌نويسد: عراق اين روزها تبديل به حياط خلوت نيروهاى منطقه‌اى و بين المللى شده است که هرکدام سهم خود را از قدرت در اين کشور مى‌خواهند. نيروهاى خارجى که به دنبال منابع نفتى هستند که عراق در خود جاى داده است. نورى مالکى در حالى مسئول تشکيل دولت شده است که هرچند تعداد آراى فردى وى از اياد علاوى بيشتر بود اما علاوى در جامه رهبر ليست العراقيه موفق شد دو کرسى بيشتر را در پارلمان به حزب خود اختصاص دهد. بر اين اساس، اين ليست العراقيه بود که بايد مسئوليت تشکيل دولت را عهده‌دار مى‌شد.
الجزيره در ادامه مى‌نويسد: انتظار مى‌رود که توافقنامه قدرت در عراق تبديل به سندى براى برقرارى آرامش و ثبات در اين کشور شود. اين در حالى است که نوع تقسيم قدرت در حقيقت پياده کردن همان الگوى لبنان است. الگويى که مى‌تواند در بازه زمانى متفاوت به نوعى مولود اختلاف و تفرقه سياسى ميان احزاب متفاوت در کشور باشد. طنز ماجرا اينجاست که لبنان و عراق مى‌روند تا جاى خود را با هم عوض کنند. عراق از الگوى سياسى لبنان تبعيت مى‌کند و لبنان هم تبديل به عراقى ثانى مى‌شود. لبنان اين روزها درست در لبه پرتگاه اختلاف‌هاى قومى قرار گرفته است. لبنانى‌ها گمان مى‌کردند که با تقسيم قدرت ميان خود در حقيقت ثبات و آرامش را براى کشور به ارمغان مى‌ْآورند و اين در حالى است که همين شيوه تقسيم قدرت تبديل به بلاى جان آنها شده است. آرامش و ثبات در لبنان اين روزها تبديل به گروگانى در دست سيستم تقسيم قدرت بر اساس قوميت شده است. سيستمى که حتى اين پتانسيل را در خود جاى داده که لبنان را در ورطه جنگ و ناآرامى داخلى فرو برد.
در بازى تقسيم قدرت در عراق، پست رياست جمهورى به جلال طالبانى از طيف کردهاى عراق رسيد. نخست وزيرى در دست شيعيان ماند و اهل تسنن هم رياست پارلمان را بر عهده دارند و احتمالا پست معاونت رياست جمهوري. مشخص نيست که ديگر احزاب و قوميت‌هاى جامانده از اين تقسيم قدرت چه واکنشى از خود نشان مى‌دهند. شايد احزاب خرده پا در عراق تا اندازه‌اى قدرتمند نباشند که بتوانند در سيستم سياسى در اين کشور تاثيرگذار باشند اما بى‌شک مى‌توانند نظم و آرامش را در اين کشور زير سوال ببرند.
الجزيره در ادامه درست مانند ديگر رسانه‌ها ادعا مى‌کند که اين همسايگان عراق هستند که نمى‌گذارند اين کشور رنگ آرامش را ببيند: درست مانند لبنان در عراق هم همسايگان چشم طمع به تقسيم قدرت و سهم خواهى از آن در اين کشور دارند. سيستم سياسى که ما امروز در عراق شاهد آن هستيم نتيجه مستقيم حمله آمريکا و دخالت ايران است! البته تهران در بازى جديد سياسى در عراق بسيار موفق عمل کرد و دست بالا را گرفت. اکنون نورى مالکى با حمايت ايرانى‌ها بر مسند نخست وزيرى براى دومين بار تکيه زده است. کشورهاى سنى منطقه نيز در عراق نقش چشمگيرى بازى مى‌کنند. اين کشورها يا مستقيما به امريکايى‌ها کمک مى‌کنند و يا با کمک به شبه نظاميان بر موج اختلاف‌ها در اين کشور مى‌افزايند البته بسيارى هم عمدا از کمک به دولت عراق حذر مى‌کنند و بدين ترتيب مسير را براى عراقى‌ها ناهموارتر مى‌کنند. کشورهاى عربى در ابتداى بازى از بلوک العراقيه حمايت کردند. دليل هم تلاش براى بالا بردن وزنه اهل تسنن در منطقه بود. در آن برهه زمانى واشنگتن هم از نخست وزيرى علاوى حمايت مى کرد. شيعه‌اى سکولار که با ايران مخالف است و همين مخالفت به مذاق آمريکايى‌ها خوش مى‌آيد. سوريه هم در اين بازى تا اندازه‌اى زيرکانه از علاوى و نخست وزيرى او حمايت کرد. علاوى براى بسيارى از اهل تسنن عراق، شيعه‌اى است که با آمريکا دوست است و با ايران مخالف و همين دو مولفه سنى‌ها را راضى مى‌کند. به يکباره تمام حمايت‌هاى آمريکا از علاوى به پايان رسيد و واشنگتن هم از نخست وزيرى مالکى حمايت کرد.
عراق هم اندک اندک شکل و شمايل لبنان را به خود مى گيرد. در لبنان هم بسيارى گمان مى‌کردند که مى‌توانند با تشکيل ساختار قوميتى به نوعى آرامش را تضمين کنند. اين اتفاق نه در لبنان تضمين شد و نه در عراق ضامن امنيت و آرامش خواهد بود.
نظر شما :