غرب در حمله به ايران دست امريکا را نمىگيرد
ديپلماسى ايرانى: ايران، ايران و باز هم ايران. پرونده هستهاى اين کشور در صدر اخبار قرار دارد و هر روز هم بر بحران اين پرونده افزوده مىشود. جان مک کين سناتور جمهورىخواهى که در رقابتهاى رياست جمهورى ايالات متحده مقابل باراک اوباما دموکرات ايستاده بود، از همان روزها نه تنها واشنگتن که جهان را در مقابل دو انتخاب قرار داد: يا ايران را با بمب هستهاى بپذيريد و يا خود را راضى به بمباران تهران کنيد. جان مک کين تندرو که همحزب جورج بوش رئيس جمهورى سابق ايالات متحده هم است از همان روزها بىانکه نگران عدم راى اوردن خود در انتخابات باشد، شعار جنگ را سر داد و تاکيد کرد که مىتوان ايران را بمباران کرد اما نمىتوان با ايران هستهاى کنار آمد.
اکنون در روزهايى که ايران تحت شديدترين تحريمهاى بينالمللى قرار گرفته است، به نظر مىرسد که غرب باز در مواجهه با همين دو راهى مخوف قرار گرفته است. تحريمها شايد به زعم رسانههاى بينالمللى کارى از کار پيش برده باشند اما نه تا آن اندازه که منتهى به تغيير رفتار ايران آن هم در حوزه هستهاى شوند. فايننشال تايمز در گزارشى به بررسى ابعاد تحريم ايران و ناگزيرى از حمله مىپردازد و مىنويسد: باراک اوباما بر خلاف جان مککين به دنبال جنگ نبود و بر همين اساس بود که به کاخ سفيد راه يافت. اکنون اما اين نخستين رئيسجمهورى سيه چرده ايالات متحده راهى ندارد جز انتخاب ميان اين دو مسير.
به نظر مىرسد که در چند سال اخير برخى حوادث در مسير صحيح قرار گرفتهاند. فايننشال تايمز ادعا مىکند که حاشيههاى انتخابات رياست جمهورى در ايران نشان داد که دولت محمود احمدى نژاد آنچنان هم که بايد محکم نيست. واشنگتن هر روز بر حجم تحريمهاى ايران مىافزايد. همراهى تحريمهاى شوراى امنيت با تحريمهاى يکجانبه از سوى کنگره ايالات متحده و اتحاديه اروپا ظاهرا جواب داده است. به نظر مىرسد که اقتصاد ايران بيش از پيش دچار التهاب شده است. پس از تصويب چهارمين قطعنامه عليه ايران در ماه ژوئن به نظر مىرسد که ايران موافقت خود را با بازگشت بر سر ميز مذاکرات اعلام کرده است.
باراک اوباما در قامت رئيس جمهور ايالات متحده همچنان کورسويى را براى مصالحه و مذاکره با ايران باز گذاشته است و اين در حالى است که چين و روسيه که مخالفان سرسخت تحريمهاى همه جانبه تهران بودند اندک اندک به نوعى با غرب کنار مىآيند. مسکو مخالفت خود را با فروش جنگندههاى اس سيصد به تهران اعلام کرده است. همزمان برنامه هستهاى ايران هم به دلايل فنى با برخى تعللها و تاخيرها همراه شده است. اکنون همگان در دل دعا مىکنند که مجبور به انتخاب ميان دو گزينه پذيرش ايران هستهاى و بمباران ايران نشوند.
فايننشال تايمز در ادامه ادعا مىکند که شايد تهران با رويارويى با بستههاى پبشنهادى و البته تحريمها به نوعى در توازن اين استراتژى چماق و هويج، بر سر ميز مذاکره بنشيند و با بازگشت به آغوش جامعه بينالمللى دست از برنامه هستهاى خود هم بر دارد. البته احتمال اين مساله بسيار ضعيف است. مقامهاى عالىرتبه واشنگتن تاکيد دارند که استراتژى چماق و هويج در برابر ايران جواب نمىدهد. آنها معامله با ايران را غيرممکن مىدانند. در جريان نشستى که در برلين آلمان برگزار شد و برخى نمايندگان از کشورهاى اروپايى در آن حضور داشتند همگان به اين نتيجه رسيدند که تهران شايد به دنبال خريد زمان باشد.
فايننشال تايمز در اين باره مىنويسد: تحليلگران اروپايى و امريکايى سرسختانه اعتقاد دارند که تهران به دنبال بمب هستهاى است و هيچ چيز هم نمىتواند اين کشور را از اين مسير منحرف کند. اکنون کارشناسان به دنبال يافتن پاسخى براى اين پرسش هستند که چگونه مىتوانيم به اين سياست تهران پاسخ دهيم. برخى گزينه نظامى را پيشنهاد مىکنند و برخى همچنان بر توسل به ديپلماسى تاکيد دارند. برخى هم به دنبال استفاده همزمان از تهديد و تشويق البته به شکل ضابطهمند هستند. اين پرسش ذهن همه را قلقلک مىدهد که آيا تهران به دنبال تنها ساخت يک بمب هستهاى است و يا چند بمب. شايد تهران تنها به دنبال توليد يک بمب هستهاى است تا به بلوک هستهاى بپيوندد. ايرانىها بر خلاف ادعاى آژانس بين المللى انرژى هستهاى تا دستيابى به انرژى هستهاى بسيار فاصله دارند. تفاوت است ميان يافتههاى اطلاعاتى جاسوسان غربى و واقعيتى که در نيروگاههاى ايرانى جارى است.
ايرانىها براى رسيدن به دو بمب هستهاى حداقل سه تا چهار سال فاصله دارند. فايننشال تايمز در ادامه ادعا مىکند که حتى پيش از آنکه ويروس استاکس نت به نيروگاههاى تهران سرايت کند هم تحريمها جواب داده و برخى فعاليتهاى هستهاى تهران متوقف شده بود. اسرائيل مانند ديگر کشورها نيست که بر سر بحث زمانبندى حمله به ايران مشکلى نداشته باشد. اسرائيلىها نگران برنامه هستهاى هستند که هر روز بر دامنه آن افزوده مىشود. دغدغه نيروگاههاى جديد را در سر دارند و همزمان از سوخت توليدى نيروگاههاى نطنز و بوشهر هم وحشت دارند. در حال حاضر بسيارى از تحليلگران ادعا مىکنند که توسل به ديپلماسى و يا تحريم تا زمانى که نيت تهران بر همگان هويدا نباشد اندک تاثيرى ندارد. زمانهايى هم بوده است که ايران براى مصالحه از خود تمايل نشان داده است. زمانهايى مانند روزهاى پس از حمله آمريکا به عراق و يا نشست ژنو در سال گذشته ميلادي. در آخرين دور از تحريمهاى ايران در شوراى امنيت، روسيه و چين هم همصدا با واشنگتن اعلام کردند که ايران هستهاى را نمىخواهند. اين دو کشور اما براى نشان دادن مخالفت خود راهکارهايى متفاوت را اتخاذ مىکنند.
فايننشال تايمز در ادامه مىنويسد: ايرانىها به مبحث تسليحات هستهاى به چشم افتخار و غرور ملى نگاه مىکنند. از اين منظر، دستيابى به اين انرژى مىتواند هم مويد غرور ملى انها باشد و هم دهنکجى به سياستهاى ايران ستيزى ايالات متحده. ايران انرژى هستهاى را که در آغوش بگيرد در حقيقت در مسير تبديل شدن به قدرت منطقهاى قرار مىگيرد. ايرانىها نه هيچگاه حمايت واشنگتن از صدام حسين در جريان هشت سال جنگ تحمليى را از ياد مىبرند و نه کاخ سفيد را براى آن سال ها مىبخشند.
در شرايطى که واشنگتن و تلآويو به سايتهاى هستهاى تهران حمله کنند، بىشک تنها يک يا دو کشور اروپايى و عربى به آنها کمک خواهند کرد. مابقى دست خود را از اين گود بيرون نگاه مىدارند. البته همزمان احتمال همراهى ديگر کشورهاى مسلمان با ايران در اين نبرد و ايستادن مقابل واشنگتن بسيار زياد است.
حقيقت دارد که با هستهاى شدن ايران، در حقيقت باب رقايت هستهاى در يکى از حساسترين مناطق باز مىشود. مصر و عربستان سعودى به فکر تسليحات مىافتند و ترکيه هم سوداى تبديل شدن به قدرت هستهاى را در سر مىپروراند. در اين فضا است که کابوس جان اف کندى در خصوص دنيايى که تسليحات هستهاى آن را تهديد مىکنند به حقيقت مىپيوندد.
فايننشال تايمز در ادامه مىنويسد: جان مککين در ارائه اين نظريه که يا بايد تهران را بمباران کرد و يا با ايران هستهاى کنار آمد اشتباه کرده است. اما اين گفته وى که دستيابى ايران به تسليحات هستهاى دنيا را خطرناکتر مىکند، صحت دارد.
نظر شما :