احمدی نژاد به سفر لبنان نیاز دارد

دیپلماسی ایرانی: همانطور که مطلع هستید روند جدید مذاکرات خاورمیانه حدود یک ماه پیش با فشار آمریکا آغاز شد. روز گذشته نیز بشار اسد در صدر هیئتی بلند پایه وارد تهران شد. به نظر شما در این سفر چه بحث هایی در مورد مذاکرات خاورمیانه شکل گرفته است؟

همچنان که تحلیلگران پیش بینی می کردند روند جدید مذاکرات صلح خاورمیانه به نتیجه خاصی نرسید و این گفتگوها در ابتدای راه به بن بست رسید. به خصوص این که نتانیاهو دولتی افراطی و راستگرا تشکیل داده و قصد دارد با مانور سیاسی از تعهداتی که برعهده اش بوده است شانه خالی کند.

در مورد سوریه نیز باید گفت به نظر می رسد در این سفر سوریه موضعی خاصی نسبت به گفتگوهایش با اسرائیل اتخاذ نکرده است. چرا که تلاش های زیادی در حال انجام است تا مذاکرات سوریه و اسرائیل را دوباره برقرار کنند. حتی گفته می شد که سوریه می خواهد ایران را نسبت به شروع این گفتگوها اقناع کند. با این وجود با توجه به سرنوشت بد این گفتگوها در حال حاضر وعدم احتمال به نتیجه رسیدن آن به خصوص در دولت نتانیاهو، به نظر نمی رسد در آینده نزدیک این موضوع به طور جدی مطرح باشد. فقط سوریه از آن به عنوان مانور سیاسی از آن استفاده می کند که نشان دهد که از تندروی خاصی که قبلا به آن مشهور بود فاصله گرفته است.

پس سفر بشار اسد با چه هدفی صورت گرفته است؟

در مورد سفر بشار اسد به ایران دلایل مختلفی مطرح شده است. مهم ترین مسئله ای که در این موارد می توان اشاره کرد این است که مدتی است در رسانه ها به خصوص رسانه های غربی این بحث به راه افتاده که سوریه و ایران از هم فاصله گرفته اند و تلاش غرب به خصوص آمریکا برای دور کردن سوریه از ایران دارد به نتیجه رسیده است. این سفر برای ایران و سوریه از این جهت مهم بود که دربرابر این شایعات بر روابط دو جانبه تاکید کنند.

علاوه بر از بین ، این سفر برای گفتگو در مورد مسائل عراق و نیز مذاکره در مورد لبنان که در شرایط حساسی قرار دارد، انجام شد. با این حال به نظر می رسد این سفر بیشتر برای اعطای نشان لیاقت و شجاعت به بشار اسد بود.

به هر حال با این که این سفر کوتاه بود اما به این جهت که درموقعیت حساسی صورت گرفت به خصوص در آستانه سفر احمدی نژد به لبنان از اهمیت خاصی برخوردار است.

در رسانه ها آمده است که بشار اسد به جهت موضوع عراق و بن بست سیاسی این کشور به ایران آمده است. تا چه حد این مسئله در این سفر مطرح بوده است؟

یکی از مسائلی که موجب فاصله گرفتن سوریه از ایران شده بود مسئله عراق بود. آقای متکی در سفرهای قبلی از سوریه خواسته بود که از نخست وزیری مالکی حمایت کنند ولی سوریه زیر بار این موضوع نمی رفت. عربستان و مصر و برخی از کشورهای عربی خطی را نسبت به عدم حمایت از مالکی دنبال می کردند و سوریه هم با توجه به تبلیغات صورت گرفته این خط را دنبال می کرد و با ایران در این موضوع اختلاف داشت. ولی با توجه به بهبود روابط سوریه و عراق و ملاقات وزرای خارجه عراق و سوریه در نیویورک به نظرمی رسد روابط سوریه و نوری مالکی بهتر شده است. با این حال هنوزمسائل دیگر در این زمینه وجود دارد.

تحلیل گران معتقدند که نقش ایران در اقناع گروههای مختف شیعیان در رای دادن به مالکی عمده بوده است ولی با توجه به این که گروه حکیم هنوز حاضر به حمایت از مالکی نشده اند به نظر می رسد هنوز دشواریهایی در سر راه نخست وزیری مالکی وجود دارد.

در حال حاضر سوریه به خاطر رایزنی ها و فشاری که ایران در این راستا داشته در مورد حمایت از مالکی کمی نرم شده است.علاوه بر این به نظر نمی رسد غیر از مالکی گزینه دیگری مطرح باشد. به خصوص این که گزینه های دیگری که شیعیان مطرح کردند گفته می شود که به ایران نزدیک تر هستند مثلا کاندیدای مجلس اعلای انقلاب اسلامی یعنی عادل عبدالمهدی گفته می شود که به ایران نزدیک تر است.در مورد ایاد علاوی نیز با توجه به عدم روابطش با ایران مشکلات زیادی برای رسیدن به قدرت در پیش رو خواهد داشت . بنابر این به نظر می رسد که مالکی واقعی ترین گزینه موجود است. مالکی با توجه به استقلالی که از خود نشان داده به نظر می رسد که گزینه ای ست که حتی آمریکا مشکل جدی با نخست وزیری او نداشته باشند. به نظر می رسد حل مسئله عراق از گردنه اصلی گذشته باشد ولی هنوز راه هموار نیست. به خصوص این که سوریه و ایران به صورتی نمی خواهند رفتار کنند که دخالتی در کار عراق به شمار آید.

با توجه به دیدار ایاد علاوی و بشار اسد پیش از سفر بشار اسد به ایران و اعتراض ایاد علاوی به دخالت ایران در عراق، فکر نمی کنید سوریه به دنبال رایزنی در این جهت بوده است؟

حضور ایاد علاوی در سوریه مسئله عجیبی نیست و طبیعی است. به خصوص آنکه مقتدی صدر هم پیش از آن در سوریه بوده و قرار بوده ملاقاتی بین مقتدا صدر وایاد علاوی در آنجا صورت گیرد. ولی به این دلیل که مقتدی صدر موضعش را نسبت به مالکی تغییر داد و با نخست وزیری نوری مالکی موافقت کرد دیگر این ملاقات صورت نگرفت.علاوه بر این  سوریه هم حدود دو هفته پیش به خاطر بازگشت سفرا روابطش را با مالکی بهتر کرده بود.

ولی یقینا سوریه نسبت به شریک شدن علاوی در دولت آینده حساس است و فشار بیشتری وارد می کند که گرایشات مختلف سنی دردولت آینده شریک باشند. منتها با توجه به تبلیغات تند این گروهها علیه یکدیگر در عراق، در آینده نسبت به کار کردن باهمدیگر مشکل دارند و باید منتظر بود و دید که در آینده آیا این ها به عنوان یک اقلیت قوی کار می کنند یا با فشارهای مختلف با توجه به امتیاز دادن های مالکی به ایاد علاوی، او را وادار می کند که در حکومت باشد.

برخی رسانه ها سفر بشار اسد را با سفر محمود احمدی نژاد به لبنان مرتبط دانسته اند و حتی برخی این بحث را مطرح کرده اند که سوریه از احمدی نژاد خواسته است که سفر خود را به لبنان به تعویق بیندازد. به نظر شما این سفر تا چه حد از اهمیت برخوردار است؟

سفر آقای احمدی نژد به لبنان سفرحساسی است به خصوص این که آقای احمدی نژاد به این سفر نیاز دارد تا با مانور دادن و تبلیغات بر روی این سفر بر بسیاری از کمبودها و مشکلات داخلی به خصوص در حوزه مسائل اقتصادی و سیاسی، سرپوش بگذارد. استقبال مردمی به خصوص درجنوب لبنان برای دولت و شخص آقای احمدی نژاد بسیارمهم است و از موضع گیری هایی که انجام می دهند بسیار روشن است که می خواهد این سفر حتما انجام شود. مثلا وقتی در نیویورک از ایشان درباره نظرشان در مورد دادگاه بین المللی رفیق حریری سوال شد، ایشان برخلاف مصاحبه ای که پیش از آن دکتر ولایتی در بیروت درباره این دادگاه انجام داده بود و این دادگاه را عامل اسرائیل و آمریکا و صهیونیسم دانسته بود آقای احمدی نژاد این دادگاه را امر داخلی لبنان دانست و گفت ایران در این مسئله دخالت نمی کند. به این معنی برخورد آقای احمدی نژاد با این مسئله بسیار با ملاحظه بود.

همچنین گفته می شود حزب الله تنش را از نظر تبلیغاتی کم کرده است که سفر انجام بگیرد و اگرتنش یا در مورد تبلیغاتی علیه گروه مستفبل و 14 آذار است را به بعد از این سفر موکول کرده اندتا بتوانند با همدیگر تفاهمی داشته باشند.

ولی به نظر من  لحن تبلیغات در این چند روزه برای سفر آقای احمدی نژاد تعیین کننده است. اگر تبلیغات علیه این سفر بالا گرفت یقینا این سفر انجام نمی گیرد و اگر تشدید نشد و مقداری آرامش برقرار شد این سفر انجام می شود. به نظر می رسد دولت آقای احمدی نژاد حاضر است فشارهایی به حزب الله بیاورند که درگیری های خود را فعلا منتفی کنند یا به تعویق بیندازند.

موضع سوریه در این مورد چیست؟

بعید است که سوریه با کلیت سفر آقای احمدی نژاد مخالف باشد اما یقینا اگر مخالف باشد می تواند از راههای دیگری این مخالفت را ابراز کند چرا که از نفوذ خوبی در سوریه برخوردار است و می تواند از این نفوذ استفاده کند.

سوریه در موردلبنان با توجه به روابط خوبی که با حریری داشته در حال حاضر یک موضع نسبتا میانه شده است. اما در مجموع حمایتش از حزب الله همانند ایران است، یعنی در عین حال که از حزب الله حمایت می کند نمی خواهد در این زمان لبنان آرامشش را از دست دهد.