از رقص با آمريکا پشيمان مى‌شويد آقايان روس
دیپلماسی ایرانی: ممانعت روسيه از تحويل موشک‌هاى اس سيصد به ايران همچنان در صدر اخبار بين المللى قرار دارد. روزنانه هندو با طرح مجدد اين موضوع تاکيد مى‌کند که اين حرکت روس‌ها در دراز مدت مى‌تواند تبعات بسيارى را براى اين کشور به دنبال داشته باشد. اين روزنامه در ادامه مى‌نويسد:
مسکو فروش موشک‌هاى اس سيصد به تهران را ممنوع اعلام کرده است. البته فروش اين تسليحات به ايران برخلاف مفاد تحريم‌هاى اعمال شده در شوراى امنيت سازمان ملل نيست اما روس‌ها باز بر اين عدم وفاى به عهد اصرار دارند. منتقدان سياست‌هاى جديد کرملين در قبال ايران تاکيد دارند که مسکو به زودى با تبعات اين تصميم خودسرانه برخورد خواهد کرد.
روسيه براى عملى کردن شعار بازسازى رابطه با ايالات متحده ايران و قرارداد امضا شده با اين کشور را قربانى مى‌کند. دميترى مدودف رئيس‌جمهورى روسيه با امضاى حکم ممانعت فروش اين تسليحات به ايران در حقيقت امضاى خود را بر پاى داستانى کوبيد که مى‌تواند تبعات منفى بسيارى براى کرملين به دنبال داشته باشد. نخستين تبعات آن تخريب رابطه ميان مسکو – تهران خواهد بود. مدودف هنگام امضاى اين حکم جديد ادعا کرد که اين حکم بر پايه و اساس تحريم‌هايى است که در نهمين روز از ماه ژوئن عليه تهران در شوراى امنيت به تصويب رسيد. اين در حالى‌ست که قرارداد تحويل دادن موشک‌هاى اس سيصد به تهران چند سال پيش از به تصويب رسيدن قطعنامه چهارم در شوراى امنيت ميان دو کشور منعقد شده بود. در اين حکم فروش هرگونه تسليحات نظامى به تهران فدغن شد. علاوه بر اين ليستى از افرادى که با برنامه هسته‌اى ايران در تماس هستند نيز منتشر شده است که بر اساس آن اين افراد ممنوع الورود شده‌اند. حقيقت اما اين است که روس‌ها براى رقصيدن به ساز کاخ سفيد نشين‌ها بهانه خوبى پيدا نکرده‌اند. اين قرارداد نظامى در حقيقت هيچ‌گونه تناقضى با مفاد قطعنامه چهارم ندارد. روس‌ها همواره در برابر تهران سياست دوگانه‌اى را دنبال کرده‌اند. يکب ار هويج در دست به استقبال تهران رفته‌اند و بار ديگر چماق تهديد و هشدار را بالاى سر همسايه جنوبى نگاه داشته‌اند. در قطعنامه 1929 آمده است که: کشورها حق فروش تسليحاتى را که ناقض پيمان تسليحات متعارف باشد به ايران ندارند. در اين قطعنامه به صراحت تاکيد شده است که موشک‌هاى زمين به هوا از اين قاعده مستثنى هستند.
تيم مدودف در توجيه اين تصميم خود تاکيد مى‌کند که فروش هرگونه قطعات که به تجهيز نظامى ارتش ايران منتهى شود، بر اساس اين قطعنامه ممنوع اعلام شده است. البته روس‌ها پس از امضاى اين حکم توسط رئيس‌جمهور هم باز سياست دوگانه خود را ادامه مى‌دهند و سرگئى لاوروف با اعتماد به نفس کامل ادعا مى‌کند که اعمال تحريم‌هاى يکجانبه عليه تهران از سوى کنگره ايالات متحده اشتباه محض و نقض قوانين بين‌المللى است.
قرارداد تحويل موشک‌هاى اس سيصد به ايران به ارزش هشتصد ميليون دلار در سال 2007 ميلادى امضا شد. در شرايطى که اين موشک‌ها در اختيار تهران قرار مى‌گرفت مى‌توانست معادلات تسليحاتى حاکم بر منطقه را تغيير دهد. اين موشک‌ها با استقرار در خاک ايران مى‌تواسنتند هرگونه حمله هوايى به ايران را دفع کنند. در دسامبر سال 2008 ميلادى بود که روسيه اعلام کرد که خود را براى تحويل دادن اين موشک‌ها به تهران مهيا مى‌کند. البته مقام‌هاى روسى بعدها اين ادعا را تکذيب کردند. البته روس‌ها در اين سالها همواره ادعا کرده‌اند که علت تعلل در تحويل دادن اين موشک‌ها به ايران اشکالات فنى بوده است. پس از به تصويب رسيدن قطعنامه چهارم در شوراى امنيت هم باز روس‌ها پشت تريبون قرار گرفتند و تاکيد کردند که تحويل موشک‌هاى اس سيصد به ايران سر جاى خود محفوظ است. در ماه ژوئن بود که سخنگوى وزارت امور خارجه ايالات متحده فيليپ کارولى تاکيد کرد که کشورش نتوانسته است روس‌ها را به عدم فروش تسليحات به ايران متقاعد کند. حقيقت اما اين است که در نهايت کرملين بر سر ايران با کاخ سفيد وارد معامله شد. سرنوشت موشک‌هاى اس سيصد زمانى معين شد که مدودف در ماه ژوئن به واشنگتن سفر کرد و وعده کمک‌هاى واشنگتن به بهبود اوضاع اقتصادى روسيه را از زبان اوباما شنيد. در بازگشت از اين سفر بود که براى نخستين بار روس‌ها از تمايل خود براى بهبود رابطه با غرب و اتحاد با ساکنان قاره سبز سخن گفتند. وى در اين خصوص به رسانه‌ها گفت: ما به دنبال برقرارى رابطه حسنه و دوستانه با کشورهايى مانند المان، ايتاليا و ديگر اعضاى اتحاديه اروپا هستيم.
مخالفت روسيه با تحويل اين موشک‌ها به ايران اما سه ماه پس از اين ديدار عيان شد. زمانى که کنگره آمريکا بررسى پيمان استارت را آغاز کرد. اوباما اين پيمان را در ماه اوريل امضا کرده بود. روسيه به اين پيمان به چشم ابزارى براى باز نگاه داشتن پنجره ديپلماسى و دوستى با واشنگتن نگاه مى‌کرد. روسيه مى‌تواند در حوزه هسته‌اى با واشنگتن همکارى‌هاى جدى داشته باشد و همزمان کاخ سفيد هم مى‌تواند مسير را براى الحاق مسکو به سازمان تجارت جهانى هموار کند. ممانعت روسيه از فروش موشک‌هاى اس سيصد به تهران در حقيقت نظر مثبت سنا براى تصويب استارت را به همراه داشت. کميته روابط خارجى سنا در اواسط سپتامبر اين قرارداد را امضا کرد و در نهايت هم اکنون سنا بايد مهر تاييد نهايى را بر پيشانى ان بکوبد. دولت از سنا مى‌خواهد که تا پيش از انتخابات ميان‌دوره‌اى در ماه نوامبر اين پيمان را امضا کند. مدودف نيز در تمامى گفتگوهاى خود تلاش مى‌کند که نظر مساعد افکار عمومى ايالات متحده را به سمت خود جلب کند. روسيه اما پيش از اين هم مخفيانه با امريکا بر سر ايران معامله کرده و ضرر ان را به چشم ديده بود. بر اساس قرارداد مخفى که در سال 1995 رو شد، روسيه موافقت خود را با عدم کمک تسليحاتى به ايران اعلام کرده بود. اين توافقنامه مخفى در حقيقت زيان چند ميليون دلارى به برنامه‌هاى نظامى روسيه زد. ايران سومين خريدار تسليحات از روسيه پس از هند و چين بود. سرانجام در سال 2000 ميلادى روس‌ها منفعت را در پشت کردن به اين قرارداد ديدند و باز با ايران وارد معامله نظامى شدند.
اين بار هم ممانعت از فروش تسليحات به تهران در حقيقت آتشى است که دود آن به چشم روس‌ها مى‌رود. روسيه بايد حداقل 1 ميليارد دلار بابت بر هم زدن اين قرارداد خسارت بدهد. در سال 2005 ارزش معاملات نظامى روس‌ها با ايران از 11 ميليارد دلار هم گذشت. ممانعت روس‌ها از فروش تسليحات به تهران در حقيقت ايرانى‌ها را در خصوص ديگر همکارى‌هاى مشترک هم به شک و شبهه مى‌اندازد. در اين شرايط چين بسيار از پر کردن خلا روس‌ها در حوزه تجارت با تهران شادمان خواهد شد.
نظر شما :