روزهای سخت ابومازن

دیپلماسی ایرانی: نفس‌های مذاکرات صلح به شماره افتاده و رایزنی‌ها برای این مذاکرات بالا گرفته است. پس از دیدارهای محمود عباس رئیس تشکیلات خود گردان فلسطین با هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، در روزهای گذشته اینک او عازم فرانسه شده است تا با مقامات این کشور دیدار کند. علاوه بر این او قرار است در روزهای آینده در نشستی با رهبران کشورهای عرب به رایزنی و گفتگو با آنها بپردازد.

بحران در روند جدید مذاکرات از آنجا ایجاد شده که روز گذشته تعلیق 10 ماهه شهرک سازی در کرانه باختری که از ماه نوامبر آغاز شده بود به پایان رسید و اسرائیل از تمدید این تعلیق خودداری کرد. پیش از این محمود عباس بارها توقف شهرک سازی را شرط حضور خود در مذاکرات اعلام کرده بود و در سخنرانی روز شنبه خود دردر مجمع عمومی ‌‌سازمان ملل تصریح کرده بود که اسرائيل بايد ميان صلح و ساخت و ساز در کرانه باختری رود اردن، يکی را انتخاب کند. اوهشدار داده بود که در صورت تمديد نشدن اين دوره، فلسطينيان از مذاکرات صلح خاورميانه خارج خواهند شد. او امروز، دوشنبه، بار ديگر از اسرائيل خواست تا ممنوعيت ساخت و سازها در مناطق اشغالی را تمديد کند. او این اقدام را تنها راه ادامه یافتن مذاکرات صلح خواند.

رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين همچنین روز گذشته در ديدار با نمايندگان اقليت‌هاى يهودى در فرانسه روند صلح را در صورت ادامه يافتن شهرک سازى‌ها وقت کشى خواند. او همچنین تصریح کرد که الان زمان اتخاذ تصميم‌ها فرا رسيده و ديگر وقت مذاکرات نيست.

علاوه بر این نبيل ابوردينه، سخنگوى عباس تاکيد کرد: محمود عباس خواهان ادامه يافتن مذاکرات مستقيم است اما وى از بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل مى‌خواهد تصميمى در خصوص ادامه يافتن توقف شهرک سازى‌ها اتخاذ کند تا بدين وسيله شرايط مناسبى براى ادامه مذاکرات به وجود آيد. وى در ادامه افزود: عباس از نتانياهو خواسته است تا فرصت به دست آمده را از بين نبرد چرا که تنها فرصت براى تحقق صلح بين دو ملت فلسطين و اسرائيل نيست بلکه فرصتى براى ملت‌هاى منطقه نيز به حساب مى‌آيد.

از سوی دیگر در طرف اسرائیلی چندان نگرانی دیده نمی‌شود. در حالی که شهرک نشینان یهودی انقضای تعلیق را جشن گرفتند و با هوا کردن بادکنک کار احداث یک مدرسه پرستاری را آغاز کردند، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل با صدور بیانیه‌ای از محمود عباس خواست به کوشش‌های خود برای رسیدن یک توافق تاریخی ادامه دهد.

وى همچنين عنوان داشت که اسرائيل اماده است با طرف‌هاى مورد نظر طى روزهاى آينده با هدف ايجاد راهکارى در زمينه موفقيت مذاکرات مستقيم تماس برقرار کند. در این بیانیه بدون آنکه اشاره‌ای به تعلیق شهرک سازی شود گفته شده که امکان دستیابی به چهارچوب توافقی تاریخی طی یکسال وجود دارد.او پیش‌تر خواستار شکیبایی شهرک نشینان یهودی شده بود. انتظار می‌رود یهودیان این منطقه کار ساختمان سازی را از روز دوشنبه آغاز کنند. مجوز ساخت حدود 2000 واحد مسکونی دریافت شده و رهبران شهرک نشینان می‌گویند کار احداث را هر چه سریع‌تر شروع می‌کنند.

در همین حال ايهود المرت، نخست وزير سابق رژيم صهيونيستى در مقاله خود در روزنامه اورشليم پست تاکيد کرد: به تاخير افتادن و يا شکست مذاکرات مستقيم باعث به وجود آمدن مشکلات خطرناکى در منطقه خواهد شد. او در این مقاله نوشت: به نظر من مساله توقف شهرک سازى‌ها در کرانه باخترى مساله‌اى حاشيه‌اى است. بنيامين نتانياهو و محمود عباس با مشکل داخلى مواجه هستند.

در همین حال با وجود تهدیدهای محمود عباس که در صورت تمدید نشدن تعلیق 10 ماهه شهرک سازی‌ها، او از مذاکرات صلح خارج خواهد شد، روزنامه «الحیات» به نقل از محمود عباس نوشته که تشکیلات فلسطینی، فورا مذاکرات را متوقف نخواهد کرد.

به نظر می‌رسد ابومازن با وجود تمدید نشدن این تعلیق تلاش می‌کند تا با رایزنی با قدرت‌های بزرگ به اسرائیل در جهت توقف شهرک سازی‌ها فشار وارد کند. علاوه بر این او پیش از تصمیم گیری در مورد عکس العمل در مقابل این کار با رهبران جهان عرب نیز مشورت خواهد کرد. خبرها از درخواست او برای تشکیل نشست فوق العاده وزيران امور خارجه کميته طرح صلح عربى اتحادیه عرب حکایت می‌کنند. انتظار می‌رود نشستی از سران عرب طی ده روز آینده در قاهره برگزار شود.

در حالی که محمود عباس به این تلاش‌ها مشغول است سران تل‌آويو چندان نگران وضعیت پیش آمده نیستند. آنها معتقدند که محمود عباس از تهديدات خود مبنى بر عقب نشينى از مذاکرات به خاطر از سرگيرى شهرک سازى دست خواهد کشيد. گلعاد اردان، وزير حمايت از محيط زيست رژيم صهيونيستى گفت: من ايمان دارم که عباس بالاخره از تهديدات خود در زمينه عقب‌نشينى از مذاکرات دست خواهد کشيد.

به نظر می‌رسد نتانياهو در وضعیت نامناسبی قرار گرفته است و به دلیل مشکلات داخلی خود نمی‌تواند به تمدید توقف شهرک سازی‌ها اقدام کند چرا که احزاب راست‌گرا اسرائیل به بنیامین نتانیاهو هشدار داده‌اند اگر مانع از گسترش شهرک‌های یهودی نشین کرانه باختری شود از دولت ائتلافی او خارج خواهند شد و کابینه او را سرنگون خواهند کرد.

با این حال وضعیت محمود عباس پیچیده‌تر از نتانیاهو است. او با مخالفت‌هایی در زمان ورود به مذاکرات مواجه بود و در حال حاضر عقب نشینی از تهدیدش در مورد خروج از مذاکرات در صورت تداوم شهرک سازی موجب از بین رفتن کامل وجهه او در میان گروههای فلسطینی خواهد شد. در صورت آغاز دوباره شهرک سازی‌ها، شکستی سنگین برای او رقم خواهد خورد چرا که در آن صورت تداوم حضور در مذاکرات او را بسیار ضعیف‌تر از گذشته خواهد کرد. خروج از مذاکرات نیز او را با مشکلات داخلی مواجه خواهد کرد چرا که او نمی‌تواند شیوه‌ای دیگر در پیش گیرد و در آن صورت گروه‌های مخالف مذاکرات از جمله حماس از وضعیت بهتری در مسائل داخلی فلسطین برخوردار خواهد بود. از این روست که او تمام تلاشش را می‌کند تا اسرائیل را به تداوم توقف شهرک سازی وادارد. در غیر این صورت به نظر می‌رسد ابومازن باید به فکر بازنشستگی باشد.