وضعیت بد شیعیان در کشورهای عربی و تقصیراتی که به گردن ماست

۳۱ شهریور ۱۳۸۹ | ۱۸:۴۶ کد : ۸۷۴۲ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
متاسفانه در حالی که برای سال‌ها فتنه شیعه و سنی در منطقه خوابیده بود، این دیو خطرناک دوباره بیدار شده است. در بحرین و کویت فشار به شیعیان به شدت افزایش یافته و کار به جاهای باریکی رسیده است.
وضعیت بد شیعیان در کشورهای عربی و تقصیراتی که به گردن ماست

دیپلماسی ایرانی: وضعیت شیعیان در کشورهای حاشیه خلیج فارس واقعا اسفناک شده است. متاسفانه در حالی که برای سال‌ها فتنه شیعه و سنی در منطقه خوابیده بود، این دیو خطرناک دوباره بیدار شده است. در بحرین و کویت فشار به شیعیان به شدت افزایش یافته و کار به جاهای باریکی رسیده است.

وضعیت بحرین اکنون چنین است: انتخابات مجلس پیش رو است و انتخاباتی که قرار بوده سالم‌ترین و رقابتی‌ترین انتخابات در کشور باشد اکنون به پرتنش‌ترین و در عین حال خشن‌ترین انتخابات نه تنها برای بحرین بلکه کل منطقه تبدیل شده است.

پس از دستگیری شماری از رهبران دینی بحرین به اتهام دست داشتن در آن چه دولت بحرین توطئه‌ای برای براندازی نظام سلطنتی حاکم بر این کشور دانسته، فشارها به شیعیان بیش از پیش افزایش یافته است. خیابان‌های منامه شاهد تظاهرات دائمی مردم بحرین در اعتراض به دستگیری رهبرانشان است و در شهرهای شیعه نشین نیز کار به خشونت، اعتصاب عمومی و برخوردهای شدید پلیس به مردم رسیده است. هر شب خیابان‌ها بسته می‌شود و مردم با سوزاندن تایر و خودروهای پلیس به مقابله با فشارهای دولت بحرین برخواسته‌اند.

در همین رابطه و در تازه‌ترین ‌اتفاقات دولت بحرین دستور به منع سخنرانی سخنرانان شیعه در مساجد شیعی کشور داده و هر گونه تجمعی که توسط شیعیان برگزار شود را ممنوع اعلام کرده است. همچنین تصفیه‌های تازه‌ای در میان نامزدهای انتخابات بحرین در فهرست شیعیان به وقوع پیوسته که باعث حذف شمار زیادی از نامزدهای شیعه در انتخابات پیش رو شده است.

اکثریت جمعیت بحرین را شیعیان تشکیل می‌دهند اما قدرت و حکومت در اختیار سنیان که اقلیت موجود در این کشور محسوب می‌شوند، است.

پادشاه بحرین در سال 2005 با آزادی زندانیان سیاسی و اعلام عفو عمومی در این کشور راه صلح با شیعیان را پیش گرفت. در آن تاریخ برای نخستین بار به شیعیان اجازه داده شد که در انتخابات مجلس شرکت کنند و نمایندگان خود را به پارلمان بفرستند اما در تحولاتی اخیری که در بحرین گذشت، ولیعهد این کشور گفت: «از خیر اصلاحات گذشتیم. اگر قرار است نظام کشور سرنگون شود، همان بهتر که اصلاحاتی نباشد. عده‌ای مثل این که معنای اصلاحات ما را اشتباه فهمیده‌اند، ما همه چیز را به آنها می‌فهمانیم.»

اعتراض‌های مردمی نه تنها تا کنون کارساز نشده بلکه بر عکس فشارهای دولت افزایش هم یافته است. روز یک‌شنبه مقامات بحرینی در فرودگاه بحرین پاسپورت شیخ حسین النجاتی، نماینده آیت الله سیستانی در بحرین به همراه همسر و سه فرزند او را گرفته و از او سلب تابعیت کردند. راشد بن خليفه آل خليفه، نماينده وزارت کشور بحرين در امور تابعيت، گذرنامه و اقامت در بيانيه‌اى مدعى شد: بررسى‌ها نشان داد النجاتى، همسر و فرزندان وى با شيوه‌هايى مخالف قانون تابعيت، گذرنامه گرفته‌اند.

مقامات بحرینی درباره نقش ایران در این تحولات مواضع دو گانه‌ای اتخاذ کرده‌اند. مقامات امنیتی و پلیس بحرین در روزهای نخست برخورد با شیعیان می‌گفتند، ایران نقشی در این تحولات ندارد و هر گونه ادعایی در این زمینه دروغ محض است ولی مدتی که گذشت و هنگامی که رسانه‌ها و مطبوعات عربی جنجال‌های گسترده‌ای در این زمینه به راه انداختند، سکوت اختیار کرده و حتی مقامات وزارت کشور صحبت از احتمال دخالت کشور خارجی را در این زمینه دور از ذهن ندانستند.

در کویت نیز وضع بر همین منوال است. در دهه هشتاد قاطبه عرصه سیاسی کویت به دست وهابی‌های تندرو بود اما در دهه نود از دست آنها خارج شد و تا اندازه بسیاری اجازه تنفس به شیعیان داده شد. در انتخابات دهه نود و پس از آن دوره‌های بعد از سال 2000 نمایندگان شیعه توانستند وارد مجلس شوند و در بسیاری از ارکان قدرت کویت نقش‌های متعددی به عهده بگیرند. در ماه‌های اخیر فشار به شیعیان در کویت هم بالا گرفت. نطق‌های طائفه‌ای و موهن علیه رموز دینی و حساس سنیان باعث شد تا فشارها به شیعیان افزایش یابد.

تازه‌ترین اقدام در کویت سلب تابعیت یاسر الحبیب، فعال شیعی کویتی به دلیل سب رموز دینی اهل تسنن در سخنرانی‌اش در یکی از مساجد شیعی بود.

اگر تحولاتی که در لبنان می‌گذرد را با تحولات کویت و بحرین کنار هم بگذاریم و در کنار این سه کشور، وضعیت شیعیان در عربستان سعودی که نزدیک به دو سال است فضای باز اجتماعی‌شان تبدیل به فضای بسته سرکوب شده و تحت فشار دولت وهابی تحت فشار قرار گرفته‌اند و حملات تروریستی‌ای که علیه شیعیان در پاکستان و افغانستان صورت می‌گیرد و فشارهایی که به شیعیان در مغرب و مصر وجود دارد، در نظر بگیریم به این نتیجه می‌رسیم که وضعیت شیعیان در منطقه در وضعیت بحرانی قرار دارد و فشارها به آنها روز به روز افزایش می‌یابد. یکی از دلایل آن، فشارهای فزاینده جامعه جهانی به تنها دولت شیعی جهان یعنی ایران است. تجربه ثابت کرده است که هر وقت تنش در روابط ایران با کشورهای جهان به خصوص کشورهای عرب منطقه شدت می‌گیرد فشار به شیعیان دیگر نقاط جهان نیز افزایش می‌یابد.

در این میان نکته دیگری نیز وجود دارد، تندروی‌های برخی جریان‌های شیعی که کار را به دشنام در منابر علنی خود در سرزمین سنیان می‌کشانند و چهره‌های دینی آنها نظیر عایشه، ابوبکر و عمر را مورد دشنام و ناسزا قرار می‌دهند، مثل کاری که آقای یاسر الحبیب انجام داده، عرصه را بر شیعیان تنگ می‌کند و فشارها را به آنها بیش از پیش می‌افزاید. به این وضعیت باید برنامه‌های به شدت تند شبکه‌هایی مثل الانوار را که علنا در برنامه‌هایشان به سه خلیف و عایشه دشنام می‌دهند را نیز افزود. شبکه‌ای که مورد حمایت آیت الله شیرازی‌ است و از کربلا و قم تغذیه می‌شود. آیا سزا است که شیعیان به خاطر عقاید افراطی عده‌ای تندرو چنین تحت فشار قرار بگیرند؟   

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :