نگران نباشيد، ايران تهديد جدى نيست
دیپلماسی ایرانی: دولت چهل و چهارمين رئيسجمهورى ايالات متحده بر مبناى تازهترين اطلاعات به دست آورده از داخل ايران در خصوص برنامه هستهاى اين کشور، به اسرائيل اطمينان داده است که تهران براى دستيابى به تسليحات هستهاى به بازه زمانى حداقل يک سال نياز دارد.
دولت باراک اوباما اميدوار است که با اطمينان دادن به اسرائيلىها در باب تهديد جدى نبودن برنامه هستهاى ايران، اندکى از احتمال حمله بازدارنده اين رژيم به تاسيسات هستهاى ايران بکاهد. برخى مقامهاى اسرائيلى بى مهابا در خفا و در عيان تاکيد مىکنند که تلآويو ظرف يک سال آينده به ايران حمله خواهد کرد تا مانع از دستيابى اين رژيم به تاسيسات هستهاى شود.
داستان پرونده هستةاى ايران و گمانهزنىهاى جامعه جهانى در خصوص پيشرفت ايران در اين حوزه روايت امروز و ديروز نيست. سالهاست که اسرائيلىها و آمريکايىها دوشادوش هم تلاش مىکنند از برنامه هستهاى ايران سر دربياورند و البته مدت زمان باقى مانده تا دستيابى ايران به تسليحات هستهاى را تخمين بزنند. اکنون و در اين برهه زمانى پرسش اساسى اين است که چه مقدار زمان مىبرد تا تهران با استفاده از دخيره اورانيوم غنى سازى شدهاى که در اختيار دارد تجهيزات مورد نياز براى توليد بمب را در اختيار داشته باشد؟ اسرائيلىها که به شدت طرفدار حمله به تاسيسات نظامى ايران با شعار پرطمطراق حمله بازدارنده هستند، اصرار دارند که ايران تا چند ماه آينده مىتواند به اين تجهيزات دست پيدا کند. سرويسهاى اطلاعاتى ايالات متحده اما بر خلاف اين امر تاکيد دارند و اين بازه زمانى را بيش از چند ماه بلکه بيش از يک سال هم تخمين مى زنند.
گرى سامور مشاور ارشد باراک اوباما در امور هستهاى اخيرا در اين خصوص مىگويد: ما گمان مىکنيم که ايرانىها تا دستيابى به تاسياست هستهاى مورد نياز براى توليد بمب حداقل يک سال فاصله داشته باشند. يک سال بازه زمانى بسيار طولانى در مبحث توليد تسليحات هستهاى است.
مقامهاى امريکايى ادعا مىکنند که بازرسان آژانس بينالمللى انرژى هستهاى برنامه ايران را زير نظر کامل دارند و چند هفته پيش از دستيابى ايران به تجهيزات مورد نياز براى توليد بمب از اين موفقيت ايرانىها مطلع مىشوند و در اينصورت هم اسرائيل و هم ايالات متحده براى هدف قرار دادن ايران فرصت کافى را در اختيار دارند.
منبع اطلاعاتى امريکايىها بازرسانى هستند که در خارج از کشور بر فعاليتهاى هستهاى ايران نظارت مىکنند. هنوز مشخص نيست که دليل تعلل ايران در ادامه مسير توليد تسليحات هستهاى مشکلات فنى در سانتريفيوژها است و يا نبود مواد اوليه که تحريمهاى غرب هم بر آنها دامن زده است.
با اين اطلاعات ايالات متحده و اسرائيل به اين باور رسيدهاند که از دستيابى ايران به تجهيزات هستهاى در آيندهاى نزديک خبرى نيست. ايران در شرايطى که عزم خود را براى توليد بمب هستهاى جزم کند چارهاى نخواهد داشت جز استفاده از همين ذخاير اورانيوم معمولى که در اختيار دارد. در شرايطى که ايران در اين مسير قرار گيرد بايد ناظران آژانس بينالمللى انرژى هستهاى را به بيرون از اين کشور راهنمايى کند. حتى اگر قرار گرفتن در اينچنين مسيرى غايت نهايى ايرانىها هم باشد، به گمان ايالات متحده تهران به بازه زمانى قابل توجهى براى توليد اورانيوم قابل استفاده در ساخت بمب نياز دارد. ساخت کلاهک هستهاى نيز فرآيندى زمانبر است.
مقامهاى اسرائيلى تاکنون بارها هشدار دادهاند که در شرايطى که ايران در مسير توليد بمب هستهاى قرار بگيرد، تلآويو نقشه حمله به تاسيسات هستهاى ايران را عملى مىکند و البته در اين مسير ايالات متحده را هم با خود همراه خواهد کرد. اسرائيلىها تاکنون در خصوص حمله انفرادى يا با پشتيبانى ايالات متحده به ايران سکوت اختيار کردهاند تا زمانى که دو طرف بر سر برنامه قطعى ايران براى دستيابى به تسليحات هستهاى به توفق برسند.
يک سال پيش بود که مقامهاى امريکايى تاکيد کردند که برنامه هستهاى ايران، اولويت بحث ميان رهبران واشنگتن و تلآويو نيست. در جريان سفر اخير بنيامين نتانياهو نخست وزير رژيم اسراييل به کاخ سفيد در ماه جولاى هم، دو طرف آنچنان در خصوص ايران و پرونده هستهاى اين کشور بحث و تبادل نظر نکردند.
ايالات متحده و اتحاديه اروپا اخيرا براى تحت تاثير قرار دادن برنامه هستهاى ايران، تحريمهاى شديدى را عليه تهران اعمال کردهاند. تحريمهايى که حوزههاى انرژى ايران را تحت شعاع خود قرار مىدهد. کمپانىهاى بزرگ غربى به شدت براى عدم معامله با ايران تحت فشار قرار گرفتهاند. برخى تحليلگران اعتقاد دارند که هزينه اقتصادى و سياسى تحريمهاى اعمال شده بر ايران از سوى غرب و ايالات متحده در ميان دولتمردان ايرانى شکاف ايجاد کرده است. اين طيف ادعا مىکنند که رهبران ايران در گوش هم اين پرسش را زمزمه مىکنند که ارزش دستيابى به فناورى هستهاى تا کجا است؟
کارشناسان هستهاى اذعان دارند که در مسير توليد تسليحات هستهاى سختترين پروسه، توليد مواد اوليه براى ساخت بمب هستهاى است. امريکايىها اعتقاد دارند که ايران در اين حوزه بسيار ضعيف و کند عمل مىکند. در سال جارى ايران تنها چند سانتريفيوژ به چرخه اتمى خود اضافه کرده است. از جمع سانتریفیوژهای نصب شده نیز تنها نیمی از آنها به کار افتادهاند. البته با تمام این اوصاف ایران بیش از 5 هزار پوند اورانیوم مورد نیاز برای تولید دو بمب هستهای را در اختیار دارد. سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده برای توجیه افکار عمومی ادعا میکنند که این تعداد سناتریفیوژها کم هستند و هر از چندگاهی نیز از مرحله تولید و کارآیی خارج می شوند. ایرانیها در ملاعام از نصب دستگاههای پیشرفتهتر سخن میگویند اما در عمل تنها تعداد محدودی از این دستگاهها نصب شده است. سامور در این خصوص میگوید: ایرانیها یا ماشینهای کافی را در اختیار ندارند و یا مشکلات تکنیکی و فنی در این مسیر مانع از پیشرفت آنها میشود.
برخی از مشکلات موجود بر سر راه غنی سازی اورانیوم در ایران ریشه در مسائل خارجی دارد. تحریمها دستیابی ایران به قطعات مورد نیاز را سخت و بلکه غیرممکن کرده است. علاوه بر این اسرائیل و ایالات متحده سالهاست که با کارشکنی در مسیر فعالیت سانتریفیوژهای ایرانی سعی در به تاخیر انداختن روند دستیابی ایران به اورانیوم مورد نیاز برای تولید بمب هستهای را دارند. در این میان برخی تحلیلگران ادعا میکنند که ایران مکان تمامی سانتریفیوژهای خود را لو نداده است و احتمال دارد که برخی از تاسیسات هستهای در نزدیکی نطنز و در زیر زمین دفن شده باشند. سال گذشته بود که ایران داوطلبانه به غرب اعلام کرد که در حال ساخت یک نیروگاه هستهای مخفی در نزدیکی قم است. غربیها ادعا میکنند که ایران با آگاهی از لو رفتن مکان این تاسیسات هستهای چند روز پیش از انتشار این خبر در رسانههای بینالمللی دست به افشاگری زده است. البته در حال حاضر غربیها مدرک خاصی دال بر وجود تاسیسات مخفی دوم هم در اختیار ندارند.
نیویورک تایمز در ادامه گزارش جامع خود از تحولات اخیر در پرونده هستهای ایران مینویسد: اکنون در ایران اختلاف نظر بوجود آمده است و بسیاری ادعا میکنند که آیا تهران باید دستیابی به تسلیحات هستهای را هدف برنامههای خود قرار دهد یا خیر؟ ایران میتواند بمبهای هستهای را ساخته و مهیا نگاه دارد و یا اورانیوم مورد نیاز برای تولید این بمبها را ذخیره کرده و بعدها از آن استفاده کند.
ایالات متحده و غرب شاید تاکید کنند که زمان دستیابی ایران به تسلیحات هستهای به تعویق افتاده است اما این استدلال دلیلی برای عدم حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران در آیندهای نزدیک نیست. اسرائیلیها بیم این را دارند که رهبران ایران با تغییر مکان محل اختفای ذخایر هستهای این کشور دست اسرائیل را از حمله به تاسیسات هستهای کوتاه کنند.
منبع: نیویورک تایمز
نظر شما :