اوباما طلاق روس ها را از ایران گرفت

دیپلماسی ایرانی: باراک اوباما در این نشست از هیچ استراتژی تازه ای در باب پرونده هسته ای ایران سخن نگفت اما در خصوص پیشرفت در این پرونده از روزی که خود قدرت را در کاخ سفید در دست گرفته است، بسیار حرف زد. اوباما در این سخنان ادعا کرد که دولتش در فهماندن این حقیقت به جامعه بین المللی که ایران در حال حاضر تسلیحات هسته ای در اختیار ندارد، بسیار موفق عمل کرده است: ما دیپلماسی را معنایی تازه بخشیدیم و از تمامی عواملی که در اختیار داشتیم برای پیشرفت در این حوزه استفاده کردیم.

اوباما تاکید کرد که نباید مولفه های متفاوت سیاست خارجی او را به تنهایی مورد قضاوت قرار داد. وی در این باره گفت: ما ابتدا تلاش کردیم ایران را مستقیما در این پرونده دخالت دهیم. هدف ما هم این نبود که مشروعیت و مقبولیت دولت ایران را به تصویر بکشیم بلکه بیشتر به دنبال فهماندن این حقیقت به جامعه جهانی بودیم که این امریکا نیست که خشونت طلب است. امریکا به دنبال همکاری و همراهی با ایران است البته در شرایطی که این کشور مسئولانه عمل کند.

در مرحله دوم اوباما تلاش کرد به جامعه جهانی بفهماند که مبارزه با تکثیر تسلیحات هسته ای در حقیقت به نفع جامعه بین المللی است. امریکا تلاش کرد در شانزده ماه گذشته به وظایف خود به عنوان عضو معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته ای یا همان ان پی تی عمل کند. کنفرانس بازنگری این معاهده هم با موفقیت در خاک ایالات متحده برگزار شد .

در مرحله سوم اوباما تلاش کرد رابطه با روسیه را بهبود بخشد. این دوستی شاید در نظر بسیاری از امریکایی ها و روس ها در حقیقت کنار گذاشتن اختلافات بود اما حقیقت این است که اوباما در این نزدیکی ایران را هم مد نظر داشت. امریکا با در دست داشتن دستان روسیه بود که توانست نظر مساعد چینی ها را در انداختن رای مثبت به صندوق شورای امنیت در محکومیت ایران جلب کند. تمام این تلاش ها بود که در نهایت منجر به تصویب قاطع چهارمین قطعنامه علیه ایران در شورای امنیت شد. همین قطعنامه هم سکویی شد برای اعمال فشارهای بیشتر بر ایران. فشارهایی مانند تصویب تحریم های یک جانبه در کنگره ایالات متحده و اتحادیه اروپا.

اوباما در پاسخ به این پرسش ها که آیا تدابیر انجام گرفته در نهایت می تواند ایران را بر سر میز مذاکره بازگرداند یا خیر؟ می گوید: نمی خواهم در مورد انتظاراتم زیاده گویی کنم. تغییر دادن هدف ایران بسیار سخت است. ایرانی ها در حال حاضر هم با میزان سخت گیری ما بر خود شوکه شده اند! ایرانی ها برای دستیابی به تسلیحات هسته ای از حس میهن پرستی خود مایه می گذارند و همین مساله می تواند پرداختن هر هزینه ای از سوی آنها برای دستیابی به تسلیحات هسته ای را ممکن سازد. این بدان معناست که ایالات متحده باید تمام گزینه ها را بر روی میز قرار دهد. حتی اگر گزینه توسل به نظامی گری تنها راهکار باقیمانده باشد و بتواند ایران را از دستیابی به تسلیحات هسته ای بازدارد.  

اوباما در ادامه سخنانش تاکید می کند که دولت واشنگتن باید موراد شفاف سازی برنامه هسته ای را برای ایرانی ها تبیین کند. اوباما در این خصوص می گوید: ما به نقشه ای برای راه رفتن در مسیر رفع ابهامات نیاز داریم. سی سال عدم برخورداری از روابط دیپلماتیک کم نیست.  

اوباما در بخش هایی از سخنان خود دریافت هرگونه چراغ سبز از سوی ایرانی ها برای مصالحه و مذاکره مستقیم با ایالات متحده را رد کرد. اوباما تاکید کرد که ایالات متحده به برگزاری نشست های دو جانبه با ایران در حاشیه دیدارهای گروه پنج به اضافه یک متمایل است. رئیس جمهوری ایالات متحده  در بخش های دیگری از سخنان خود تاکید می کند که واشنگتن مسیر  پرونده هسته ای را از سایر همکاری جدا کرده است و دو کشور می توانند به عنوان نمونه در حوزه های مبازره با مواد مخدر و افغانستان با هم همکاری کنند.  

ستون نویس اکونومیست در پایان گزارش از دیدار با اوباما در باب پرونده هسته ای ایران می نویسد: باراک اوباما در هیچ کدام از حوزه های مورد ادعا که موفق عمل نکرده باشد در حوزه دور نگاه داشتن روس ها از ایران بسیار موفق عمل کرده است. روس ها و ایرانی ها در چند دهه گذشته همواره روابط اقتصادی و سیاسی تنگاتنگی با هم داشته اند. ایرانی ها گمان می کردند که روس ها سپر دفاعی آنها در برابر واشنگتن هستند که این اتفاق رخ نداد. برای قضاوت در خصوص آینده پرونده هسته ای ایران، تعامل یا تقابل این کشور با جامعه جهانی بسیار زود است. به نظر می رسد که باراک اوباما در یک سال گذشته سطح توقعات از ایران را کاهش داده است.