از بیانیه تهران تا شورای امنیت

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، یک روز پس از توافق تهران برای امانت گذاشتن اورانیوم غنی‌شده در خاک این کشور، اظهار داشت اگر ایران در عرض یک ماه به این توافق عمل نکند، تنها خواهد ماند.

گفتاری از علی خرم، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر سیاست خارجی ایران:

بیانیه تهران میان تهران و دو کشور غیر دائم شورای امنیت امضا شده و جنبه روانی و حمایتی و معنوی دارد، این بیانیه جنبه اجرایی ندارد و با تصمیمات مراجعی که به لحاظ حقوقی و اجرایی و سیاسی قادر به اعلام موضع و اتخاذ تصمیم هستند متفاوت است.

شورای امنیت سازمان ملل یک مرجع جهانی تصمیم گیری است و آنچه در این شورا مورد بررسی قرار می‌گیرد بر مبنای حقوق بین الملل، تصمیمات صلح و امنیت بین المللی و چگونگی اداره جهان است، تصمیمات این شورا تناقضی با بیانیه تهران ندارد به این معنا که نباید انتظار مذاکرات و تصممیات آتی هسته‌ای با محوریت بیانیه تهران را داشت.

بیانیه تهران اعلام حمایت سیاسی است اما قطع نامه‌های شورای امنیت جایگاه حقوقی و سیاسی خود را دارد و در صورتی که برزیل یا ترکیه در مقابل قطع نامه شورای امنیت در مورد ایران قرار گیرند احتمال دارد که رای مخالف ندهند.

شورای امنیت مرجع تصمیم گیری بر اساس حقوق بین الملل است و بیانیه تهران به لحاظ سیاسی جنبه حمایتی و غیر اجرایی دارد.

اظهارات نخست وزیر ترکیه یا وزیر امور خارجه امریکا پس از توافق تهران برای رفع شبهه از این مساله است که صدور بیانیه تهران به معنای ختم ماجرای هسته‌ای ایران یا تحریم‌ها نیست، زمانی که بحث ایران در مرجع اجرایی مورد بررسی قرار گیرد احتمال دارد تصمیمات دیگری اتخاذ شود و همان کشورهایی که در بیانیه تهران کنار ایران بوده‌اند در شورای امنیت ممکن است بر خلاف نظر ایران رای دهند.