G15، انحصارگرایی در قدرت‌ها را به چالش می‌کشد
کنفرانس چهاردهم گروه 15 (G15) متشکل از 18 کشور آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین در شرایطی در تهران برگزار می‌شود که گرایشات ملت‌های مختلف به سوی چند قطبی شدن جهان درحوزه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در اوج خود است.
در چنین شرایطی، فضا و فرصت‌های جدیدی برای تقویت ائتلاف‌های منطقه‌ای و افزایش نقش و چانه‌زنی قدرت‌های متوسط و نوظهور جهانی مانند ایران، ترکیه، برزیل، آرژانتین، هند، اندونزی، مصر و غیره که اعضای گروه 15 نیز می‌باشند، فراهم شده تا به بیان دیدگاه‌های مستقل ملی و منطقه‌ای خود بپردازند.
گروه 15 با دو هدف اصلی در سال 1989 تاسیس شد:
نخست، تقویت زمینه‌های تجارت و انتقال تکنولوژی و افزایش سرمایه‌گذاری در میان کشورهای در حال توسعه؛ این اصل با هدف افزایش چانه‌زنی این کشورها در نهادهای بین‌المللی همچون WTO، G8، و با کشورهای پیشرفته صنعتی از یکسو و افزایش همکاری‌های اقتصادی-سیاسی دوجانبه و منطقه‌ای از سوی دیگر صورت گرفت.
مثلاً اعضای این گروه می‌توانند با کشورهای پیشرفته صنعتی در زمینه ایجاد یک سیستم چند جانبه و عادلانه تجاری با هدف دسترسی تمام کشورها به بازارهای جهانی، کالاها و خدمات در اجلاس تهران به چانه‌زنی بپردازند. در همین زمینه، قرارداد 16 میلیارد دلاری ایران و مالزی در دسامبر 2007 برای توسعه منابع گازی و تولید گاز مایع در چارچوب همکاری‌های گروه 15 انجام شد.
اما هدف دوم گروه 15، به تقویت جنبه‌های ائتلاف‌های سیاسی و استراتژیک میان اعضای این گروه و به تبع آن، تقویت نقش چانه‌زنی این کشورها با رویکردهای مستقل ملی و فراتر از رویکردهای غالب غربی برمی‌گردد.
در جهان امروز، دسترسی کشورهای در حال توسعه به تکنولوژی‌های متوسط پیشرفته و به تبع آن خروج از انحصار غرب، افزایش قدرت ملی کشورها در زمینه‌های دفاعی و بازدارندگی، نقش‌سازی‌های سیاسی منطقه‌ای آنها، آگاهی‌بخشی روزافزون و تاثیرگذاری افکار عمومی جهانی در مسائل مهم بین‌المللی و مهم‌تر از همه به چالش کشیده‌شدن تدریجی انحصار قدرت و هژمونی قدرت‌های بزرگ به ویژه آمریکا، زمینه‌های جدیدی را برای تقویت ائتلاف‌های منطقه‌ای فراهم کرده است.
در این چارچوب قدرت‌های نوظهور همچون ایران نیازمند ائتلاف‌سازی در سطح استراتژی‌های ملی و سیاست خارجی خود هستند. دو مثال عمده ائتلاف‌سازی، آمریکای بعد از جنگ جهانی دوم و ترکیه در شرایط فعلی هستند که همزمان با افزایش قدرت ملی خود، نیاز به ائتلاف‌سازی در سطوح منطقه‌ای و جهانی را احساس و در جهت آن حرکت کردند.
برگزاری کنفرانس جی 15 فرصت دیگری برای ایران در راستای بیان دیدگاه‌های منطقه‌ای و جهانی خود در زمینه‌هایی همچون تقویت ائتلاف‌های سیاسی ـ اقتصادی منطقه‌ای، خلع سلاح جهانی، انرژی هسته‌ای، امنیت انرژی و غیره است.
برگزاری این اجلاس همچنین نشان می‌دهد که برخلاف دیدگاه‌های غربی، ایران یک کشور منزوی نیست و حتی در ائتلاف‌سازی‌های سیاسی ـ اقتصادی موفق عمل کرده و وارد حوزه‌هایی از مسایل سیاسی-اقتصادی و استراتژیک شده که متناسب با شأن و قدرت منطقه‌ای آن است؛ حوزه‌هایی که در آنها انحصارگری جریان‌غالب غربی به چالش کشیده می‌شود.
INN
نظر شما :