روسیه ناگزیر به همراهی است

رئیس جمهور روسیه قبل از سفر به امریکا تحریم‌های فلج کننده ایران از جمله تحریم صنعت نفت ایران را رد کرد اما در عین حال در رایزنی‌های دو کشور نشانه‌های همسویی بیشتری دیده می‌شود.

گفت و گوی دیپلماسی ایرانی با بهرام امیر احمدیان، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل ایران و روسیه:

سیاست‌های جدید امریکا در کاهش سلاح‌های هسته‌ای و تقویت امنیت هسته‌ای تا چه اندازه بر روابط روسیه و ایران در مساله هسته‌ای تاثیر دارد؟
روسیه به لحاظ اقتصادی در وضعیتی نیست که بتواند همکاری اقتصادی خود با امریکا را قطع یا حضور اقتصادی خود را در اروپا کم رنگ کند بر همین اساس مسکو ناگذیر است به هر ترتیب ارتباط خود را با امریکا و اروپا حفظ کند و بیشتر در تعامل با غرب باشد.

امضای قرارداد استارت دو در پراگ برای روس‌ها بسیار اهمیت داشت چراکه این قرارداد می‌تواند بر جایگاه بین المللی روسیه تاثیر گذار باشد؛ عمده تاثیر این قرارداد بر تقویت بسترهای اقتصادی روسیه است چراکه با کاهش تسلیحات غیر متعارف هزینه‌های روسیه نیز کاهش یافته و در نهایت قدرت اقتصادی روسیه را افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر کاهش تسلیحات غیر متعارف برای امریکا در چارچوب استارت دو در حالی صورت می‌گیرد که این کشور در زمینه سلاح های متعارف از تکنولوژی‌های بسیار پیشرفته بهره‌مند است به شکلی که کاهش تسلیحات هسته‌ای یا کلاهک‌های هسته‌ای امریکا نمی‌تواند تاثیری بر استراتژی دفاعی این کشور داشته باشد. در مقابل برای روسیه تکنولوژی پیشرفته در بخش سلاح‌های متعارف در اختیار ندارد و بر این اساس کاهش کلاهک‌های هسته‌ای روسیه می‌تواند استراتژی دفاعی این کشور را تحت تاثیر قرار دهد.

به این ترتیب روسیه ناگذیر است با غرب و به ویژه با امریکا همکاری بیشتری داشته باشد و چنانچه فضایی برای تحریم ایران وجود داشته باشد، همراهی روسیه با غرب را شاهد خواهیم بود.

در این ارتباط علی رغم تاکید مقام‌های ارشد روسیه بر مخالفت با تحریم صنعت نفت و انرژی ایران شاهدیم که شرکت لوک اویل روسیه از فروش بنزین به ایران خودداری می‌‌کند و شرکت گاز پروم روسیه همکاری خود با بخش انرژی ایران را قطع می‌کند. به نظر می‌رسد که فضای موجود در روسیه به زیان ایران است. با این وجود می‌توان همچنان دوگانگی را در رفتار و گفتار مقام‌های روسی در مورد ایران شاهد بود.

اطلاعاتی که روس‌ها معتقدند از نقشه بمباران ایران توسط امریکا و اسرائیل در اختیار دارند، به چه اهدافی در این مقطع زمانی عنوان می‌شود؟
هر کارشناسان استراتژیکی می‌داند که برای فلج کردن یک کشور باید کدام اهداف نظامی یا غیر نظامی را از میان برد. در مورد ایران مشخص است که سایت‌های هسته‌ای کشور می‌تواند در صورت وقوع حمله، هدف قرار گیرد.  بیان این مطلب که اطلاعاتی از نقشه بمباران ایران در اختیار است. تنها اقدامی روانی و تبلیغاتی برای ترساندن ایران است. در واقع روسیه با تاکید بر این که اطلاعات این نقشه را در اختیار دارد، سعی می‌کند ایران را هر چه بیشتر به همکاری با غرب در بحث هسته‌ای سوق دهد.

از این منظر به نظر می‌رسد که روس‌ها هیچ گاه صداقت نداشتند و این گونه اقدامات تنها بلوف سیاسی است. حدود دو سال است که در برخی رسانه‌های روسیه از زمان حمله به ایران در تاریخ‌های مختلف سخن گفته می‌شود اما تاکنون اتفاقی رخ نداده است.

برخی صاحب نظران عدم تحویل موشک‌های اس-300 به ایران را برگ برنده مسکو در برابر امریکا می‌دانند، نظر شما در این خصوص چیست؟
بخش دفاعی ایران برنامه ریزی لازم را در صورت عدم تحویل این موشک‌ها داشته است با این وجود عدم تحویل این سیستم موشکی در کنار تاخیر در راه اندازی نیروگاه بوشهر و انتقال سپر دفاع موشکی از شرق اروپا به منطقه خلیج فارس از جمله برگ‌های برنده روسیه در برابر امریکاست که به نوعی سیاست‌های مسکو در همراهی با غرب نیز به شمار می‌رود. همچنین تحویل ندادن سیستم موشکی اس-300 به نوعی ما به ازای است که روس‌ها برای عدم استقرار سیستم دفاع موشکی در اروپای شرقی در نظر گرفته بودند.