شرمنده باراک عزيز، من با تحريم مخالفم

بزرگان در واشنگتن دور هم جمع شده‌اند. رهبران بين‌المللى براى شرکت در نشست امنيتى که حول محور خلع سلاح هسته‌اى مى‌چرخد، در واشنگتن حاضر شده‌اند تا باز هم درست مانند باراک اوباما رئيس‌جمهورى کشور ميزبان در مورد خلع سلاح هسته‌اى خوش سخن بگويند و اندک عمل کنند.

اين نشست در فاصله دو حادثه تسليحاتى مهم برگزار مى‌شود. پيش از اين نشست بود که باراک اوباما و دميترى مدودف روساى جمهور روسيه و ايالات متحده که بيشترين زرادخانه‌هاى هسته‌اى را به خود اختصاص داده‌اند، در پراگ توافقنامه هسته‌اى امضا کردند. پس از اين نشست هم جلساتى براى بازنگرى در پيمان منع تکثير تسليحات هسته‌اى موسوم به ان پى تى برگزار خواهد شد.

پرونده هسته‌اى ايران هم که ناگفته پيداست عنان از بسيارى از رهبران ربوده است. در واشنگتن مخالفان و موافقان تشديد تحريم‌ها عليه ايران دور هم جمع مى‌شوند تا دريابند که برآيند فشارهاى کدام طرف در نهايت برگ برنده را در دست خواهد گرفت. در يک جبهه قاره سبز نشين‌ها قرار دارند دست در دست ايالات متحده و البته اسرائيل. در جبهه ديگر دوستان و متحدان استراتژيک ايران قرار دارند، از روسيه تا چين. از برزيل تا ترکيه.

سه ماه است که اوباما عزم خود را براى تشديد تحريم‌ها جزم کرده است و با اين‌همه هنوز اين عزم‌ها ره به جايى نبرده است. هيلارى کلينتون و رابرت گيتس وزراى امور خارجه و دفاع در جريان سفرهاى استراتژيک به منطقه به دنبال دستان بيشترى براى همراهى در تحريم ايران بودند. آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان هم با حضور در ترکيه از رجب طيب اردوغان خواست که موضعى همصدا با ايالات متحده در برابر ايران اتخاذ کند. با وجود تمامى اين تلاش‌ها تا‌کنون هيچ کدام از مخالفان تغيير رويه نداده و در صف موافقان قرار نگرفته‌اند. هيلارى در عربستان سعودى توانست اندکى حمايت جمع کند اما در نهايت عمر موسى دبير کل اتحاديه عرب در نشست وزراى امور خارجه در ليبى آب پاکى را بر دستان همگان ريخته و تاکيد کرد که اعراب بايد براى ميانجى‌گرى در پرونده هسته‌اى ايران وارد شوند.

روس‌ها هم درست در روزى که هيلارى کلينتون در مسکو به دنبال جلب موافقت‌هاى بيشتر بود از تکميل نيروگاه بوشهر خبر دادند. در برزيل هم هيلارى تمام همت خود را بر جلب رضايت رئيس‌جمهورى کشور ميزبان براى تشديد تحريم‌ها متمرکز کرد اما باز هم با دستان خالى از امريکا لاتين بازگشت. داستان چين و حمايت‌هاى بى‌دريغ از ايران هم که ديگر بر هيچ‌کشورى پوشيده نيست.

با تمامى اين اوضاف اين روزها واشنگتن صحنه کارزار مخالفان و موافقان تشديد تحريم‌ها شده است. در تمامى مصاحبه‌هاى مطبوعاتى يک يا دو پرسش به ايران تعلق دارد.

کريستين امانپور از شبکه تلويزيونى سى ان ان در گفتگو با نخست وزيرى ترکيه، در خصوص ايران و موضع آنکارا سوال مى‌کند و اردوغان هم باز بر همان طبل تکرار مواضع پيشين مى‌کوبد. در اين مصاحبه، اردوغان بى‌توجه به اصرارهاى باراک اوباما براى اعمال تحريم‌هاى جدى عليه ايران تاکيد مى‌کند که به باور ترک‌ها تنها راه مصالحه است. اردوغان با اعتراف به اين حقيقت که ايران و ترکيه دوستانى تازه به هم رسيده نيستند و از قرن هفدهم داد و ستد اقتصادى با هم داشته‌اند تاکيد مى‌کند که آنکارا مى‌تواند در اين ميانه نقش ميانجى را به خوبى ميان ايران و غرب بازى کند. اردوغان در اين باره مى‌گويد: من مطمئن هستم که ما مى‌توانيم راهى براى فرار از تحريم‌ها بيابيم. من براى توسل به راهکارى ديپلماتيک اينجا هستم. کشورهايى که عضو ان پى تى هستند بايد تمام توان خود را بر حل ديپلماتيک اين موضوع متمرکز کنند.

ترکيه عضو چرخشى شوراى امنيت است. همان شورايى که چين و روسيه با حضور ثابت خود در آن، مسير تشديد تحريم‌ها عليه ايران را براى امريکايى‌ها سخت و نفس‌گير کرده‌اند.

اردوغان اين بار هم با زيرکى تمام يکى به ميخ زد و ديگرى به نعل و از يک سو بر عدم حمايت از تشديد تحريم‌ها عليه ايران اصرار ورزيد و از سوى ديگر تاکيد کرد که آنکارا تمايلى به ظهور قدرت هسته‌اى جديد در خاورميانه ندارد. اردوغان که در ديدار با صدر اعظم آلمان هم با طرح موضوع تسليحات هسته‌اى اسرائيل در حقيقت سيلى به صورت مدعيان دنياى عارى از تسليحات هسته‌اى زده بود، باز هم در گفتگو با امان‌پور در اين خصوص افزود: چرا ما همين موضع‌گيرى را در قبال کشورهايى که عضو ان پى تى نيستند، نداريم؟ تنها زمانى مى‌توانيم در مسير برقرارى صلح در خاورميانه قرار بگيريم که بتوانيم گام‌هاى موزون و جدى برداريم.

اردوغان با ابراز اميدوارى نسبت به قرار گرفتن اسرائيل در مسير صلح گفت: البته زمانى که دولت اسرائيل لب به سخن مى‌گشايد برآيند آن نه سمفونى زيبا که صداهايى دلخراش است.

بنيامين نتانياهو غايب بزرگ اين نشست است چرا که در طول چند هفته گذشته بسيارى از اعراب خواهان توضيح دولتش در مورد تسليحات هسته اى در اختيار شده‌اند. کارشناسان ادعا مى‌کنند که اسرائيل بالغ بر 200 کلاهک هسته‌اى دارد و اين در حالى‌ست که تل‌آويو سياست نه تاييد و نه تکذيب را در اين زمينه دنبال مى‌کند.