ایران این بار در متن یک استراتژی
هفته گذشته استراتژی هسته‌ای جدید امریکا منتشر شد. در انتشار ان.پی.آر (بازنگری وضعیت هسته‌ای) شامل چند محور اساسی است. تأکید بر پایان دوره "جنگ هسته‌ای" و خطر کنونی "حمله هسته‌ای"، تلاش امریکا برای ارائه موضوع برنامه هسته‌ای ایران ذیل عنوان "تروریسم هسته‌ای"، پافشاری بر استراتژی بازدارندگی در دکترین امنیت ملی امریکا و تقویت بازدارندگی منطقه‌ای برای همپیمانان این کشور از جمله این محورهاست.
آنچه در بخش حمله هسته‌ای در استراتژی جدید هسته‌ای امریکا مطرح شده است مشخصا حمله به ایران مورد نظر نیست بلکه هدف امریکا بیان این نکته است که در فضای پس از جنگ سرد علی رغم کاهش تعداد کشورهای دنبال کننده سلاح هسته‌ای، احتمال حمله یا رویارویی هسته‌ای بیشتر شده است. در واقع این موضوع به برداشت امریکاییان از فضای بین المللی پس از جنگ سرد باز می‌گردد.
سند ان پی آر شامل دو بخش است؛ یکی سیاست‌های هسته‌ای و دیگری وضعیت نیروهای هسته‌ای امریکا. در سیاست‌های جدید برای اولین بار مساله مقابله با اشاعه سلاح هسته‌ای در اولویت اصلی قرار گرفته است، به بیان دیگر سیاست‌های هسته‌ای مهمتر از وضعیت نیروهاست.
در دوران جرج بوش وضعیت نیروهای هسته‌ای امریکا تقریبا در حالت نیمه آماده باش قرار داشت و نسبت به ریاست جمهوری کلینتون این وضعیت متفاوت بود.
سند جدید هسته‌ای امریکا بدنبال کاهش سطح آمادگی نیروهای هسته‌ای امریکاست که این امر به معنای فروکش وضعیت استثنایی پس از حمله یازدهم سپتامبر است، معنای دیگر این اتفاق پایبندی آقای اوباما به شعارهایی است که در زمینه کاهش تسلیحات هسته‌ای داده است.
در مورد ایران نیز باید گفت که در این استراتژی یکی از اولویت‌های اصلی امریکا مبارزه با اشاعه و تروریسم هسته‌ای ذکر شده که در ذیل این هدف نیز جلوگیری از بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران و کره شمالی مورد تاکید قرار گرفته است. بر این اساس بحث از احتمال حمله به ایران نیست بلکه بحث اصلی در سیاست هسته‌ای یا دکترین هسته‌ای ایالات متحده امریکا این است که امریکا کشوری نخواهد بود که برای نخستین بار از سلاح هسته‌ای استفاده کند مگر در مورد کشورهایی که ناقض قاعده باشند.
در اینجاست که مشخصا نام ایران مطرح می‌شود. در واقع در استراتژی هسته‌ای امریکا در این مورد مشخصا عنوان شده که امریکا اولین کشوری نخواهد بود که از سلاح هسته‌ای استفاده خواهد کرد اما همواره اینچنین نخواهد بود و در موراد استثنایی ممکن است استفاده از سلاح هسته‌ای را در دستور کار قرار دهد.
به نظر می‌رسد که مخاطب اصلی این بخش از استراتژ ی جدید هسته‌ای امریکا بیش از آن که ایران باشد گروه‌های تندروی داخل امریکا که مخالف هرگونه دیپلماسی با ایران هستند، است چراکه در جای دیگر این استراتژی آمده است که امریکا همچنان رویکرد دیپلماسی را در دستور کار خود دارد.
به این ترتیب چنین برداشت می‌شود که ایران در استراتژی هسته‌ای جدید امریکا جایگاه خاص و ویژه‌ای ندارد با این وجود نکته اینجاست که در اسناد قبلی امریکا اعم از استراتژی امنیت ملی و سایر اسناد موضوع ایران در ضمیمه ها مورد اشاره قرار می‌گرفت و این برای اولین بار است که در متن اصلی یک سند حساس امریکا به ایران اشاره شده است که این امر تبعات خاص خود را دارد.
پیامدهای اشاره به ایران
اشاره مستقیم به ایران در متن استراتژی هسته‌ای جدید ایلات متحده امریکا حاکی از تفکراتی است در مورد ایران در کاخ سفید وجود دارد؛ پیشتر در بزرگ نمایی وضعیت هسته‌ای ایران ملاحضاتی وجود داشت اما اکنون ذکر نام ایران در کنار نام کره شمالی در سند استراتژی جدید هسته‌ای ایران از یک سو می‌تواند با هدف آرام ساختن تندروهای داخلی امریکا صورت گرفته باشد و از سوی دیگر می‌تواند نشانه‌ای از این نکته باشد که حداقل از دید کاخ سفید موضوع هسته‌ای ایران ممکن است مورد توافق امریکا و بسیاری از متحدان این کشور قرار گیرد.
نظر شما :