کدام اولويت دارد، جنگ با طالبان یا القاعده؟

دیپلماسی ایرانی: نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان اکنون بر سر دو راهی قرار گرفته‌اند. آنها نمی‌دانند که باید در درجه اول با طالبان بجنگند یا با القاعده در مناطق مرزی پاکستان. این تصمیم باید در واشنگتن گرفته شود.

افرادی مثل جو بایدن معاون رئیس جمهوری امریکا روی سیاست تمرکز بیشتر روی القاعده فشار می‌‌آورند. تا کنون القاعده و طالبان یک جریان شناخته می‌شدند. اما اکنون این تصور به وجود آمده که باید میان طالبان و القاعده تفکیک قائل شد و بیشتر روی القاعده تمرکز کرد.

بر مبنای اظهارات برخی از شبه‌نظامیان القاعده، این شبکه تروریستی دیگر ارتباط محکمی با طالبان افغانستان ندارد، اما گروه‌های وابسته به طالبان در پاکستان ارتباطات خود را با القاعده تنگ‌تر کرده‌اند.

به گفته کارشناسان عملیات ضد تروریستی در پاکستان تشخیص تفاوت‌های القاعده و طالبان بسیار دشوار است. تصمیم امریکا برای درگیری با جبهه وسیع شبه‌نظامیان بنیادگرا ناشی از عدم درک درست موقعیت است. آنها باید رهبران شبکه‌های تروریستی را به صورت هدفمند مورد حمله قرار دهند.

به گفته سایر ناظران رهبران القاعده در ۱۸ ماه گذشته مناسبات خود را با طالبان پاکستان و سایر گروه‌های مسلح مثل جیش ‌المحمد و لشگر جنگوی در منطقه پنجاب مستحکم کرده‌اند. لشگر جنگوی یک گروه مسلح سنی است. رهبر عملیات این گروه عثمان چوتو چهار سال پیش در کراچی دستگیر شد.

القاعده ضمنا با گروه مسلح جلال‌الدین حکانی و پسرش سراج هم ارتباط دارد. این پدر و پسر نبرد علیه نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان را از وزیرستان پاکستان هدایت می‌کنند. وزیرستان محل سکونت قبائلی است که پاکستان بر آنها کنترل چندانی ندارد.

برخی از کارشناسان امنیتی مثل ریچارد بارت که سال‌ها هماهنگ‌کننده تحریم‌های سازمان ملل‌ متحد بوده است، بر این عقیده‌اند که میان القاعده و متحد قدیمی‌اش طالبان در افغانستان مدت‌ها است شکاف افتاده و این شکاف همواره عمیق‌تر می‌شود. ریچارد بارت می‌گوید که ملاعمر رهبر طالبان احتمالا تصور می‌کند که در صورت ادامه همکاری نزدیک با القاعده انتقام سخت امریکا را برخواهد انگیخت.

با این حال حلقه‌های نظامی و امنیتی ایالات متحده امریکا هشدار می‌دهند که مناسبات القاعده و طالبان را نباید دست کم گرفت.

بروس هوفمن کارشناس ضد ترور دانشگاه جرج‌تاون امریکا معتقد است که القاعده همچنان با طالبان و سایر گروه‌های مقاومت همکاری می‌کند. این کارشناس نیز هشدار می‌‌دهد که جنگ امریکا نباید تنها به رهبران القاعده خلاصه شود که می‌توانند در مرز پاکستان با هواپیماهای بدون سرنشین هدف قرار گیرند. این کار به اعتقاد بروس هوفمن به معنای دست کم گرفتن یک دشمن چند وجهی و در نهایت شکست است.