قصه چاههاى نفت فکه و ایران؛ سود و زیان آن به که میرسد؟
دیپلماسی ایرانی: مسئله فکه دو روزی است که تنش در روابط ایران و عراق ایجاد کرده است. این برداشت را نوع برخورد مقامات عراقی با ایران بر سر این مسئله میتوان دریافت. گرچه این خبر را ایران تکذیب کرده و حسن کاظمی قمی سفیر ایران در عراق خبر تصرف چاههای نفت فکه توسط نیروهای ایرانی را تکذیب کرده است، اما عراقیها همچنان مصر هستند که بگویند این خبر صحت دارد و نیروهای ایرانی بر سر این چاهها مستقر هستند.
علی دباغ سخنگوی دولت عراق روز شنبه 19 دسامبر در گفت و گو با خبرنگاران در این باره گفت: «ایران کشور دوست و همسایه ما است. ما از تهران میخواهیم این موضوع را سریعا بررسی کرده و مشکلات پیش آمده را سریعا حل و فصل کند. ما از ایران میخواهیم سربازان خود را از عراق فورا خارج کند و پرچم خود را از سر چاههای نفت فکه بردارد.»
دریاسالار مایک مولن رئیس فرماندهی ستاد مشترک ارتش ایالات متحده نیز در این باره گفت: «حرکت ایران ما را نگران کرد اما حل و فصل آن را به حساب خود عراقیها که روابط نزدیکی با ایران دارند، میگذاریم.»
وی تاکید کرد، ما لزوم رابطه عراق با ایران را درک میکنیم و میدانیم که عراق طولانیترین مرز را با ایران دارد و باید رابطه خوبی با تهران داشته باشد. اما از این که ایران بخواهد در امور داخلی عراق شیطنت کند را نمیپذیریم.
هدف ایران چیست؟
این که ایران از این اقدام ناگهانی چه هدفی را دنبال میکند، هنوز بر ما مشخص نیست. اما میتوان حدس زد که تهران به دنبال دفع فشارهای وارده از سوی غرب از راههای مختلف است. یکی از این کارها فشار به ایالات متحده امریکا در جایی است که نیروهای خود را در آن مستقر کرده است.
اگر به رخدادهای هفته گذشتهای که از ناحیه غرب بر ایران گذشته نظری بیندازیم، به خوبی میبینیم که غرب طی این 7 روز فشارهای بسیاری را به ایران وارد کرده است. تصویب طرح تحریم شرکتهای فعال و فروشنده بنزین به ایران، تحریم بانک ملت و سازمان کشتیرانی ایران توسط بریتانیا، مجازات شرکت زیمنس بر سر رابطه با ایران، توقیف یک هواپیمای روسی که غرب مدعی است به ایران سلاح حمل میکرده و غیره.
ورود ایران به خاک عراق آن هم آن طور که وزارت کشور عراق میگوید، با 11 سرباز صرفا وسیلهای برای فشار آوردن به غرب به خصوص امریکا است تا از حجم حملات و فشارهای خود به ایران بکاهد.
متضررین این جریان
پرسش دیگری که مطرح میشود این است که متضررین این جریان چه کسانی هستند؟ به طور کل میتوان گفت که شیعیان از این حرکت متضرر خواهند شد. چرا که از همان لحظه که این خبر مخابره شد، شبکههای عراقی و عربی عموما ضد ایرانی و پانعربیست تبلیغات سنگین علیه ایران را آغاز کردند. همه مدعی شدند که ایران در صدد تصرف خاک عراق است. شبکه العربیه تیزر تبلیغاتی یکی از جریانهای سنی را پخش کرد که در آن ادعا میشد، ایران قصد دارد مرزهای خود را تا غرب عراق و تا استان الانبار گسترش دهد.
اما با این حال نمیتوانیم بگوییم که تمام مضرات این جریان متوجه شیعیان است. فراموش نکنیم که اکنون در عراق دو جریان شیعی شکل گرفته است. جریان شیعه ائتلاف ملی که عمده احزاب و جریانهای سیاسی شیعه عراق را در خود جای داده و مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران است و دیگری جریان شیعی ائتلاف قانون به رهبری نوری مالکی. در عراق اکنون قدرت در دست جریان نوری مالکی است که اتفاقا ایران چندان از رفتارش در عراق راضی نیست. پس نخستین ضرر متوجه این جریان خواهد شد. حرکت ایران بیش از همه دولت مالکی را در محاق انتقاد و اتهام قرار میدهد.
در مقابل جریانهای شیعه دیگر میتوانند از فرصت استفاده کرده و جایگاه خود را در عراق تقویت کنند. این که چگونه چنین کاری ممکن است به هنر سیاسی آنها باز میگردد.
جریان سنی عراق نیز بر خلاف آنچه تصور میشود، با این حرکت ایران تحت فشار قرار خواهد گرفت. چرا که چه بخواهیم و چه نخواهیم این جریان در عراق تحت فشار اکثریت است و از حمایت چندانی برخوردار نیست. کشورهای عربی از آنها حمایت میکنند اما این حمایت نتوانسته چندان جنبه بالفعل به خود بگیرد. حمایت کشورهای عربی بیشتر مالی و تبلیغاتی است. تنها کشوری که در عراق حضوری فعال دارد، ایران است. عمده حمایت ایران نیز از جریانهای شیعه عراق است.
در این برهه مهم این است که چگونه شیعیان و جریانهای شیعه و حامیانشان خوب بازی کنند تا بتوانند عرصه سیاسی عراق را در دستان خود حفظ کرده و به اهداف خود برسند.
نظر شما :