اوباما و برنامه پیچیده هستهاى ايران
دیگر کسی نمیتواند بگوید که بر روی ایران و برنامه هستهایاش میتوان حساب کرد. به ویژه به نظر میرسد که توسعه هستهای اخیر ایران نیز کار را سختتر کرده است. اگر بخواهیم نگاهی گستردهتر داشته باشیم باید بگوییم که نظام ایران برخورد شدیدتر را انتخاب کرده است. اما رفتار اخیر نظام ایران چه عواقبی در پی خواهد داشت؟ شاید پرزیدنت اوباما دست به اشتباهی بزند و از روی ناچاری و اجبار از ابتدای سال آینده میلادی تصمیم بگیرد تحریمهای شدیدتری را علیه ایران اعمال کند.
اگرچه اوباما نیاز دارد دست به اقدامی بزند که خوشنامی خود را همچنان حفظ کند و در عین حال مسئله پیچیده و غامض ایران را خنثی کند.
در ابتدا ایران از نتایج مذاکراتی که بر اساس آن قرار شد اورانیوم کم غنی شده ایران به روسیه و فرانسه منتقل شوند، با دقت و زیرکی بسیار شانه خالی کرد. بنا بود با این انتقال ایران سوخت لازم برای فعالیتهای هستهای مسالمتآمیزش را به دست آورد. در همین حال آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایران را بر سر مخفی نگه داشتن یکی از مراکز غنیسازی اورانیومش مورد انتقاد قرار داد. در نهایت شک و شبهه به ایران و وعدههایش افزایش یافت، روز یکشنبه ]هفته گذشته[ مقامات ایرانی اعلام کردند که قصد دارند 10 مرکز جدید غنیسازی اورانیوم را مکانیابی کنند.
برنار کوشنر وزیر امور خارجه فرانسه مواضع اخیر ایران را تهدیدهای بچهگانه ایران نامید. اوباما هم تا کنون منتظر است ببیند که مواضع ایرانیها تا کجا ادامه خواهد داشت و سخنوریها و وعدههایی که میدهند کی تو خالی از آب در خواهند آمد.
محمود احمدینژاد رئیس جمهوری ایران که از لحاظ داخلی وضعیت سختی را پشت سر میگذارد از انتقال اورانیومها به خارج و دریافت سوخت هستهای در مقابل آن استقبال کرد چرا که این اتفاق آشکارا به نفع ایران بود و علاوه بر آن میتوانست بر روی پایان یافتن رویارویی ایران با ایالات متحده و اتحادیه اروپا حساب کند.
اما زمانی کار برای احمدینژاد سخت شد که وی در ماه اوت مورد انتقاد شدید رقیب انتخاباتیاش میر حسین موسوی قرار گرفت که وی را متهم به تسلیم شدن در برابر غرب کرد. پس از آن رهبر انقلاب آیت الله علی خامنهای نیز وارد نزاعهای سیاسی جناحهای ایران شد و پیشنهاد جابهجایی اورانیوم غرب را تقبیح کرد.
بدترین گزینه در ایران این است که کسی بخواهد برای هیچ چیز قدرتهای بزرگ را تحریک به رویارویی کند. اگر بنا باشد به ایرانیها هر چه میخواهند بدهند – با سیاست تنشزدایی در امتداد تحریمهای بیشتر - میتوان از عواقب سختتر خروج سلاحهای هستهای از ایران جلوگیری کرد.
هنوز زمان تا اعمال تحریمهای بیشتر باقی است. ظاهرا اعمال تحریمهای بیشتر دیگر اجتنابناپذیر است. اما برای زمان فعلی اوباما باید به دنبال سیاستی باشد که بتواند سیاستهای جاری در داخل ایران را اصلاح کند. او باید به ایرانیها مستقیما بفهماند که ایران میتواند شانس داشتن تکنولوژی صلحآمیز هستهای را داشته باشد و ایران و امریکا در مسائل دیگر با یکدیگر همکاری کنند. اوباما باید این شبهه را کنار بگذارد و بداند که با نظامی در تهران رو به رو است نه در امریکا، در غیر این صورت مسئول عواقب وخیم دشمنی جاری میان دو نظام خود او خواهد بود.
منبع: Boston Globe
نظر شما :