با خوشبینی به سوییس می رویم

۰۷ مهر ۱۳۸۸ | ۱۸:۳۹ کد : ۵۸۲۷ اخبار اصلی
گفت وگوی مجله اشپیگل با سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی.
با خوشبینی به سوییس می رویم

جهان در انتظار پیشنهاد شماست.

ما فکر می کنیم مسائل هسته یی نگرانی مشترک جامعه بشری است که تعهدات دسته جمعی را می طلبد، بنابراین در بسته پیشنهادی هم به این موضوع توجه جدی داشتیم که چگونه نگرانی مشترک جامعه بشری را درباره سلاح های هسته یی برطرف کنیم.

 
آیا شما به استراتژی مشترک درباره عراق، افغانستان یا محیط زیست فکر می کنید؟

ما فکر می کنیم اگر ما به مبانی مشترک برسیم می توانیم به اهداف مشترک و به موضوعاتی برسیم که موضوع همکاری باشد نه موضوع چالش. آنچه ما در بسته ارائه کرده ایم زمینه همکاری در راستای عدالت و صلح برای پیشرفت ملت هاست.

جنابعالی در بسته پیشنهادی از تغییرات در افغانستان، عراق و موضوع محیط زیست صحبت کرده اید، آیا مثلاً در نبرد با طالبان همکاری مشترک متصور است؟

ما فکر می کنیم یکی از موضوعاتی که می تواند موضوع همکاری باشد، نگرانی مشترک جامعه جهانی درباره تروریسم است.

فکر می کنید تفاهم با غرب برای تعریف تروریسم امکان پذیر است؟ شما حماس را مقاومت می دانید و غرب آن را تروریست می داند.

تاکید ما هم از همین رو است که مثلاً در مورد تروریسم باید به یک تعریف مشترک برسیم.

آیا نزدیکی و قرابتی بین شما و غرب مشهود است؟

در برخی موضوعات ما اشتراک و در برخی موضوعات اختلاف داریم.

در هر صورت نگاه شما در بسته پیشنهادی تان چیست؟

نگاه ما در ارائه بسته نگاه راهبردی است نه تاکتیکی. ما این بسته را فراهم کرده ایم برای همکاری در جهت موضوعاتی که می تواند موضوع مشترک باشد.

در برنامه شما، برنامه هسته یی هم هست. در غرب می گویند ایران درباره همه چیز می خواهد صحبت کند جز موضوع هسته یی.

در اینجا برعکس است. ما فکر می کنیم غرب راجع به همه چیز نگرانی دارد جز موضوع هسته یی چون هیچ حرکتی برای خلع سلاح انجام نمی دهند. کشورهای دارای سلاح هسته یی جهان را تهدید می کنند. ماده 6 NPT می گوید جهان باید خلع سلاح شود که این موضوع خوبی برای همکاری است.

جهان بسیار خوشحال است که شما این محور را مورد توجه قرار دادید. خوشحال تر می شویم اگر درباره مسائل هسته یی ایران هم توضیح دهید.

مگر قرار است برخورد دوگانه باشد؟ اگر خلع سلاح موجب نگرانی است باید در همه جهات در آن کار شود. ما رفتارهای خلاف می بینیم. هفته پیش شورای حکام و آژانس اجلاس داشت. قطعنامه یی پیشنهاد شد برای نظارت بر فعالیت های هسته یی رژیم صهیونیستی. خوشبختانه این قطعنامه تصویب شد اما بسیاری از کشورهای غربی از جمله آلمان با آن مخالفت کردند.

اوباما سعی می کند در جهت ایران گام بردارد، آیا وقت آن نرسیده که با دست کشیدن از غنی سازی یک رفتار دوستانه نشان دهید؟

رابطه این دو را اگر به ما نشان دهید، خوشحال می شویم.

بوش مشخصاً سیاست ضد ایرانی را در پیش گرفته بود ولی اوباما حداقل شفاهاً عکس این عمل می کند، آیا این تغییر نیست؟

تغییر در جهت اصلاح باید باشد. بوش اشتباه می کرد. اوباما نباید دوباره آن اشتباه را تکرار کند.

چه انتظاری از امریکا دارید؟

انتظاری نداریم. خوب است اشتباه نکنند و منافع مردم خودشان را تامین کنند. سیاست هایی که در پیش گرفته اند قبل از همه هزینه هایش را مردم خود امریکا دارند می دهند.

البرادعی در چهار مورد گفته ایران از غنی سازی دست برنداشته و به طور کامل همکاری نکرده است.

اینکه البرادعی گفته ایران از غنی سازی دست بر نداشته، حرف درستی است ولی البرادعی نگفته غنی سازی حق ایران نیست.

البرادعی گفته که ایران در همکاری قصور داشته است.

البرادعی گفته ایران خواسته شورای امنیت در مورد توقف غنی سازی را نپذیرفته که درست است. ما می گوییم طبق NPT همه اعضا حق دارند.

من بار دیگر به اول اکتبر برمی گردم. آیا ایران فکر می کند آماده گفت وگو برای مسائل هسته یی هست؟

ما معتقدیم انرژی صلح آمیز هسته یی برای همه باشد و سلاح هسته یی برای هیچ کس. آیا این منطق قابل قبول است یا نه؟

آیا درک من درست است که شما همه راه حل ها را موکول می کنید به موضوع خلع سلاح اسرائیل؟

ما درباره خلع سلاح جهانی صحبت می کنیم. امریکا و اروپا هم باید بروند به سمت خلع سلاح و نباید تبدیل به زرادخانه هسته یی شوند. آیا اروپا که نگران چند هزار سانتریفوژ در ایران است نگران این همه زرادخانه در خاک خود نیست؟

چرا نگران هستند، سخت گیری در مورد ایران برای این است که نگران هستند ایران به سمت سلاح هسته یی منحرف شود.

آنهایی که الان سلاح دارند و جهان را به صحنه درگیری بین خودشان تبدیل کرده اند، چرا از این نگران نیستند.

آیا تاکید سمبلیک بر حق ایران در غنی سازی برای شما کافی خواهد بود و آماده اید روی تعداد سانتریفوژها گفت وگو کنید؟

تاکید ما این است که جمهوری اسلامی ایران نباید یک استثنا باشد. ایران حقوقی دارد مثل سایر اعضا و تکالیفی دارد مثل سایر اعضا؛ بنابراین اساس این حرف شما غلط است.

چه عکس العملی خواهید داشت اگر اسرائیل واقعاً به شما حمله کند؟

اسرائیل بارها تهدید به حمله کرده است. چرا جامعه جهانی که شما مدعی وجود آن هستید تاکنون به همین موضوع اعتراض نکرده است؟

ما موافق چنین حمله یی نیستیم.

آیا دولت های شما نباید احساس مسوولیت کنند که دولتی به خودش چنین اجازه یی بدهد.

اسرائیل موجودیت خودش را در خطر می بیند. رئیس جمهور شما این را عنوان می کند. خواسته جهان در مورد توقف غنی سازی عملی نشده است.

چطور کسانی که از غنی سازی نگرانند از وجود سلاح های هسته یی در اختیار رژیم صهیونیستی نگران نیستند یا نگرانی شان را ابراز نمی کنند. واقعاً مردم اروپا نسبت به اشاعه نگرانی ندارند؟ جدای از خلع سلاح باید جلوی اشاعه را گرفت. چه کسی سلاح هسته یی را به رژیم صهیونیستی داده است؟ نخست وزیر وقت این رژیم رسماً در آلمان اعلام کرد سلاح هسته یی دارد.

آیا این خطر و تهدید را جدی نمی گیرید؟

ما معتقدیم سلاح های هسته یی برای هیچ کشوری قدرت نمی آورد. ضمن اینکه این نگرانی در همه دنیا نسبت به این سلاح ها وجود دارد. بنابراین ما به صورت کلی معتقد به خلع سلاح جهانی در مقوله هسته یی هستیم. امروز زرادخانه های هسته یی در هر شکل آن برای همه جهان خطرناک است. از جمله برای آلمان که خیلی احساس نگرانی می کند.

پس چرا شما پروتکل الحاقی را نمی پذیرید؟

پروتکل الحاقی را خیلی از کشورها امضا نکردند از جمله کشورهای اروپایی و آلمان. پذیرش آن یک امر داوطلبانه است.

آیا اول اکتبر شروع جدیدی است برای مذاکرات یا نه؟

ما با خوش بینی آمده ایم. اما باید واقعیت را هم دید. ما سه عنصر را برای جلو بردن موفق گفت وگوها لازم می دانیم؛ 1- آسیب شناسی گذشته و تکرار نکردن اشتباهات گذشته 2- حسن نیت و دارا بودن نگاه راهبردی نه تاکتیکی برای همکاری دراز مدت 3- اراده یی جدی برای همکاری در آینده. ضمن اینکه گفت وگوها هم وقتی می تواند موفق باشد که فرهنگ گفت وگو وجود داشته باشد. در آسیب شناسی گذشته برخی قدرت ها فرهنگ گفت وگو نداشتند و می خواستند گفت وگو را در سایه ارعاب و تهدید و ترس پیش ببرند. ما منطق خود را قابل دفاع می دانیم و بستر گفت وگو باید مناسب باشد. تعابیری مثل چماق و هویج نشانه بی تمدنی و بی فرهنگی در گفت وگو است.

می دانید چه کسی را از طرف امریکایی ها در مذاکرات خواهید دید؟

ظاهراً اعلام شده که برنز شرکت می کند.

در ژنو است یا در استانبول؟

در سوئیس است؛ در ژنو یا برن.

آیا با برنز دست خواهید داد؟

موضوع ما بحث های مهم تری است.

 

منبع: روزنامه اعتماد


نظر شما :