شمارش معکوس براى تغيير رهبرى عراق

ماه آینده ژنرال دیوید پتروس فرمانده نیروهای ایالات متحده و رایان کروکر سفیر آمریکا در عراق گزارش خود را در مورد وضعیت کشورم به کنگره آمریکا تقدیم می­کنند. توقع دارم که شهادت این دو مرد خوب، همان­گونه که اقتضای سیاست است موثق و با ظرافت باشد. انتظار دیگرم این است که آنان در ارزیابی خود این موضوع را اصل قرار ندهند که بعد از گذشت چهار سال از رهایی مردم از[سلطه] صدام حسین، کشور عراق موفق نبوده و حتی از برقراری حداقل امنیت و پایین­ترین حد خدمت به مردم نیز عاجز مانده و در گسترش بحران در خاورمیانه سهیم بوده است.

بگذارید واضح بگویم. مسؤولیت افتضاح کنونی در عراق در درجه اول بر عهده حکومت عراق است نه ایالات متحده. نوری المالکی نخست وزیر کنونی عراق نتوانست از مزیت اشتیاق مردم عراق به صلح و زندگی پرثمر و التزام  و فعاليت ایالات متحده و سایر ملل بهره کافی بجوید. "اجلاس بحران" در بغداد که از قبل هم وقوعش پیش­بینی می­شد، شاهد دیگری بر فروپاشی قریب­الوقوع حکومت در عراق است. بهترین نتیجه­ قابل انتظار این اجلاس شاید ترغیب شرکت­کنندگان و ذینفعان به  ازسرگیری تلاش و التزام برای همکاری با یکدیگر باشد، تا به این ترتیب چند هفته یا چند ماهی فرصت برای فعالیت­های صوری سیاسی فراهم آید. اما رسیدن به آشتی بادوام سیاسی را نمی توان تحت رژیم فرقه­گرای مالکی انتظار داشت.

چه کسی می­توانست تصور کند که عراق چهار سال  بعد از صدام حسین به چنین بحرانی دچار می­شود؟  هر ماه تروریست­ها و سپاهیان فرقه­گرای مرگ، بین  2000 تا 3000 غیرنظامی عراقی را می­کشند. برق و آب آشامیدنی در بهترین شرایط روزانه فقط چهار تا پنج ساعت در اختیار مردم است. بغداد که روزگاری شاهد تکثرگرایی در فرهنگ، قومیت و مذهب بود، امروز به شهر فرقه­گرایان مسلح تبدیل شده و شباهت زیادی به شهر بیروت در دهه­ی 1980 پیدا کرده است.

همه چیز به خود عراقی­ها بستگی دارد تا دوباره به ثبات، امنیت و دموکراسی بازگردند. من با همکارانم در پارلمان تلاش می­کنیم به یک ائتلاف اکثریت و به­دور از  فرقه­گرایی برسیم تا از از طرحی  حمایت کنیم  که در برگیرنده شش نکته است وبرای عراق در "عصر جدید" طراحی شده و قصد دارد به کمک ابزارهای دموکراتیک رژیم کنونی در عراق را تغییر دهد. شش نکته در این طرح عبارتند از :

· عراق باید دوست و متحد کامل ایالات متحده برای ایجاد و گسترش طرح امنیتی باشد که نتیجه­ی آن خروج اکثریت نیروهای ایالات متحده از عراق ظرف دو سال آینده خواهد بود. طی این دو سال به تدریج و به طور متناسب نقش اجرایی و درگیری مستقیم ایالات متحده باید کاهش یابد. نقش ایالت متحده در صلح و امنیت در عراق و خاورمیانه غیرقابل­انکار و غیرقابل چشم­پوشی است. برای آغاز حل مشکلاتمان به آمریکا و از آن مهمتر به خودمان مدیون هستیم. تا زمانی که این حکومت کنونی رأس کار است مشکلات ما حل نخواهد شد.

· من پیشنهاد می­کنم برای بغداد و سایر نواحی بحران­زده و مشغول درگیری، حالت فوق­العاده و اضطراری اعلام شود. نیروهای امنیتی عراقی به بازسازی نیاز دارد. در هر جا که ممکن باشد، باید جای اعضای فرق­گرا و جدایی­طلب را به ساختاری امنیتی و  غیرمتعصب داد. تقویت بنیه شبه­نظامیان راه­حل پایدار و ماندگاری نیست، چون بر تنش بین جوامع دامن می­زند و موجب تضعیف قدرت و اقتدار دولت و کشور می­شود. دولتی که نتواند امنیت را تأمین کند، مشروعیت ندارد.

· ما به استراتژی دیپلماتیک منطقه­ای نیازمندیم که تا موجب افزایش سرمایه­گذاری سازمان ملل و دنیای عرب در تأمین امنیت عراق و بازسازی آن شود. واشنگتن نباید تمام بار مسؤولیت دیپلماتیک را به تنهایی بردوش بکشد؛ چنان که تاکنون این گونه بوده است. نخست وزیر مالکی اعتبار عراق را در دنیای سیاسی عرب خدشه­دار کرد و قادر به بازگرداندن این اعتبار نیست. به علاوه عراق باید با صراحت بیشتری به ایران بگوید که به مداخله در امور عراق پایان دهد و سوریه را ترغیب کند نقش سازنده تری در عراق ایفا کند.

· عراق باید به کشور واحد، مستقل و فدرالی تبدیل شود. ما باید به تقویت نهادهای محلی و استانی بپردازیم که بهای آن کاهش  قدرت سیاسی فرقه­ای و کاهش تمرکز قدرت در بغداد است. مذهب در کشور من باید موجب وفاق و اتحاد باشد نه عاملی برای تشتت. عراقی­ها-هم سنّی هم شیعه-باید به هویت اسلامی خود افتخار کنند. اما زمانی که فرقه­گرایی مذهبی بر سیاست چیره شود، تروریسم و افراطی­گری تنها برنده این ماجرا خواهند بود.

· آشتی ملی مستلزم التزام فوری به میانه­روی و پایان درگیری­های فرقه­ای و دعوت از عراقی­ها به شرکت یکپارچه در فرآیند سیاسی است. ما باید تلاش و سهم کُردها و حکومت منطقه­ای کردستان عراق را در آینده دموکراتیک عراق به رسمیت بشناسیم. آشتی مستلزم حضور فعال رهبران برجسته و بلندپایه شیعه و سنّی عراقی است. مالکی موجب رکود در تصویب قوانینی شده که در ماه مارس پیشنهاد شده بود و به حزب بعث و نقش آنان در آینده عراق مربوط می­شود. آن لوایح و پیشنهادها باید فوراً به تصویب برسند.

· تصاد عراق به دلیل فساد و امنیت ناکافی دچار عقب­افتادگی شده است. ما باید بر بازسازی اساسی­ترین زیرساخت­ها تأکید داشته باشیم. بدون برق قابل اطمینان، آب آشامیدنی و بهداشت اساسی عمومی نمی­توانیم به رشد و توسعه پایدار اقتصادی دست پیدا کنیم. با گذشت زمان، عراق برای  ساختن اقتصاد براساس بازار آزاد نیاز دارد که بخش خصوصی در آن نقش برجسته و اساسی را ایفا می­کند.

اکنون زمان تغییر در تشکيلات سران حکومت عراق فرا رسیده است. بدون این تغییر هیچ استراتژی نظامی آمریکایی یا عقب­نشینی منظم و اصولی موفق نخواهد بود و عراق و منطقه­ در همین وضعیت هرج و مرج باقی خواهد ماند.