سوریه بیشتر دوست ایران است تا متحد
نویسنده خبر:
دکتر حمید احمدی
بررسى نقش سوریه در روابط غرب و ایران؛ حمید احمدی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل خاورمیانه
در حالی که روز یک شنبه خبر سفر بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به تهران در اکثر رسانههای داخلی بازتاب داشت، این سفر به تعویق افتاد و سيد احمد موسوى، سفير ايران در دمشق که علت این سفر را تبريک رئیس جمهور سوریه به آقای احمدى نژاد براى انتخاب مجدد وى به رياست جمهورى و هم چنين بررسى مسايل دوجانبه عنوان کرده بود گفت که به زودی این سفر انجام خواهد شد.
با این وجود دربرخی تحلیلها علت سفر اسد به تهران نه عرض تبریک به احمدی نژاد بلکه میانجیگری کشورش برای آزادی یک تبعه فرانسوی بازداشت شده در تحولات پس از انتخابات ایران عنوان شده است که چندان هم دور از منطق نیست چراکه نیکولا سارکوزی رئیس جمهور فرانسه، بلافاصله پس از اعلام خبر آزادی "کلوتیلد ریس" از سوریه به دلیل کمک در آزاد کردن این تبعه فرانسوی در ایران، قدردانی کرد.
به نظر میرسد که این بار دمشق پس از بحثهایی که پیرامون میانجی گری اش در موضوع هستهای ایران میان تهران و غرب مطرح بود درصدد است تا در جهت تامین منافع ملی خود از طریق مذاکره با ایران برای آزادی تبعه فرانسوی و احتمالا امریکاییهایی که در ایران دستگیر شدهاند، جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر فعال منطقهای ارتقا دهد. دیپلماسی ایرانی نقش سوریه در روابط غرب و ایران همچنین علت تاخیر سفر اسد به تهران را با حمید احمدی، استاد دانشگاه، عضو مرکز مطالعات خاورمیانه و تحلیلگر مسائل خاورمیانه به بررسی گذاشته است. او در این باره گفت: معتقدم که سوریه کشوری واقع گرا و تابع فضای جهانی است، این کشور ترجیح میدهد در اوضاع بحرانی ایران وارد صحنه نشود. به نظر میرسد که دمشق تشخیص داده که ورود به صحنه سیاسی ایران با وجود بحران داخلی این کشور و واکنشهای بین المللی به آن نفعی برای منافع ملی سوریه داشته باشد. احمدی در ارتباط با آینده روابط تهران و دمشق با توجه به چشم انداز بهبود روابط سوریه با غرب و قدرتهای بزرگ منطقهای اظهار داشت: این که تصور می شود سوریه یکی از متحدان استراتژیک ایران در خاورمیانه است تصور درستی نیست، به واقع سوریه متحدی برای ایران محسوب نمی شود، بلکه این کشور بیشتر دوستی برای ایران است که در موارد و مواقع مختلف از ایران کمک هایی نیز دریافت می کند، در مسائل و مقاطع خاص و حساس هیچ گونه اتحاد و ائتلافی میان تهران و دمشق دیده نمی شود. البته نمیتوان این رابطه را یک سویه و تنها برای دریافت کمک از ایران دانست اما سوریه نشان داده که تا جایی که رابطه با تهران برایش هزینه نداشته باشد با ایران خواهد بود و با افزایش هزینه این رابطه از ایران جدا میشود. به این ترتیب ما نمیتوانیم سوریه را متحد استراتژیک ایران در نظر بگیریم؛ این اتحاد تنها میتواند در موارد جزئی منطقهای و داخلی خاورمیانه مصداق داشته باشد. ضمن این که در این همین موارد نیز اگر دمشق با مخالفت قدرتهای بزرگ منطقهای مانند عربستان مواجه شود یا کنارهگیری میکند و یا بیطرفی اختیار میکند. احمدی به چشم انداز روابط ایران و سوریه اشاره کرد و گفت: حتی اگر سوریه با اسرائیل نیز وارد مذاکره شود شرایط این گونه نیست که روابط تهران و دمشق سرد شود، ایران در هر حال به سوریه در منطقه نیاز دارد و به دنبال این نیست که سوریه را طرد نکند، ضمن این که افقی هم برای روابط سوریه و اسرائیل دیده نمیشود.
به نظر میرسد که این بار دمشق پس از بحثهایی که پیرامون میانجی گری اش در موضوع هستهای ایران میان تهران و غرب مطرح بود درصدد است تا در جهت تامین منافع ملی خود از طریق مذاکره با ایران برای آزادی تبعه فرانسوی و احتمالا امریکاییهایی که در ایران دستگیر شدهاند، جایگاه خود را به عنوان یک بازیگر فعال منطقهای ارتقا دهد. دیپلماسی ایرانی نقش سوریه در روابط غرب و ایران همچنین علت تاخیر سفر اسد به تهران را با حمید احمدی، استاد دانشگاه، عضو مرکز مطالعات خاورمیانه و تحلیلگر مسائل خاورمیانه به بررسی گذاشته است. او در این باره گفت: معتقدم که سوریه کشوری واقع گرا و تابع فضای جهانی است، این کشور ترجیح میدهد در اوضاع بحرانی ایران وارد صحنه نشود. به نظر میرسد که دمشق تشخیص داده که ورود به صحنه سیاسی ایران با وجود بحران داخلی این کشور و واکنشهای بین المللی به آن نفعی برای منافع ملی سوریه داشته باشد. احمدی در ارتباط با آینده روابط تهران و دمشق با توجه به چشم انداز بهبود روابط سوریه با غرب و قدرتهای بزرگ منطقهای اظهار داشت: این که تصور می شود سوریه یکی از متحدان استراتژیک ایران در خاورمیانه است تصور درستی نیست، به واقع سوریه متحدی برای ایران محسوب نمی شود، بلکه این کشور بیشتر دوستی برای ایران است که در موارد و مواقع مختلف از ایران کمک هایی نیز دریافت می کند، در مسائل و مقاطع خاص و حساس هیچ گونه اتحاد و ائتلافی میان تهران و دمشق دیده نمی شود. البته نمیتوان این رابطه را یک سویه و تنها برای دریافت کمک از ایران دانست اما سوریه نشان داده که تا جایی که رابطه با تهران برایش هزینه نداشته باشد با ایران خواهد بود و با افزایش هزینه این رابطه از ایران جدا میشود. به این ترتیب ما نمیتوانیم سوریه را متحد استراتژیک ایران در نظر بگیریم؛ این اتحاد تنها میتواند در موارد جزئی منطقهای و داخلی خاورمیانه مصداق داشته باشد. ضمن این که در این همین موارد نیز اگر دمشق با مخالفت قدرتهای بزرگ منطقهای مانند عربستان مواجه شود یا کنارهگیری میکند و یا بیطرفی اختیار میکند. احمدی به چشم انداز روابط ایران و سوریه اشاره کرد و گفت: حتی اگر سوریه با اسرائیل نیز وارد مذاکره شود شرایط این گونه نیست که روابط تهران و دمشق سرد شود، ایران در هر حال به سوریه در منطقه نیاز دارد و به دنبال این نیست که سوریه را طرد نکند، ضمن این که افقی هم برای روابط سوریه و اسرائیل دیده نمیشود.
نظر شما :