ایران و انسداد مناسبات اقتصادی و سیاسی با جهان پیرامون

روند حوادث و تحولات پس از انتخابات ایران وضعیت سیاسی، اقتصادی و روابط خارجی کشور را با چالش‌های عمده‌ای مواجه ساخته است، برخی صاحب نظران سیاسی بر این باورند که عدم ارائه راهکارهایی که فاصله مردم و دولت را کاهش دهد حاصلی جز خسران و نابودی مناسبات اقتصادی، سیاسی و بین المللی نخواهد داشت.

گفتاری از دکتر علی بیگدلی، استاد دانشگاه شهید بهشتی و تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی ایران:

وقایع پس از انتخابات ایران بیش از آن که در داخل اثرگذار باشد در مناسبات خارجی ایران بسیار موثر و عمیق بوده است. این تاثیرات عمیق شاید زیرساخت‌های لازم برای پذیرش این تحولات را داشته. در واقع ایران پیش از این تحولات سیاست خارجی ضعیف و متزلزلی داشته که برای قوانین بین المللی اهمیتی قائل نبود. حالا این حوادث بر ناهمواری‌های قبلی افزوده شده و سیاست خارجی کشور را بیش از گذشته متزلزل کرده است.

از سوی دیگر آن چه در ادامه وقایع اخیر در کشور جریان دارد- مانند برگزاری دادگاه متهمان- کاملا اشتباه و به زیان سیاست خارجی کشور است. ممکن است که مقامات ایران با این اقدامات بخواهند دست به یک نمایش قدرت بزنند، اما قطعا نتیجه این اقدامات در سطح مناسبات اقتصادی، بین المللی و پذیرش‌های خارجی، معکوس خواهد بود. همان طور که از زمان انتخابات تاکنون چند کنفرانس بین المللی در اطراف ایران برگزار شد که متاسفانه ایران در آنها غایب بود و این قضیه همچنان ادامه پیدا خواهد کرد.

بسیاری حتی بر این باورند که این امکان وجود دارد که ایالات متحده امریکا برای سفر آقای احمدی نژاد به نیویورک و شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد ویزا صادر نکند که در این صورت موجب خفت ملی ما خواهد شد.

آن چه طی دو ماه گذشته در ایران رخ داد می‌توانست با تدبیر سیاسی و رافت اسلامی نادیده انگاشته شود اما اکنون با شدت یافتن برخی اقدامات پس از این حوادث زیان‌های شدیدی متوجه منافع ملی، مصالح اقتصادی و روابط خارجی ایران می‌شود. سیاست مداران باید همواره انعطاف پذیر باشند به ویژه که اکنون با شرایط بین‌المللی ایجاد شده برای ایران و بی‌اعتمادی شکل گرفته میان مردم و دولتمردان در داخلی کشور، دولت باید هرچه سریع‌تر به سوی نوسازی ارتباطی در سیاست داخلی و خارجی حرکت کند.

تحریم‌های بین المللی در بحبوحه تحولات داخلی

به نظر می‌رسد که غربی‌ها به دنیا گفته‌اند که ما پیشتر وضعیت فعلی ایران را پیش بینی کرده بودیم، آنها با بروز نارضایتی مردم ایران و حوادث پس از انتخابات بر صحت استدلال خود تاکید کردند. به این ترتیب اکنون غرب در تلاش است با تاکید بر استدلال و پیش بینی خود ثابت کند که دیگر ایران کشوری نیست که قابل مذاکره باشد یا از قوانین بین المللی تبعیت کند.

متاسفانه ما فضا را به طور کامل برای پذیرش دشمنی‌های غرب در سطح بین المللی فراهم کرده‌ایم، بنابراین آنها در این شرایط چندان اصراری ندارند که با ایران پشت میز مذاکره رفته و پاسخ‌های تکراری بشنوند. با تاسف فراوان فضای کنونی کاملا به نفع طرف‌های مقابل ایران است و با رویکرد غرب در تشدید تحریم‌ها همه چیز به ضرر ماست. این در حالی است که اولین کشوری که صدور بنزین را به ایران متوقف ساخته هندوستان است و به زودی باید شاهد متوقف شدن فروش بنزین از سوی کشورهای حوزه خلیج فارس و دیگر فروشندگان بنزین به ایران خواهیم بود.

به نظر می رسد که ایران عملا فضای بین‌المللی را به زیان خود و در جهت انسداد مناسبات سیاسی و اقتصادی با دیگر کشورهای جهان فراهم کرده است و هنوز هم اقدامات داخلی در همین راستا جریان دارد.