ترور یک فعال حقوق بشر در چچن

به گفته پلیس روسیه، خانم سادولایوا به همراه همسرش به ضرب گلوله کشته شده‌اند. ماموران پلیس جنازه کشته‌شدگان را در صندوق عقب خودرویی در حومه شهر گروزنی مرکز چچن پیدا کردند. به گفته مقامات انتظامی چچن، صندوق عقب خودرو در اثر شلیک گلوله‌های متعدد به آن مملو از سوراخ بوده است.

الکساندر چرکاسف، سرپرست دفتر "یادبود چچن" که یک سازمان حقوق بشری است، اعلام کرد که خانم سادولایوا مسئول یک سازمان غیردولتی به نام نجات نسل‌ها بوده که بیش از همه درگیر مشکلات جوانان در جمهوری چچن بوده است.

این سازمان به عنوان همکار سازمان جهانی یونیسف، وظیفه کمک‌رسانی به کودکان و جوانان قربانی در جنگ را برعهده داشته است. مراد مرادوف، سرپرست پیشین این سازمان نیز در سال ۲۰۰۵ در جریان عملیات ضدتروریستی بازداشت، اما پس از چندی جنازه مثله‌شده وی در گروزنی کشف شد.

سادولایوا به همراه همسرش در روز دوشنبه (۱۰ اوت) از سوی افراد ناشناس از دفتر کارش در گروزنی ربوده شد. پس از وقوع این آدم‌ربایی، مقامات انتظامی جمهوری چچن ادعا کردند که هیچ‌گونه شواهدی مبنی بر آدم‌ربایی وجود ندارد. به گفته شاهدان عینی، هر دو فعال سیاسی بدون اعمال خشونت سوار یک اتومبیل شدند.

اواسط ماه ژوئن ۲۰۰۹ نیز ناتالیا استمیروا یکی دیگر از فعالان حقوق بشر در گروزنی ربوده شد و سپس به قتل رسید. جنازه وی در جمهوری اینگوش، در همسایگی چچن پیدا شد. به گفته پلیس استمیروا با شلیک گلوله به ناحیه سر از پای در‌آمده بود.

وی نیز در دفتر یادبود چچن فعالیت می‌کرد. پرونده قتل وی همچون پرونده‌ دیگر کشته‌شدگان حقوق‌بشری در روسیه به نتیجه روشنی نرسید و همچنان بلاتکلیف است. سازمان حقوق بشری "یادبود" یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین سازمان‌های غیردولتی در روسیه است. فعالان حقوق بشر رمضان قدیروف، رئیس ‌جمهوری منطقه خودمختار چچن را مسئول این قتل می‌دانند.

کشته ‌شدن استمیروا بازتابی گسترده در اتحادیه اروپا داشت و به یکی از موضوعات مورد بحث میان برلین و مسکو تبدیل شد. پارلمان اروپا در استراسبورگ نیز به احترام استمیروا یک دقیقه سکوت کرد. فرانک والتر اشتاین‌مایر وزیر امورخارجه آلمان نیز قتل این فعال حقوق بشر را به شدت محکوم کرد.

رمضان قدیروف رئیس‌ جمهوری منطقه خودمختار چچن پیش از مرگ استمیروا به شدت به فعالیت‌های وی اعتراض داشت و او را علنا تهدید کرده بود. به همین دلیل اورلف یکی از مسئولان سازمان یادبود قدیروف را آمر این جنایت نامید. اما رئیس‌ جمهوری چچن با رد این اتهام مدعی شد که این جنایت حمله‌ای به روند صلح در جمهوری خودمختار چچن به حساب می‌آید.

سوئد به عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا نیز در آن‌زمان از روسیه خواست با رسیدگی سریع به این پرونده قتل آمران و عاملان را شناسایی و محاکمه کند. دمیتری مدودف رئیس ‌جمهوری روسیه نیز ضمن محکومیت این جنایت دلیل آن را فعالیت‌های حقوق بشری خانم استمیروا دانست.

تاکنون چگونگی قتل هیچ ‌یک از فعالان حقوق ‌بشر یا روزنامه ‌نگاران مستقل در روسیه روشن نشده است.