نگاه کشورهای عربی به انتخابات ایران؛ تحسینی همراه با حسرت

تنها دو روز دیگر به برگزاری دهمین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران باقی است و چشم کلیه کشورهای جهان به ویژه کشورهای هم مرز، همسایه و هم منطقه ایران به چگونگی برگزاری و در نهایت نتیجه این انتخابات است. دیپلماسی ایرانی اهیمت این انتخابات را برای کشورهای همسایه ایران مورد بررسی قرار داده است.

گفتاری از محمد فرازمند، سفیر سابق ایران در بحرین و تحلیل‌گر مسائل کشورهای عربی خاورمیانه:

انتخابات ایران هم در سطح مردمی و هم در سطح رسمی برای کشورهای منطقه اهمیت دارد و رسانه‌های گروهی و مسئولین این کشورها با جدیت و اشتیاق سرگرم پیگیری اخبار انتخابات هستند.

اهمیت انتخابات ایران برای این کشورها از دو جهت است، اول تاثیری که کشور ایران به عنوان یک همسایه می‌تواند بر مسائل سیاسی این کشورها داشته باشد و دوم تاثیری است که در الگو دهی به این کشورها و تقویت فضای شکل گرفته در داخل جوامع‌شان به نفع دموکراسی قابل بررسی است.

این مسئله به خصوص در ارتباط با تحولات عراق به عنوان یک کشور همسایه عربی ایران همواره مهم بوده است. عراق به تازگی به جمع کشورهایی پیوسته که از سیستم‌های سنتی مادام العمر حکومتی خارج شده و به‌طور مرتب در این کشور انتخابات برگزار می‌شود.

نگاه کشورهای عربی به ایران را می‌توان به دو سطح تقسیم کرد. رهبران کشورهای منطقه و دوم نگاه نخبگان و مردم، رهبران منطقه طبق یک سنت معمول در سال‌های اخیر با محافظه کاری نسبت به تحولات ایران اظهار نظر می‌کنند؛ آنها تلاش دارند از اظهار نظر صریح و مشخص در ارتباط با مسائل ایران خودداری کنند اما از پیگیری جریاناتی که در منطقه در حال وقوع است می توان حدس زد که در سطح رهبران، کشورهای عربی منطقه خواستار روی کار آمدن دولت هایی در ایران هستند که می‌توانند با دولت های عربی منطقه تعامل بیشتری داشته باشند. به عبارت دیگر با توجه به این که کشورهای عربی منطقه روابط گسترده و مختلف بین المللی با غرب دارند، ترجیح می‌دهند دولتی که در ایران روی کار می آید از توازن در روابط خارجی خود - منطقه و بین المللی- برخوردار باشد و در این چارچوب بتوانند با دولت ایران تعامل داشته باشند.

اهمیت انتخابات دهم ریاست جمهوری ایران از آن منظر برای کشورهای عربی منطقه قابل بحث است که مشکلاتی در سال‌های اخیر در روابط ایران و این کشورها رخ داد، می توان ادعا کرد که این کشورها منتظر مشخص شدن نتیجه این انتخابات در راستای تنظیم روابط خود برای یک دوره چهارساله با جمهوری اسلامی ایران هستند و اکنون در حال انتظار به سر می‌برند.

می توان گفت که اکنون روابط ایران و کشورهای عربی منطقه به صورت تعلیق درآمده و فعال کردن مجدد این روابط منوط به برگزاری این انتخابات و مشخص شدن نتیجه دارد.

در سطح مردمی نگاهی که کشورهای منطقه به ایران دارند نگاهی از روی تحسین و توام با حسرت است، فضای گرم رقابت‌های انتخاباتی ایران برای مردم منطقه تحسین برانگیز است به دلیل آن که مردم این منطقه عادت به دولت‌هایی کرده‌اند که برای مدت طولانی سر کار هستند، تغییر به ندرت در آنها رخ می‌دهد و جای بحث‌های سیاسی داغ در این کشورها همواره خالی است. از این رو فضایی که در ایام انتخابات ایران در جریان است برای آنها قابل تحسین است.

اما این تحسین توام با حسرت است چراکه آنها انتظار دارند در هزاره سوم و قرن بیست و یکم در کشورهای خود نیز شاهد تحولات مشابهی باشند.