عمر البشير هم رديف صدام حسين مى‌شود؟
خبر صدور حکم بازداشت عمر البشیر، رئیس جمهوری سودان برای قتل عام بیش از 300 هزار شهروند تبعه دارفور، جنجال گستردهای را در کشورهای عربی به وجود آورده است. قتل عامی که عمرالبشیر دقیقا زمانی انجام داد که حمله امریکا به عراق انجام شد و دنیا و رسانههای جهانی مشغول رصدکردن تحولات عراق بودند و تمام افکار عمومی متوجه این حمله بود. وی گمان میکرد بدین ترتیب میتواند دست به کاری بزند که افکار عمومی توجه چندانی نسبت به آن نخواهند داشت.
اما ظاهرا محاسبات و پیشبینیهای رئیس جمهوری سودان غلط از آب در آمد. عمرالبشیر هیچ گاه گمان نمیکرد، این واقعه بتواند گلویش را به اندازهای بفشارد که حکم صدور بازداشتش نه از سوی یک کشور یا یک مجمتع داخلی بلکه دادگاه لاهه سازمان ملل صادر شود.
بدین ترتیب عمر البشیر بعد از صدام حسین نفر دومی است که سرنوشتش به میز محاکمه کشیده شده است. البته با تفاوتی بسیار بیشتر و آن این که این دادگاه این بار دادگاهی غیر دولتی است و همانند صدام حسین در پی تغییر رژیم یا تحت فشار کشوری دیگر تشکیل نشده است. موضوعی که میتواند برای بشیر بسیار تلختر و سختتر به شمار رود.
در این میان کشورهای عربی همانند جریان محاکمه صدام حسین به دفاع از عمر البشیر پرداختهاند. حسنی مبارک، رئیس جمهوری مصر که یک متحد بلامنازع برای خارطوم و رهبر آن به شمار میرود، رسما اعلام کرده این حکم را نمیپذیرد و آن را به رسمیت نمیشناسد.
کشورهای عربی همواره به دو دلیل از چنین مانورهایی به شدت هراسان بودهاند. نخست این که خود عموما در کشورهای خود دیکتاتور هستند و جایگاه مردمی ندارند و دیگر این که همواره به فکر پانعربیسم هستند و خیال میکنند در چنین مواقعی به حیثیت عروبیت ضربه وارد آمده که البته دلیل دوم ارتباط تنگاتنگی با دلیل اول دارد. به همین دلایل است که همواره میترسند سرنوشت افرادی چون عمر البشیر و صدام حسین روزی به سراغ خودشان بیاید.
در همین حال عمرو موسی دبيرکل اتحاديه عرب نیز به سودان سفر کرده تا حمایت اتحادیه عرب را از رهبر محکوم شده سودان اعلام کند.
عمرو موسى، دبير کل اتحاديه عرب که بعد از ظهر روز شنبه وارد خارطوم شد بعد از ديدار با عمر البشير، رئيس جمهوری سودان در جمع خبرنگاران گفت: «سازمان‌هاى غير دولتى (NGO) براى انجام فعاليت‌هاى بشر دوستانه در دارفور خواهند ماند.»
عمرو موسى در پاسخ به اين سوال که آيا اين به معنى لغو دستور اخراج ١٣ سازمان امداد و نجات خارجى از دارفور از سوى دولت خارطوم است؟ گفت: «آنچه دستور داده شده اجرا مى شود و سازمان‌هايى که اخراج نشده‌اند براى انجام عمليات‌هاى خود در دارفور مى‌مانند.»
سازمان ملل در بيانيه‌اى اعلام کرد، بان کى مون، دبير کل سازمان ملل در حال تماس با رهبران منطقه براى درخواست از سودان براى تجديدنظر در مورد تصميم اخراج ١٣ سازمان امدادى که به حدود ٧/٤ ميليون نفر در منطقه جنگ زده دارفور کمک مى‌کنند، است.
بان کى مون همچنين با رهبران اتحاديه آفريقا و اتحاديه عرب که متحدان منطقه‌اى سودان را تشکيل مى‌دهند، تلفنى گفت‌وگو کرد.
عمرو موسى درباره نشست پيش رو سران اتحاديه عرب در دوحه در پايان ماه جارى ميلادى گفت: «ما انتظار داريم تمام رهبران عرب در اين نشست شرکت کنند، بنابراين ما انتظار داريم عمر البشير نيز در اين اجلاس حضور داشته باشد.»
دبير کل اتحاديه عرب خاطر نشان کرد، اتحاديه عرب به تلاش براى خنثى کردن اين بحران ادامه خواهد داد و به اين منظور يک هيات از اتحاديه عرب براى لابى عليه حکم دستگيرى عمر البشير که از سوى دادگاه لاهه صادر شده به مقر سازمان ملل در نيويورک خواهد رفت، اما نتايج نهايى به موضع‌گيرى اعضاى شوراى امنيت سازمان ملل بستگى دارد.
عمروموسى گفت‌وگوهاى خود با عمر البشير، رئيس جمهوری سودان را صريح و شفاف توصيف کرد و گفت: «دو طرف به علاوه درباره مسائل منطقه‌اى نظير موضوع فلسطين گفت‌وگو کردند.»
در همين حال خبرگزارى آسوشيتدپرس گزارش داد که رئيس‌جمهوری سودان گفته است وى امدادگران خارجى را به دليل جاسوسى و دزدى از دارفور اخراج کرده است.
عمر البشير در يک تجمع در اعتراض به حکم دادگاه لاهه مبنى بر دستگيرى‌اش به جرم ارتکاب جنايات جنگى حين سرکوب شورشيان دارفور نیز از گروه‌هاى امدادى به شدت انتقاد کرد.
بدین ترتیب عمر البشیر همان گونه که بسیاری از تحلیلگران بر این باورند و در روزنامهها و رسانههای اروپایی انعکاس یافته به شدت دست پاچه شده و تلاش میکند، دستپاچگی خود را با حضور در تجمعهای طرفدارانش در شهرهای مختلف سودان و سخنرانی در میان آنان بیان کند.
اما این همه چیز نیست، عمرالبشیر با بیرون انداختن گروههای امدادی سازمان ملل دارد پا جای پای میلوسویچ و تیلور میگذارد. آنها نیز حکمهای بازداشت خود را از سوی سازمان ملل به باد مسخره گرفتند و سازمان ملل را به استهزاء گرفتند اما سرانجام بازداشت شده و در دادگاه بین المللی محاکمه شدند. عمر البشیر نیز باید بداند اگر میخواهد به سرنوشت آنان دچار نشود، باید با دادگاه عالی سازمان تعامل داشته باشد تا شاید بتواند وضعیت خود را تغییر دهد. همواره گفتهاند اگر محکوم با دادگاه همکاری کند، در مجازتش تخفیف قائل خواهند شد.
نظر شما :