چالشهاى اسلام گرايان و سکولارهاى ترکيه

دولت اسلام گرای ترکیه که نتوانست برای کاندیدای خود، عبدالله گل در مجلس رای کافی را به دست آورد با وتوی احمد نجدت سزر ، رئیس جمهور این کشور در خصوص تغییرات قانون اساسی به بن بست تازه ای رسید.

این در حالی است که رجب طیب  اردوغان نخست وزیر و رهبر حزب اسلامگرای ترکیه (عکس بالا)  و نجدت سزر رئیس جمهور، يکشنبه 27 مى در مراسمی در ازمیر با هم رو به رو شدند ولی بنا به گزارش خبرنگاران در این مراسم سه ساعته حتی کلامی با هم سخن نگفتند.

هر چند اختلاف بین نخست وزیر و رئیس جمهور تنها در بین این دو مقام ارشد در کشور ترکیه نیست اما تفاوت اساسی این اختلافات در این است که این دو مقام در سایر کشورها توسط مردم انتخاب می شوند و این همان چیزی است که اردوغان نخست وزير فعلى ترکيه خواهان تغییر آن در قانون اساسی بود.

با توجه به قانون حاکم بر ترکیه رئیس جهمور توسط مجلس انتخاب می شود. پس از آنکه عبدالله گل وزیر امور خارجه ترکیه نتوانست از مجلس این کشور رای لازم را برای اخذ مقام ریاست جمهوری به دست آورد و وی از کاندیداتوری خود استعفا داد و دولت انتخابات زود هنگام  اعلام کرد.

اعلام وتوی رئیس جهمور چندان دور از انتظار نبود و وی اعلام کرد که برای تغییر قانون اساسی هیچ نیاز و ضرورتی وجود ندارد. وی گفت انتخاب رئیس جهمور توسط مردم ممکن است در آینده مجلس را دچار چالش کند .

همچنین  اردوغان اعلام کرده است  که دولت وی برای بار دوم لایحه انتخابات  را بدون تغییر به مجلس خواهد برد  و در چنین شرایطی رئیس جهمور نمی تواند یک لایحه را دو بار وتو کند. وی می تواند قانون را تغییر و یا اعلام رفراندوم کند.

در صورت  تغییر قانون اساسی و انتخاب رئیس جمهور توسط  مردم،  رئیس جمهور برای مدت 5 سال انتخاب می شود و می تواند دو دوره کاندیدای این مقام باشد. در حال حاضر مجلس ترکیه رئیس جمهور را تنها برای یک دوره 7 ساله انتخاب می کند.

بحران سیاسی ترکیه از زمانی آغاز شد که حزب حاکم عدالت و توسعه، عبدالله گل را به عنوان نامزد خود برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد و با مخالفت شدید دیگر احزاب رو به رو شد. آقاى گل که برای رسیدن به ریاست جمهوری می باستی دوسوم  آرای مجلس را از آن خود می کرد با رای تاچیزی انتخاب نشد  و احراب مخالف این انتخابات را مردود شمرده و اعلام کردند که تعداد کمی از نمایندگان در این انتخابات شرکت کرده بودند.

 پس از کناری گیری عبدالله گل از کاندیتاتوری ریاست جمهوری و تظاهرات گسترده مردم در شهرهای مختلف در مخالفت با روی کار آمدن اعضاى اين حزب ، ارتش ترکيه نیز هشدار داد که از نظام سکولار در این کشور دفاع خواهد کرد. با وجود تمام تظاهرات و مخالفتها نظرسنجیها نشان می دهد که حزب اسلامگرای عدالت و توسعه همچنان بین مردم از محبوبیت بالایی برخودار است. این در حالی است که دو حزب سکولار این کشور برای مقابله با قدرت حزب اسلامگرا در انتخابات روز 22 جولای سال جاری  اعتلاف کرده اند.

انتخابات در ترکیه برای فرونشاندن نا آرامیهای اخیر چهار ماه زودتر برگزار خواهد شد.

علاوه بر بحرانهای داخلی، سیاست خارجی ترکیه نیز با روی کار آمدن نيکولا سارکوزی رئیس جمهور جدید فرانسه وارد مرحله تازه ای شده است. آقاى  سارکوزی که صراحتا اعلام کرده است، با ورود ترکیه به اتحادیه اروپا مخالف است راه را برای ورود این کشور به انحادیه تنگ کرده است. هر چند در این مدت 5 ساله، اسلامگرایان برای پیش برد ترکیه به سوی اتحادیه اروپا تلاشهای زیادی کرده اند ولی مخالفت کشورهاى قدرتمند اروپايى با  ورود ترکیه به این اتحادیه مانع جدیدی بر سر راه اين کشور به وجود آورده است.