در حاشیه نشست کمیته چهارجانبه صلح در شرم الشیخ
جهان به بحران فلسطین نیاز دارد
بحران در فلسطین هنوز هم راه به جایی نبرده است... یادداشتی از کریم جعفری
بحران در فلسطین هنوز هم راه به جایی نبرده است. در اولين سالگرد تشکیل کنفرانس صلح آناپولیس در مریلند آمریکا که با وعده های بسیار مقامات آمریکایی برگزار شد، شرکت کنندگان امیدوار این انتظار را داشتند که بتوانند از رهگذر وعده آمریکایی ها صلحی را در منطقه میان خود و اسراییل برگزار کنند و برای مراحل بعدی مقابله و مواجه با ایران خود را مهیا سازند. اما این آرزو با شناختی که از رژیم اسراییل و میزان خواست های سران آن می رفت، عملا راه به جایی نبرد و با وجود قول مساعد دولت جورج بوش برای این مهم، امروز اعراب طرفدار صلح با اسراییل دست از پا درازتر دنبال راه های دیگری هستند که نمونه عالی آن را می توان در کنفرانس این هفته گفت و گوی ادیان دید که با پول عربستان سعودی و میزبانی پادشاه این کشور قرار است در نیویورک برگزار شود و در آن برخی از مقامات اسراییلی هم حضور یابند.
اما روز یک شنبه و در حالی که وزیر خارجه آمریکا راهی منطقه شده بود ضمن خداحافظی از سران و همتایان عرب خود، تیری را در تاریکی انداخته و براى اينکه یکبار دیگر با طرف های فلسطینی و اسراییلی مذاکره ای داشته باشد، نشستی در بندر تفریحی شرم الشیخ مصر در بیایان سینا و در ساحل دریای سرخ برگزار شد که در آن برخی اعضای کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه و یا به عبارت بهتر، کمیته صلح فلسطینی و اسراییلی گرد هم آمده و در مورد تلاش های بی نتیجه خود به رایزنی بپردازند.
نشست روز یکشنبه در حالی برگزار شد که در داخل فلسطین محمود عباس به عنوان رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نتوانسته حاکمیت کامل خود را بر مناطقه فلسطینی نشین اعاده کند و تلاش هایش برای به زیر کشیدن جنبش حماس نیز به دلیل پاره ای درخواست‌های بیجا راه به جایی نبرده و مقامات جنبش حماس اعلام کردند مذاکرات مربوط به سازش را که با میانجی گری طرف مصری در قاهره در جریان بوده، ترک کرده و تا زمانی که خواست‌های آنها مورد توجه قرار نگیرد، آنها نمی توانند خود را ملزم به مشارکت در این طرح آشتی ملی کنند. این اعلام نظرحماس عمق اختلافات را میان این جنبش و جنبش فتح به رهبری محمود عباس نشان داد. آنچه که مشخص است ابومازن در این گرفتاری نمی تواند به سادگی از پس برقراری صلح برآید و حماس و دیگر سازمان های فلسطینی با درک این شرایط که آقای عباس می خواهد با استفاده از فرصت آشتی ملی برخی از منویات خود را به مردم فلسطین قبولانده و با تداوم سلطه خود تا سال 2010، عملا راه را بر انتخابات زودهنگام ریاست تشکیلات ببندد. با این اوصاف به نظر می رسد نشست شرم الشیخ که در آن برخی از مقامات بین المللی هم حضور دارند، نه راهگشای مشکلات مردم فلسطین خواهد بود و نه طرفداران صلح در میان رهبران برخی از کشورهای عربی را به آرزوهای دور و درازشان می رساند.
البته آنچه که از نشست شرم الشیخ برمی آید، نشستی در راستای منافع قدرتهای بزرگ باشد تا مردم فلسطین، رژیم اسراییل هفته گذشته با نقض آتش بس به باریکه غزه حمله کرد و 9 تن از مبارزان فلسطینی را به شهادت رساند و بعد از آن از زبان وزیر جنگ خود گفت که طرفدار آتش بس بوده و اینگونه حملات و کشتارها لازم است!!! در همین حال باراک دستور می دهد تا تمام گذرگاه های غزه مسدود شده و به همراه آنها مصر نیز کاملا هماهنگ عمل کرده و گذرگاه رفع را به دلایل نامشخص و برای مدت زمان نامحدودی می بندد!؟ اما در شرم‌الشیخ خانم رایس و آقای لاورف همتای روسی اش به جای مساله فلسطین می نشینند و مشکلات موجود میان خود را به مباحثه می گذراند تا اختلافات میان طرفین کمتر شود و دو قدرت اتمی بتوانند به سادگی با هم کنار بیایند... هر چند در این نشست هماهنگ کننده امور صلح منطقه، یعنی آقای تونی بلر نخست وزیر سابق بریتانیا به همراه دبیرکل سازمان ملل و فرستاده ویژه اتحادیه اروپا در امور صلح هم حضور داشتند، اما آنچه که کمتر از همه نمود داشت، همان مساله تشکیل کشور مستقل فلسطینی بود که محمود عباس را مشتاقانه به شرم الشیخ کشاند و به او این باور را داد که می تواند از پس اینگونه مذاکرات برای خود لحافی دوخته و تشکیل کشور فلسطینی را بنام خود ثبت کند.
نشست شرم الشیخ از چند جهت دیگر هم قابل ارزیابی و بررسی است، نخست آنکه مساله فلسطین و تشکیل کشوری برای میلیون ها آواره ای که اسراییلی ها اجازه بازگشت به آنها را نمی دهند، تبديل به پیراهن عثمان شده و به این بهانه گاه و بیگاه نشست هایی این‌چنینی برگزار شده و عده ای مقامات بین المللی گردهم می آیند تا به مشکلات خود بپردازند. در جهان امروز که مساله رایزنی و دیپلماسی برای بسیاری از کشورها به خصوص قدرتهای بزرگ جنبه حیاتی داشته، بهانه برای نشست های زود هنگام کم بوده و به هر مناسبتی مقامات سیاسی این کشورها گردهم آمده و مسایل حیاتی میان خود را مطرح می کنند. این روند تا آنجا ادامه دارد که در برخی رخدادهای بی اهمیت هم این کشورها پای خود را باز کرده و به هزار و یک دلیل نشست های خود را برگزار می کنند و در این میان چه مساله ای بهتر از فلسطین؟ هفته گذشته رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که موشک های جدید و پیشرفته اسکندر را در غربی ترین قسمت خاک خود مستقر خواهند کرد تا پاسخی باشد به استقرار سپر موشکی آمریکا در جمهوری های چک و لهستان... حال کدام نشست می تواند به سرعت خانم رایس و آقای لاوروف را کنار هم آورده و تا نظرات خود را در این مورد به هم منتقل کنند؟
به هر حال آنچه مشخص است اگر کمیته چهار جانبه چهل جانبه شود و یکصد کنفرانس هم مانند آناپولیس برگزار شود و رهبران تمام کشورهای عربی هم اسراییل را هم اکنون به رسمیت بشناسند، تا زمانی که خواست قدرتهای بین المللی به خصوص آمریکا از یک طرف و رژیم اسراییل از طرف دیگر اقتضا نکرده، چیزی از این مذاکرات بیرون نخواهد آمد. محمود عباس چگونه رئیس جمهوری است که جمهورش در محاصره و قتل و غارت است و پایتخت و مقرش هم در محاصره و اشغال سربازان اسراییلی؟ بازی صلحی که کشورهای عربی و غربی آغاز کرده اند، همچنان ادامه خواهد داشت و نمد غربی ها قطره آبی برای فلسطینی ها نخواهد چکید و آنها تنها با کمک مالی خود به برخی از جریان های فلسطینی و سرگرم کردن آنها دنبال منویات خود هستند... به نظر می رسد بسیاری از کشورها به تداوم بحران فلسطین نیاز دارند...
نظر شما :