تهران - نیویورک؛ سفری با دو لبه فرصت و چالش

محمود احمدی نژاد در سفر به نیویورک برای شرکت در شصت و سومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نماینده کشوری بحث انگیز خواهد بود که می تواند از آن هم به عنوان فرصت و هم چالش استفاده کند.

 

آنچه در برنامه های سفر رئیس جمهور ایران به نیویورک دیده می شود علاوه بر دیدار با سران کشورها، دبیرکل و رئیس مجمع عمومی سازمان ملل، گفتگو با متخصان و سرمایه گذاران ایرانی، سخنرانی در نشست ائتلاف برای صلح و همبستگی، دیدار با کانون اندیشه آمریکایی، دیدار با ایرانیان مقیم آمریکا، دیدار با داشنجویان، ملاقات با گروه های طرفدار صلح، شرکت در نشست نگاه ادیان به مسائل جهانی و نشست آفریقا ، شرکت در چند کنفرانس مطبوعاتی و گفتگو با رسانه هاست که در مدت دو هفته به انجام خواهد رسید.

 

اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل هر سال از هفته سوم سپتامبر با حضور مقامات کشورهای عضو آغاز می شود و طی دو هفته کشورها در سطح سران و وزاری خارجه به بحث درباره موضوعات عمده جهانی می پردازند و دیدگاه ها، نقطه نظرها و پیشنهادهای بین المللی خود را ارائه می کنند.

 

در این اجلاس معضلاتی نه فقط مربوط به یک اقلیم یا قاره بلکه مشکلات دامن گیر جهانی نظیر کمبود آب و غذا، آلودگی های زیست محیطی، تروریسم و زیرپا گذاشتن حقوق بشر، مبارزه با مواد مخدر و دیگر معضلاتی که به هر شکل به زیست بشر امروز بازمی گردد مورد بررسی شرکت کنندگان قرار می گیرد.

 

بدیهی است سران کشورها نیز مطابق با عملکردهای سال و سال های گذشته خود در این راستا و همچنین با عنایت به برنامه ریزی های کوتاه و بلندمدت خود در موضوعات فوق با تشریح یافته ها و ارائه راهکارهای بین المللی به جلب همکاری های منطقه ای و جهانی می پردازند.

 

این اجلاس نمادی از نگاه مشترک بشر در هر نقطه از کره خاکی به مشکلات و دست اندازهایی است که بر سر راه او قرار گرفته و زیست و آسایش اش را به مخاطره می اندازد. از همین روست که چنین همگرایی و نشست هایی میان سران دولت ملت ها از رنگ ها و نژادها و زبان های مختلف بیش از هر چیز بر نقاط اشتراک و دغدغه های همگون تاکید دارد و غالبا اجماع ها و تصمیم گیری های جمعی در آن با نگاه به آینده و با انگیزه رفع موانع پیوندها صورت می گیرد.

 

هم از همین روست که تمام اختلافات و قهرهای سیاسی دستاویزی نیست که ویزای هیئت ایرانی برای حضور در اجلاس صادر نشود و امنیت رئیس جمهور و تیم همراهش از سوی میزبان تامین نشود و خللی در برنامه های وی وارد آید و سازمان دهندگان تجمع های اعتراض آميز در آمريکا تاثیری عملی در حضور نماینده ایران بگذارند.

 

همسویی و همگرایی ملت ها نه به معنی کنار گذاردن ملیت و بومیت و باورها بلکه موید آن است که زیستن در کنار هم بایدهایی دارد که از آن جمله است احترام گذاشتن به یکدیگر، تحمل، مدارا و تلاش در حل معضلات غیر خود.

 

 مشکلات عدیده نظام جهانی مختص یک نظام یا جغرافیای سیاسی نیست و یک واحد آلاینده در شهری توسعه نیافته، بشری در سوی دیگر کره زمین را نیز در معرض بیماری و تهدید قرار می دهد. آسیب تروریسم متوجه همه جهان است و مقابله با گسترش مواد مخدر هم نیازمند همت همگان.

 

با این پیش آگاهی سخن گفتن از ادبیات دیپلماتیک، ادبیات برون مرزی، ادبیات جهانی، ادبیات همه فهم و همه گیر و ادبیات پیوندگرا چندان دشوار و غامض نیست. گویش و لحن بکار رفته در سخنان هر رئیس دولتی در کنار محتوای آنچه بر زبان می آورد واکنشی درخور صاحب سخن خواهد داشت. شناخت جهان پیرامون، نگرش به وقایع روز جهان، نگرانی بابت شهروندان جهانی و... با خود همگرایی و ستایش می آورد و طلبکاری از جهان، مخالف خوانی و منفی بافی و زیر سوال بردن آنچه همه بر آن اتفاق نظر دارند راه به جدایی و تک افتادگی می برد.

 

این نیز بر حاضران پوشیده نیست که ادبیات نماینده یک ملت تا چه اندازه بر واقعیت و موجودیت آن منطبق است و با عینیت آن قرابت دارد و یا چه میزان متعارض با واقعیت آن است. سخن گفتن از مقابله با مواد مخدر از سوی رئیس دولتی که عامل اشاعه این ماده خانمان سوز باشد، شعار ضد تروریستی دادن از جانب آنکه به تروریست ها امان می دهد، دل سوزاندن برای فقرا و مستمندان از سوی دولتی که نقشی بی گفتگو در استضعاف ملت های ضعیف دارد و... سنخیتی با روح جهان گرایی و میل به وفاق و اتحاد ندارد.

 

 حضور سالیانه در نیویورک برای کشورهای پرسروصدا و بحث انگیزی چون ایران هم محل فرصت و هم محل چالش است. یک سوی این حضور ستایش انگیزی و جلب توجه تواند بود و سوی دیگرش تعمیق شکاف ها و زدن بر کوس مخالفت ها. حضور در نیویورک باید فرصتی باشد برای ما تا از رهگذر بودن در کنار سایر دولت ملت ها پیامی از جنس هویت ایرانی و اسلامی مان قرائت کنیم.

 

حتی اگر رئیس جمهور ایران دو روز قبل از پرواز به نیویورک در مصاحبه ای با شبکه بین المللی پرس تی وی، تندترین انتقادات را از سازمان ملل و لزوم تغییر ساختاری در آن و نیز رد مشروعیت و رسمیت رژیم اسرائیل داشته باشد همچنان می توان بر فرصت های موجود تکیه کرد. اختلافات اخیر میان روسیه و غرب و نیز آمریکای لاتین و غرب نیز هم فرصت و هم چالش تواند بود؛ چه آنکه دل بر دامنه اتفاقات قفقازی و لاتینی نمی توان بست و هنوز مجادله بر سر ایران هسته ای، موضوعی جهانی و مورد اجماع است.

 

رئیس جمهور ایران از امروز در نیویورک خواهد بود و در منظر جهانیان. گفتار رئیس جمهور در کنفرانس های مطبوعاتی و برنامه های متعددی که برای وی پیش بینی شده باز هم موید دوئیت فرصت – چالش است. احمدی نژاد هم باید خودش باشد و هم اگر خودش باشد آینده ای غیر قابل پیش بینی را رقم خواهد زد.