نگاهى به مطبوعات جهان- ۱۷ آگوست ۲۰۰۸

 

 طرح آمریکا برای طرح دور چهارم تحریم‌ها ممکن است به دلیل اقدام نظامی روسیه در گرجستان ناکام بماند. انتقادات شدید آمریکا از اقدام نظامی روسیه در گرجستان قطعا یک هدف راهبردی بسیار متفاوت آمریکا را که افزایش فشار بر ایران به وسیله دور جدیدی از تحریم‌های سازمان ملل است به خطر خواهد انداخت.روسیه که سازنده راکتور برق اتمی 800 میلیون دلاری ایران است از دیر باز در برابر اعمال تحریم‌ها علیه ایران برای توقف برنامه هسته‌ای این کشور مقاومت کرده است و تلاش‌های آمریکا برای دور چهارم تحریم‌ها که از هفته گذشته آغاز شده است ممکن است به دلیل اختلاف آمریکا-روسیه درباره مسئله قفقاز ناکام بماند. "مایکل مک فول" کارشناس روسیه و ایران در "موسسه هوور دانشگاه استانفورد"می گوید: اختلاف آمریکا و روسیه هرگونه امید برای همکاری علیه ایران را بیش از پیش دشوار کرد. مک فول همچنین تاکید کرد: جلب حمایت علیه ایران، "بدون شک" بزرگترین قربانی راهبردی تنش جدید آمریکا-روسیه است. این کارشناس مسایل روسیه و ایران همچنین افزود: ایران آخرین موضوع جدی است که دولت "جرج بوش" رئیس‌جمهوری آمریکا برحسب تغییر سیاست خود تصمیماتی برای آن دارد.ایران همچنین یکی از جایگاه‌های بالای منفعتی امنیت ملی برای آمریکا است و این در حالی است که روسیه نقشی مستقیم در آنچه واشنگتن قصد دارد انجام دهد، دارد. مقامات آمریکا و اروپایی در تلاش برای مجازات روسیه برای اقدام نظامی در گرجستان بودند اما پس از پنج روز درگیری که به حقارت گرجستان یا همان نیروهای تحت مشاوره آمریکا، منجر شد، "دیمیتری میدویدیف" رئیس‌جمهوری روسیه اعلام کرد "متجاوزان" "مجازات" شده و دستور پایان عملیات نیروهای مسکو در گرجستان را صادر کرد. روسیه همچنین "میخائیل ساآکاشویلی" رئیس جمهور فارغ‌التحصیل آمریکای گرجستان را به شدت مورد انتقاد قرار داده و وی را "تروریست" و "دیوانه‌ای" خواند که می‌بایست دست به "نسل‌کشی" بزند. یک تحلیلگر سیاسی داخل ایران که نخواست نامش فاش شود گفت: این اختلاف میان آمریکا و روسیه، فرصت بسیار مناسبی برای ایران است.هر گونه اختلاف میان آمریکا و روسیه مورد استقبال ایران قرار خواهد گرفت.  

 

فایننشال تایمز:هشدار آمریکا به ترکیه در مورد معامله گاز با ایران
 
روز چهارشنبه، دولت ایالات متحده به ترکیه هشدار داد که از انعقاد هرنوع توافقی با ایران در بخش انرژی که بتواند تلاش های دیپلماتیک برای متوقف کردن برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی را تضعیف کند خودداری ورزد. با توجه به نیاز مبرم آقای احمدی نژاد به اقدامی دیپلماتیک برای مقابله با فشار در جهت منزوی کردن ایران، انتظار می رود عقد قراردادی برای افزایش صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه محور اصلی دیدار او از ترکیه را تشکیل دهد. وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که آمریکا از ترکیه انتظار دارد از هرنوع معامله ای که به تلاش های دیپلماتیک جاری آسیب رساند خودداری ورزد و مخالفت خود را با هر نوع توافقی که باعث کاهش فشار بر تهران شود ابراز می دارد. در بیانیه ای که وزارت خارجه آمریکا انتشار داده آمده است که "در زمانی که رژیم ایران کرارا از عمل به تعهدات خود در قبال شورای امنیت سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی اتمی سر باز زده است، یک چنین معامله ای می تواند پیام نادرستی را برای رهبران ایران ارسال دارد." ملاقات آقای احمدی نژاد با رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، در جریان نخستین سفر او به یک کشور عضو پیمان ناتو صورت می گیرد در حالیکه آقای اردوغان در صدد تقویت روابط با ایران در زمینه انرژی، ارتقای سطح همکاری برای مقابله با جدایی طلبان کرد و افزایش تلاش ترکیه برای تخفیف مناقشه ناشی از برنامه هسته ای ایران است. در عین حال، محور اصلی مذاکرات دو طرف احتمالا بررسی پیشرفت طرح تهران و آنکارا در بخش انرژی است که سال گذشته به جریان افتاد و می تواند به امضای قراردادی برای افزایش صادرات گاز طبیعی ایران و تعیین نرخ انتقال گاز ترکمنستان به ترکیه از طریق خاک ایران منجر شود. وزارت خارجه آمریکا تصریح کرده است که با اقدام هر کشوری برای تعمیق روابط اقتصادی با ایران مخالف است و اعلام کرده که "اینک زمانی مناسب برای داد و ستد با ایران نیست." ایران و ترکیه به خصوص در زمینه همکاری در بخش انرژی و مقابله با گروه های مخالف کرد روابط خوبی دارند اما مناقشه ناشی از برنامه های هسته ای ایران این روابط را در معرض آزمون قرار داده و در حالیکه ترکیه مایل است مانع از دستیابی ایران به تسلیحات اتمی شود، از وقوع درگیری نظامی بر سر این موضوع نیز احساس نگرانی می کند. احسان داگی، استاد دانشگاه فنی خاورمیانه، می گوید که "تشدید تنش بین ایران و ایالات متحده باعث می شود تا ترکیه در موقعیت دشواری قرار گیرد زیرا پس از جنگ عراق، ترکیه این درس را فراگرفت که نمی تواند نسبت به تحولات در منطقه بی تفاوت باقی بماند." یک دیپلمات غربی از ارتباط "مفید" ترکیه با ایران در مورد برنامه اتمی این کشور استقبال کرد اما گفت که "ایران هنوز از ترکیه نخواسته است تا به عنوان یک میانجی رسمی وارد عمل شود." ترکیه، که برای تامین نیاز خود به انرژی به واردات متکی است، علاقمند است منابع وارداتی خود را تنوع بخشد و همچنین، به عنوان رابط اصلی بین اروپا و کشورهای دارای ذخایر غنی مواد سوختی در شرق، ایفای نقش کند. در عین حال، آمریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مورد توافق های ترکیه با ایران در بخش انرژی ابراز نگرانی عمیق کرده اند زیرا این توافق ها راه را برای انتقال گاز ایران و ترکمنستان به اروپا از طریق طرح خط لوله نابوکو از شرق ترکیه به اتریش هموار می سازد.

 

 

 شرکت های اروپایی در نگاهی واقع گرایانه می دانند که در صورت برقراری دوباره روابط میان تهران و واشنگتن، نبود آنها در بازار ایران این اجازه را به رقبای آمریکایی می دهد تا بازار این کشور غنی را اشباع کنند. با وجود تحریم های اعمال شده علیه تهران، گروه غذایی فرانسوی "دانون" که در چند ماه اخیر تولیدات لبنیاتی خود را با همکاری علامت محلی "سحر" آغاز کرده، در حال نفوذ به بازار ایران است.این در حالی است که فشارهای غربی بر شرکت های فرانسوی برای قطع رابطه و توقف همکاری با ایران روز به روز افزایش می یابد، اما نمی توان به این کشور بی اعتنایی کرد. ایران دومین صادرکننده نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به همراه یک بازار 70 میلیونی یکی از کشورهای مهم برای تجارت به شمار می رود."دوراندیشی اما واقع گرایی" شعار شرکت های فرانسوی در زمانی کنونی که تدابیر جدید علیه اقتصاد ایران در نظر گرفته شده است، به شمار می رود.شرکت نفتی "توتال" نیز اخیرا خبر داد که به طور موقت طرح های خود در ایران را متوقف کرده است. باوجود مشکلات مربوط به چرخه تولید در ایران، شرکت های پژو و رنو توقف فعالیت ها را پیش بینی نمی کنند. این درحالی است که در صورت برقراری دوباره روابط میان تهران و واشنگتن، شرکت های اروپایی می دانند که نبود آنها در بازار ایران این اجازه را به رقبای آمریکایی می دهد تا بازار این کشور استراتژیک را اشباع کنند.