امیدهای اندک به مذاکرات آینده

تا پیش از آغاز مذاکرات ژنو تصور می شد تهران وغرب پذیرفته اند تنش های موجود بر سر پرونده هسته ای ایران را لااقل برای یک دوره زمانی چند هفته ای کاهش دهند اما نتیجه مذاکرات ژنو خوشبینی چندانی را ایجاد نمی کند.

 

مقام های ایران همچنان می گویند حاضر نیستند غنی سازی اورانیوم را به حال تعلیق درآورند. ایالات متحده نیز هشدار داده است اگر تهران فعاليت های غنی سازی را متوقف نکند بيشتر از هر زمان ديگر خود را منزوی خواهد يافت.

 

آمریکایی ها که با فرستادن یک دیپلمات بلندپایه به مذاکرات ژنو، گمانه هایی را درباره تغییر سیاست   پیرامون پرونده هسته ای ایران به وجود آورده بودند، اکنون اصرار دارند نشان دهند همچنان بر سیاست خود پیرامون فشار به تهران برای تعلیق غنی سازی اورانیوم پایبند هستند.

 

ویلیلم برنز دیپلمات آمریکایی که در مذاکرات با ایران حضور داشت به سعید جلیلی مذاکره کننده ارشد ایرانی گفته است تا زمانی که تهران فعاليت های مربوط به غنی سازی را متوقف نکند، واشنگتن حاضر به آغاز مذاکرات با تهران نيست.

 

ایران و نمایندگان گروه 1+5 در نشست ژنو توافق کرده اند طی دو هفته آینده گفت و گوهای بیشتری را انجام دهند هر چند که در فضای فعلی به نظر نمی رسد گفت و گوهای آینده نیز امیدواری زیادی را ایجاد کند.

 

محور مذاکرات آینده بررسی پیشنهادهای غرب به ایران مبنی بر دریافت مشوق های اقتصادی و سیاسی در ازای کنار گذاشتن غنی سازی اورانیوم خواهد بود.

 

 پیشنهادهای غرب ماه گذشته توسط خاویر سولانا به مقام های ایران ارایه شد و ایران نیز دو هفته پیش اعلام کرد که پاسخ خود را به پیشنهادهای غرب داده است اما پس از مذاکرات ژنو معلوم شد که غرب پاسخ صریحی از ایران دریافت نکرده است.

 

ایران تمایل دارد بدون دادن پاسخ روشن درباره تعلیق غنی سازی گفت و گوهای خود را با غرب ادامه دهد اما چنین سیاستی برای مدت زمان طولانی دوام نخواهد داشت.

 

در همین رابطه برخی دیپلمات ها گفته اند مذاکرات فعلی ، آخرین ساحل نجات دیپلمایتک در پرونده هسته ای ایران است و خاویر سولانا نیز در پایان مذاکرات ژنو از ایران خواست به سرعت پاسخ " آری " يا " خير" خود را درباره تعلیق غنی سازی اورانیوم اعلام کند.

 

پیش از این گفته می شد ایران و غرب در مذاکرات ژنو به دنبال یک راه حل بینابینی می گردند تا زمینه رسیدن به توافق ساده تر شود. بر مبنای این راه حل که به " تعلیق در برابر تعلیق " معروف شده است، ایران باید بپذیرد به مدت 6 هفته از تزریق سوخت به دستگاه های سانتریفوژ خودداری کند و غرب هم در این مدت از توسعه تحریم ها خودداری کند اما ظاهرا این راه حل بینابینی هم تاکنون مورد توافق قرار نگرفته است.

 

کيوان ايمانى، سفير ايران درسوییس بعد از مذاکرات ژنو در این باره تاکید کرده:" هر نوع تعليق يا توقف خارج از بحث است."

 

ایران می گوید غنی سازی اورانیوم خط قرمز نظام در پرونده هسته ای به شمار می رود و در لحن مقام های تهران نیز نشانه ای از پذیرش تعلیق غنی سازی به چشم نمی خورد.

 

امتناع تهران از تعلیق غنی سازی اورانیوم تاکنون منجر به سه قطعنامه تحریم علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل شده است و اگر پاسخ ایران به بسته پیشنهادهای غرب منفی باشد، احتملا دور تازه ای از تحریم ها علیه ایران در شورای امنیت به تصویب خواهد رسید.

 

دیپلمات های غربی پیش از این ابراز امیدواری کرده بودند که اعمال تحریم ها، به تجدید نظر ایران در درباره غنی سازی اورانیوم منجر شود ولی مقام های جمهوری اسلامی می گویند تحریم های اعمال شده در تصمیم شان تاثیر گذار نخواهد بود.

 

چنانچه اصرار ایران بر سیاست غنی سازی ادامه یابد، امیدها به نتیجه بخش بودن مذاکرات آینده تهران و غرب نقش برآب خواهد شد.

 

هنوز معلوم نیست که مذاکرات آینده، به صورت تلفنی انجام خواهد شد یا به صورت حضوری اما مقام های کاخ سفید گفته اند تا زمانی که ایران غنی سازی اورانیوم را کنار نگذارد، دیگر نماینده ای را به مذاکرات هسته ای نمی فرستند.

 

دانا پرینو، سخنگوی کاخ سفید در این رابطه گفته است:" چیزی تغییر نکرده، اگر آنها ( ایران ) تعلیق را نپذیرند، اولا مذاکره ای در کار نخواهد بود و دوما تحریم های بیشتر تحمیل خواهد شد."

 

اسراییل طی روزهای گذشته به آمریکا هشدار داده بود با ایران وارد مذاکرات دیپلماتیک درباره پرونده هسته ای نشود.

 

اسراییل ماه گذشته یک مانور نظامی را در دریای مدیترانه برگزار کرد که منابع آگاه هدف از آن را برنامه ریزی برای حمله احتمالی علیه ایران عنوان کردند. ایران در واکنش به این مانور، موشک های دوربرد خود را با قابلیت هدف قراردادن اسراییل مورد آزمایش قرارداد اما دیپلمات ها امید داشتند مذاکرات ژنو، آبی بر آتش این تهدیدها باشد.

 

با این حال مذاکرات ژنو بدون دستاوردی مشخص به پایان رسیده است و به نظر می رسد که آمریکا اکنون متحدین اروپایی خود را برای دریافت پاسخی صریح از ایران تحت فشار بیشتری بگذارد.