پزشکیان اصلاح طلب در میان رقبای اصولگرا

نویسنده: اسکات پیترسون Scott Peterson 

دیپلماسی ایرانی: از شش نامزد تاییدشده انتخابات ریاست جمهوری ایران، پنج نفرشان تندروها یا محافظه کارانی هستند که عمیقا اصولگرا محسوب می شوند. با این حال نامزد ششم، یک قانونگذار برجسته از اردوگاه اصلاح طلبان، موجب شگفتی است. سه سال است که اصلاح طلبان ایران، به طور سازمان یافته از روند انتخابات کنار گذاشته می شوند تا کنترل تندروها بر همه اهرم های قدرت تضمین شود.

تحلیلگران می گویند که تایید صلاحیت پزشکیان، یک کارت نامشخص را وارد رقابت می کند. این جراح قلبِ مردمی که به صراحت لهجه مشهور است، کاریزمای محدودی دارد.

گنجاندن یک نامزد اصلاح طلب، شاید با هدف افزایش مشارکت رای دهندگان و مشروعیت دهی به انتخاباتی انجام شده باشد که اغلب دقت زیادی در اداره آن می شود و این روزها بسیاری از ایرانیان آن را رد می کنند. 

همچنین قشر خاکستری که می گویند در انتخابات شرکت نمی کنند تعیین کننده هستند و اگر نظرشان عوض شود امکان تغییر عمیق معادلات را دارند.

ناصر هادیان، استاد بازنشسته علوم سیاسی دانشگاه تهران می گوید: نام دکتر پزشکیان در فهرست نامزدها، اشتیاقی را در میان محافل اصلاح طلب برانگیخته که اقبال کوچکی را برای تغییر در درون نظام می بینند، چیزی که یک هفته قبل هیچ خبری از آن نبود. پزشکیان امیدهایی را زنده کرده و باید دید تا چه اندازه می تواند این امید را حفظ کند اما اقبال خوبی دارد. دکتر پزشکیان به خوبی از محدودیت هایش آگاه است. سوال این است که اشتیاقی که میان نخبگان سرگرفته، تا چه اندازه می تواند به جامعه و میانگین شهروندان سرایت کند.

هادیان می گوید: دکتر پزشکیان می تواند شکاف میان دولت و مردم را پر کند. محافظه کاران به شدت تکان خورده اند. آنها فکر می کنند که در حال از دست دادن جایگاه برترشان هستند. ناگهان امکان تغییر فراهم شده است.

حسین دهباشی، فیلم ساز و استاد تاریخ نوشت: "چه کسی فکر می کرد که این بار، اصلاح طلبان بیش از اصولگرایان، از رد صلاحیت ها راضی باشند."

حمیدرضا عزیزی، کارشناس موسسه امور بین المللی و امنیتی آلمان در برلین می گوید: "پزشکیان یک "قمار امن" برای نظام است چرا که وی در "منتهی الیه محافظه کارِ اردوگاه اصلاح طلبی" قرار دارد. تایید صلاحیت "کم ریسک ترین" نامزد اصلاح طلب، کار هوشمندانه ای بود تا اصلاح طلبان را به آمدن پای صندوق وادار کنند تا به انتخابات مشروعیت داده شود. اکنون، آنها نمی توانند بگویند که مشارکت نمی کنند. البته تایید پزشکیان، حکایت از این سنجش محافظه کاران هم دارد که اصلاح طلبان این بار برخلاف گذشته، قادر به بسیج مردم در این فرصت کم نیستند.

عزیزی می گوید: "جامعه از آستانه بسیج آسان، عبور کرده و اوضاع کاملا متفاوت است حتی در قیاس با دو سال پیش، پزشکیان کسی نیست که بتواند بسیج کند. البته همیشه امکان شگفتی وجود دارد اما اگر چنان شود، شگفتی بزرگی خواهد بود."

منبع: کریستین ساینس مانیتور / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱