زنان، پیشتاز پیشرفت اجتماعی ایران

نویسندگان: هانا همپل و امیلیا رومر

دیپلماسی ایرانی: به رغم خطر جنگ، بحران های عمیق سیاسی، اقتصاد نابسامان و مشکلات طاقت فرسای دیگر، در کل خاورمیانه احتمالا هیچ جامعه ای قابل مقایسه با جامعه پویا و در حال پیشرفت ایران نیست. زنان از جمله نیروهایی هستند که بیشترین تغییرات را به وجود می آورند. اگرچه طی چهار دهه گذشته کم و بیش تلاش شده سرعت پیشروی آنها کاهش یابد. در ادامه پنج زن ایرانی الهام بخش معرفی می شوند.

 مریم مهاجری، متخصص ژنتیک مولکولی و مدیر یک شرکت بیوتکنولوژی: من در یکی از بهترین دانشگاه های ایران در رشته ژنتیک مولکولی تحصیل کردم. در دانشگاه ما، دارویی گیاهی با ترکیب نانو تولید شد که برای مصارف مختلف آزمایش می شد. به عنوان بخشی از کار دکترای خود، آن را برای درمان بیماری ام اس بررسی می کنم. معلوم شد که این دارو، یک آنتی اکسیدان گیاهی ایمن است که می تواند سیستم عصبی مرکزی را بازسازی کند و یک موفقیت واقعی در درمان بیماری ام اس است. سپس من و سرپرستم در دانشگاه به دنبال شریکی با تجربه تجارت بین المللی برای راه اندازی یک شرکت گشتیم و اکنون تقریبا همه گواهینامه ها را در اختیار داریم و به زودی خواهیم توانست داروی خود را در بازار عرضه کنیم.

سعیده عزیز محمدی، روان درمانگر: من به طور اتفاقی روانشناس شدم. در ابتدا می خواستم پزشکی بخوانم، اما هنگام ثبت نام در دانشگاه کادر اشتباه را علامت زدم. در مبانی نظری، دانش و درک روان انسان و روش های درمانی، من تفاوت چندانی بین روانشناسی بالینی در ایران و سایر کشورها نمی بینم. اما تفاوت های فرهنگی وجود دارد. مردم ایده ها، ارزش ها و خواسته های مختلفی دارند. به عنوان مثال در ایران بسیاری به خدا توکل می کنند. باور دارم هنگامی که بیماران به دین خود معتقد هستند، فرایند درمانی سریعتر پیش می رود – مهم نیست که چه اعتقادی دارند.

طی چند دهه گذشته، ایران به سرعت از یک جامعه سنتی به یک جامعه مدرن تبدیل شده است. برای بسیاری دشوار است که با این تغییرات سازگار شوند. انتخاب سبک زندگی صحیح خصوصا برای افراد سی تا چهل ساله آسان نیست. بسیاری از آنها آزادی بیشتری می خواهند – اما اغلب هنوز هم به شدت به ارزش های سنتی خانواده خود پایبند هستند. اما افراد زیر سی سال دقیقا می دانند که چه می خواهند و برای حقوق خود می جنگند. اما آنها اغلب از استرس و اضطراب رنج می برند.

مونا برهانی، معلم انگلیسی و واسطه فرهنگی: به عنوان بخشی از یک برنامه تبادل، در مدرسه ای واقع در پمپئی انگلیسی تدریس کردم و به همکاران ایتالیایی خود نشان دادم که ما در ایران افراد تحصیل کرده ای هستیم. با این حال، اغلب در ایران فکر می کنیم که به خوبی کشورهای دیگر نیستیم. در رسانه های ما، غرب دائما بهشت موعود و ما عقب مانده معرفی می شویم. من می خواهم اعتماد به نفس زنان ایرانی را برگردانم، به همین دلیل در حال تأسیس یک مرکز فرهنگی و خوابگاه هستم که در آن ایرانیان و مسافران می توانند زیبایی فرهنگ خود و فرهنگ های دیگر را بشناسند. البته ایران یک کابوس بوروکراتیک است و گرفتن مجوزهای لازم بسیار سخت. مهم تر از همه، ما باید الگوهایی شایسته را برای زنانمان بیابیم.

زینب موسوی، کمدین: من در ابتدا در زمینه توسعه نرم افزار تحصیل و سپس به عنوان یک طراح کار کردم، اما برایم رضایت بخش نبود. در نهایت تصمیم گرفتم کمدین شوم. در سال 2014، در اولین برنامه استعدادیابی استندآپ کمدین پخش شده از تلویزیون دولتی ثبت نام کردم. قبل از هر برنامه، به من گفته می شد که چه چیزی را می توانم یا نمی توانم بگویم. برخلاف مردان، من اجازه صحبت در مورد مسائل شخصی، مشکلات خانوادگی و مسائل جنسی را نداشتم. در تلویزیون دولتی قوانین بسیار سختگیرانه ای برای زنان وجود دارد. من در دور آخر فصل یک شکست خوردم، اما بعد از آن فیلمنامه نویس چند فصل بعدی نمایش شدم و همچنین یک گروه از کمدین های حرفه ای را تشکیل داده ام.

بهار گرجی، وکیل: از زمانی که دانشجو بودم و در یک شرکت حقوقی در تهران کارورزی می کردم، به وکالت کیفری علاقمند بودم. من الآن دفتر حقوقی خودم را دارم. اما همیشه مشتریانی وجود دارند که وکلای مرد را ترجیح می دهند. در هر صورت، برای من به عنوان یک زن رسیدگی به پرونده های جدی جنایی بسیار دشوار است و وقتی روی چنین پرونده ای کار می کنم، گاهی اوقات طرف مقابل من را تهدید می کند، زیرا فکر می کند که من می ترسم. در حال حاضر من بیشتر در حیطه قانون خانواده فعال هستم. اما من همچنان برای رفع تبعیض های موجود در قانون علیه زنان می جنگم. در حال حاضر دو روز در هفته به عنوان وکیل داخلی در یک شرکت با 400 کارمند کار می کنم که سدها و نیروگاه های آبی طراحی کرده است و می سازد. رئیس شرکت ترجیح می دهد زنان را استخدام کند، زیرا آنها بیشتر کار می کنند. اما زمانی که مدیر مالی این شرکت قصد داشت با ارتش درباره یک پروژه فنی که برنامه مالی آن را تهیه کرده بود، مذاکره کند، محبور شد یک واسطه به کار گیرد، زیرا ورود زنان به ساختمان های نظامی ممنوع است. 

منبع: فرانکفورتر روندشاو (آلمان) / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11