کانادایی‌ها آمریکا را هم در سقوط پرواز ۷۵۲ مقصر می‌دانند

نویسنده: دیوید مک گافین

دیپلماسی ایرانی: ایران در روزهای پایانی هفته گذشته اذعان داشت که به پرواز 752 هواپیمایی بین المللی اوکراین به طور تصادفی شلیک کرده و به طور غیرعمدی باعث کشته شدن 147 نفر شده است. اما برخی از چهره های برجسته در تجارت و رسانه های کانادایی آمریکا را نیز در این سانحه مقصر می دانند و می گویند این ایالات متحده بود که با ترور یک فرمانده نظامی ارشد ایران، این کشور را تحریک کرد.

مایکل مک کین، مدیر عامل میلیاردر شرکت «مِیپِل لیف فودز» روز یکشنبه در توئیتی نوشت که «بسیار عصبانی» است و این سوال را مطرح کرد که آیا سرنشینان پرواز اوکراینی «تلفات جانبی» این رفتار «غیر مسئولانه، خطرناک و بدخواهانه» (ترامپ) بودند؟!

اما مک کین تنها کانادایی با این دیدگاه نبود. بسیاری دیگر در کانادا هستند که می خواهند بدانند رئیس جمهوری آمریکا دقیقا به چه دلیلی دستور ترور فرمانده ایرانی (سردار سلیمانی) را صادر کرد. ایران این ترور را با حملات علیه نیروهای آمریکایی در عراق تلافی کرد که به گفته ایالات متحده، هیچ تلفاتی بر جا نگذاشت. مقامات ایرانی گفتند که ایران به دلیل «خطای انسانی» ناخواسته به هواپیمای اوکراینی شلیک کرده است.

کِیتی سیمپسون، خبرنگار «سی بی اس نیوز» کانادا در واشنگتن، گفت: «من فکر می کنم یک سوال مهم در ذهن کانادایی ها، به ویژه خانواده قربانیان این حادثه، این است که آیا 63 کانادایی به دلیل عواقب ناخواسته تصمیم رئیس جمهوری آمریکا کشته شدند؟» مقامات کانادایی بعدتر شمار مسافران کشته شده کانادایی در این پرواز را به 57 نفر کاهش داده اند.

چارلز آدلر، مجری محبوب و محافظه کار یک برنامه گفت و گوی رادیویی در کانادا، هر دوی تهران و واشنگتن را مسئول دانسته و در یکی از برنامه های اخیر خود گفته: «ایران در نشان دادن واکنش به ترور سردار سلیمانی، معمار فعالیت های منطقه ای ایران و فرمانده نیروهای ویژه قدس، بی دقتی کرد. اما من در حالی خواهم مرد که همچنان باور دارد آن افراد بی گناه که در سانحه پرواز 752 هواپیمایی اوکراین جان خود را از دست دادند، اگر ترامپ تصمیم به ترور این فرمانده نمی گرفت همچنان زنده بودند.» او در توئیتی هم نوشت: «مشکلی با باور اینکه ایران در این حادثه مقصر بوده، ندارم. اما باید جاده کمتر پیموده شده را طی کنیم و آن بستر اتفاق خوانده می شود. باور دارم که اگر ترامپ تصمیم به ترور آن فرمانده نمی گرفت، سرنشینان پرواز 752 هنوز زنده بودند.» این تفسیر بارها در اینترنت بازنشر داده شد.

ستون مجله خبری «مکلین» که توسط اسکات گیلمور، یک مفسر محافظه کار، نوشته شده نیز تحت عنوان «ترامپ استیضاح می شود-57 کانادایی می میرند» به اندازه تفسیر آدلر مورد توجه قرار گرفت. گیلمور در مصاحبه با «سی بی سی» گفت: «بین استیضاح و رئیس جمهوری خشمگین از اینکه با او غیرمنصفانه رفتار می شود و به طور ممتد سعی دارد موضوع را به اقتصاد یا قدرت نظامی تغییر دهد، یک خط مستقیم دیدم.» گیلمور در ادامه گفت که همین تلاش برای تغییر موضوع بوده که ترور سلیمانی توسط ایالات متحده را در پی داشته و به اشتباه ایران در شلیک به پرواز 752 منجر شده است.

اما بسیاری هم در نهادهای سیاسی و نظامی کانادا وقایع را با دید متفاوتی می بینند. ژنرال بازنشسته دیوید فریزر، فرمانده عملیات نظامی کانادا در جنگ افغانستان، گفت: «این یک شکست برنامه ریزی نظامی ایران است. فرماندهان نظامی ایران می دانستند که قصد حمله به عراق را دارند و می خواهند سامانه های پدافند هوایی خود را در وضعیت هشدار بگذارند و آنها این مساله را با مقامات غیرنظامی هماهنگ نکردند. بنابراین، این سانحه صرفا یک شکست برای ساختار کنترل فرماندهی ایران در مدیریت حریم هوایی است.»

جاستین تروودو، نخست وزیر کانادا، هم در پاسخ به سوال مستقیم خبرنگاران درباره اینکه ترامپ را سرزنش می کند، گفت: «واقعیت این است که منطقه برای مدت زمانی طولانی شاهد تنش های چشمگیری بوده است. و آنچه ما اکنون خواستار آن هستیم، تنش زدایی برای اطمینان از عدم وقوع حوادث غم انگیزتر یا از بین رفتن جان غیرنظامیان است. تمرکز ما در حال حاضر در درجه اول اطمینان از مسئولیت پذیری، دریافت پاسخ ها و حل شدن مساله برای قربانیان است و ما همه مشغول همین کار هستیم.» ترودو گفت پاسخ همه سوالات در ایران است. دولت ایران برای کارشناسان بررسی سقوط هماپیما و مقامات کانادایی 11 روادید صادر کرده است.

منبع: ان پی آر (شبکه رادیویی خصوصی آمریکایی) / مترجم: طلا تسلیمی