واشنگتن و تهران فاصله زیادی تا مذاکره دارند

نویسنده: پتی دام

دیپلماسی ایرانی: به رغم اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، مبنی بر اینکه ایران به مشارکت در گفت و گوی دوجانبه تمایل دارد، تحلیلگران چندان به برگزاری مذاکره و حصول توافق بین دو کشور خوشبین نیستند. پس از آنکه ترامپ و مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، گفتند که ایران به مذاکره تمایل دارد، قیمت نفت خام به شدت کاهش یافت و این کاهش در معاملات بعد از ظهر به بیش از 4 درصد رسید. اما پس از آنکه یک مقام ایرانی در سازمان ملل متحد گفت که برنامه موشکی ایران قابل مذاکره نیست، قیمت نفت حدود 2 درصد بالا رفت.

هلیما کرافت، رئیس استراتژی کالاهای جهانی در رویال بانک کانادا، گفت: «اکنون سوال این است که آیا ایرانی ها این مساله را به مناقشه خواهند کشید و آیا ممکن است با اتخاذ موضعی شدیدالحن تر به دنبال دریافت امتیازاتی در لغو تحریم ها از طریق ایجاد تنش باشند؟» کرافت معتقد است که کاهش اولیه قیمت نفت یک واکنش نادرست و زودهنگام به اظهارات ترامپ بوده، چرا که ایران پیشتر اعلام کرده بود تا زمانی که تحریم ها برداشته نشوند گفت و گو نخواهد کرد. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت با کاهش 3.3 درصدی به بشکه ای 57 دلار و 62 سنت رسید، اما در معاملات بعدی بالاتر رفت و به قیمت 58 دلار و 4 سنت برای هر بشکه معامله شد.

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روز دوشنبه به خبرگزاری «ان بی سی» گفت که ایران خواستار جنگ نیست و اگر ترامپ تحریم ها را لغو کند، درها به روی مذاکرات کاملا گشوده خواهد بود. دولت ترامپ پس از آنکه ایالات متحده را از برجام یا توافق هسته ای بین ایران، ایالات متحده و پنج کشور دیگر خارج کرد، تحریم هایی را هم علیه بخش نفتی و دیگر بخش های اقتصاد ایران به اجرا گذاشت.

جان کیلدیف از شرکت مدیریت سرمایه «کپیتال اگین» گفت: «فکر می کنم که درها به روی مذاکره اندکی گشوده شده است و فکر می کنم که همه طرف ها به دنبال راهی برای خروج از شرایط کنونی هستند؛ اما هنوز هم بین موضع اتخاذ شده از سوی ایالات متحده و ایران فاصله قابل توجهی وجود دارد.» او افزود: «فکر می کنم کاهش شدید قیمت نفت به دلیل نوعی امید واهی به نوعی گشایش در روابط دو کشور رخ داده است.»

ایران در بیش از یک سال گذشته که ترامپ تحریم ها را بر اقتصادش تحمیل کرده، درصدد آن برآمده که از سوی دیگر طرفین امضاکنندگان توافق یک سری امتیازات اقتصادی در جبران تحریم ها دریافت کند و از آنجایی که در این زمینه موفقیتی به دست نیاورده، فعالیت های هسته ای خود را گسترش داده که می تواند به معنای نقض توافق باشد که از نمونه آنها می توان به سطوح بالاتر غنی سازی اورانیوم اشاره کرد.

هنری رم، محقق ایران در گروه یوروآسیا، گفت که احتمال برداشت اشتباهی از اظهارات ظریف در گفت و گو با ان بی سی درباره تمایل ایران به مذاکره وجود دارد و پومپئو هم احتمالا به همین برداشت اشتباهی واکنش نشان داده است. رم گفت: «آنها در ارتباط با این مساله که تا زمانی که تحریم ها تسهیل نشوند هیچ مذاکره ای در کار نخواهد بود، کاملا ثابت قدم هستند و به وضوح به این مساله اشاره کرده اند و ظریف هم در اظهارات خود بار دیگر بر همین مساله تاکید کرد. فکر می کنم اگر آنها قدم پیش بگذارند و بگویند که مذاکره می خواهند و همین فردا گفت و گو می کنند، رئیس جمهوری ترامپ هم از این مساله استقبال می کند... اما ایرانی ها هیچ علاقه ای به بازی کردن با ترامپ ندارند.» او افزود: «دلیل اینکه واکنش سریع نماینده ایران در سازمان ملل متحد را شاهد بودیم این است که ظریف می خواهد مطمئن باشد که وقتی به خانه باز می گردد، همچنان مورد استقبال قرار خواهد گرفت. برنامه موشکی ایران یک موضوع حساس و یک خط قرمز است که نظام ایران به وضوح اعلام کرده امکان عبور از آن وجود ندارد. اگر بلافاصله درباره آن شفاف سازی نمی شد، این امکان وجود داشت و البته هنوز هم این امکان وجود دارد که اصول گرایان موضع شکننده ظریف را تهدید کنند.» 

کرافت می گوید باور اینکه ایران می خواهد مذاکره کند به ویژه با توجه به رفتارهای اخیر و اظهارات مقامات این کشور، دشوار است. کرافت تاکید کرد هیچ نشانه ای دال بر تمایل ایران به تسلیم دیده نمی شود: «رهبر معظم ایران خودش درباره عقب نشینی ایران از تعهدات به برجام توئیت کرده است.» رم می گوید انتظار دارد که یک سری فعالیت های جدید در راستای تشدید تنش ها را در خلیج فارس شاهد باشد.

منبع: سی ان بی سی / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34